Trái tim được hồi sinh ở tuổi 43

Bệnh nhân sau ghép tim.

Phép màu cho bệnh nhân 43 tuổi

Bệnh nhân P.T.T. 43 tuổi suy tim rất nặng, đáp ứng kém với điều trị nội khoa, chức năng tim rất thấp LVEF 14%, tiên lượng tử vong rất cao. Bệnh nhân sống thoi thóp từng ngày, chờ đợi một phép màu từ trái tim được hiến.

Ngày 17/7, ngay sau khi nhận được thông tin hiến tạng từ Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia có người cho chết não tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội), Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Như Hiệp - Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế đã lập tức kích hoạt ê-kíp nhận điều phối tạng và kịp thời cử 3 bác sĩ ra phối hợp cùng Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia để nhận tạng.

Theo thông tin điều phối tạng, người hiến là bệnh nhân nữ 65 tuổi. Đây là ca hiến tạng lớn tuổi và nhẹ cân nên việc lựa chọn bệnh nhận tim sẽ khó khăn do có nhiều nguy cơ cao khi ghép, chỉ ưu tiên lựa chọn các trường hợp ghép cấp cứu hoặc các bệnh nhân suy tim nặng giai đoạn cuối, bệnh nhân đồng ý nhận tim từ người hiến lớn tuổi.

Quả tim hiến được vận chuyển từ Hà Nội vào Thừa Thiên Huế.

Trong danh sách chờ ghép tim trên hệ thống của Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia của Bệnh viện Trung ương Huế có bệnh nhân P.T.T. 43 tuổi là phù hợp nhất.

Sau khi giải thích cho bệnh nhân và gia đình về các nguy cơ và tim hiến từ người lớn tuổi, bệnh nhân và gia đình đồng ý nhận tim. Tuy nhiên, bệnh nhân T. từng được phẫu thuật thay van động mạch chủ cách đây 9 năm nên trong quá trình ghép tim, cần phải gỡ dính toàn bộ tim và các mạch máu lớn, nguy cơ chảy máu cao.

Việc nhận tạng tim từ người hiến lớn tuổi (hơn 55 tuổi) đòi hỏi thời gian thiếu máu lạnh càng thấp càng tốt (dưới 4 giờ). Vì vậy, cần sự phối hợp nhịp nhàng giữa các kíp làm nhiệm vụ nhằm bảo đảm yêu cầu về thời gian thiếu máu lạnh.

Cuộc phẫu thuật cân não

Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Như Hiệp - Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế cho biết, các bác sĩ đã tính toán thời gian lấy tim và vận chuyển về Huế phải ngắn nhất có thể.

Song song với đó, thời gian chuẩn bị bệnh nhân nhận tim cũng phải hợp lý nhất vì phải gỡ dính toàn bộ giải phẫu tim trên bệnh nhân suy tim rất nặng, cần sự hỗ trợ của hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể để ổn định huyết động và tối ưu tưới máu các tạng khác; điều này sẽ làm kéo dài thời gian tuần hoàn ngoài cơ thể khi ghép tim làm tăng nguy cơ chảy máu sau ghép.

"Đây thực sự là vấn đề khó khăn cần cân nhắc kỹ để lựa chọn phương án, kỹ thuật ghép, làm sao bảo đảm thành công cho ca ghép tim lần này. Tuy nhiên, với tinh thần trách nhiệm, sự tận tụy hết lòng vì bệnh nhân cho dù “chạy đua với thời gian”, phải thực hiện kỹ thuật khó, đội ngũ y, bác sĩ Bệnh viện Trung ương Huế vẫn quyết tâm nỗ lực tiếp nhận món quà thiêng liêng, hiếm có ấy để cứu sống người bệnh đang nguy kịch", bác sĩ Hiệp cho hay.

Bệnh nhân đang dần bình phục sức khỏe.

Sau 4 giờ 52 phút kể từ thời điểm nhận tim và vận chuyển về Bệnh viện Trung ương Huế, “trái tim Hà Nội” đã đập lại khỏe mạnh trong lồng ngực của người bệnh tại Bệnh viện Trung ương Huế vào lúc 23 giờ 1 phút ngày 18/7.

Tuy nhiên, việc cai tuần hoàn ngoài cơ thể rất khó khăn, cần đến sự hỗ trợ tuần hoàn cơ học là bóng đối xung động mạch chủ (IABP) và oxy hóa qua màng ngoài cơ thể (ECMO).

Sau 6 ngày chăm sóc và hồi sức tích cực, bệnh nhân được giảm dần các thuốc trợ tim vận mạch, ngưng thở máy, cai ECMO, IABP với các thông số huyết động sinh hóa ổn định chức năng tim tốt EF 60%, TAPSE 20.

Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Như Hiệp tâm sự, để hồi sinh cuộc đời cho bệnh nhân P.T.T, Bệnh viện Trung ương Huế xin tri ân tấm lòng cao cả của gia đình người hiến tạng đã vượt qua nỗi đau, mất mát để gieo sự sống, hạnh phúc cho người bệnh. Nghĩa cử cao đẹp của người hiến tạng và gia đình đã để lại niềm xúc động lớn đối với những người trực tiếp thực hiện công việc chuyên môn như chúng tôi.

"Thực tế cho thấy, mặc dù nhiều người hiểu rất rõ hiến mô, tạng là hành động cứu người song cũng không dễ dàng thực hiện bởi có nhiều rào cản, quan niệm từ gia đình, dòng họ và suy nghĩ tâm linh phải "chết phải toàn thây" đã ăn sâu trong tiềm thức.

Nếu hằng ngày chứng kiến những bạn trẻ đang độ tuổi cắp sách tới trường, những người thanh niên đang độ tuổi thanh xuân tươi đẹp thì bị suy tạng đang giành giật từng ngày thì mới thấu rõ sự quý giá của việc hiến, mô tạng sau khi qua đời. Khi ấy, sự ra đi của một người không còn vô nghĩa, bởi từ cái chết này, một sự sống khác đã được hồi sinh và sự “cho đi là còn mãi” của họ trở thành tấm gương, động lực để những người khác sống học tập làm theo và nhân rộng trong cộng đồng xã hội", bác sĩ Hiệp chia sẻ.

Đây là ca ghép tim thứ 12 và là ca ghép tim xuyên Việt thứ 11 của Bệnh viện Trung ương Huế. Đến nay, Bệnh viện Trung ương Huế đã tiến hành ghép thường quy hơn 2.000 ca ghép mô, tạng, tế bào gốc cho bệnh nhân khắp mọi miền đất nước, góp phần hồi sinh nhiều cuộc đời đang ở lằn ranh sinh tử.

Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Y tế, cho biết, ghép tạng Việt Nam không hề thua kém thế giới. Mỗi năm, Việt Nam ghép được khoảng 1.000 ca, nâng cao vị thế Việt Nam trong bản đồ ghép tạng trong khu vực. Tuy nhiên, lĩnh vực này gặp nhiều thách thức do nguồn hiến tạng chưa nhiều, hầu hết là từ người cho sống; trong khi ở các nước phát triển thì con số hiến tạng từ người cho chết não nhiều hơn.

Do đó, Thứ trưởng yêu cầu cần phải thay đổi tư duy, nhất là trong công tác vận động hiến tạng. Các đơn vị y tế từng bước xây dựng đội ngũ tư vấn viên bài bản, xác định nguồn tiềm năng để đội ngũ này tiếp cận, kiên trì, thuyết phục dần dần các trường hợp được chẩn đoán chết não”.

Đến nay, cả nước có gần 10.000 người đăng ký hiến mô, tạng sau lời kêu gọi của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại chương trình "Đăng ký hiến tặng mô, tạng cứu người - Cho đi là còn mãi”.

TRẦN LÂM