Trầm cảm từ áp lực công việc

Sống khép mình, không muốn tiếp xúc hay trò chuyện với người thân, bạn bè, công việc ngưng trệ, luôn cảm thấy mình thua kém, có những hành vi, suy nghĩ tự sát hoặc tự hủy hoại bản thân là những triệu chứng của người mắc bệnh rối loạn lo âu, trầm cảm.

Giằng co giữa công việc và gia đình

Anh NVT - chủ một cơ sở sản xuất bánh kẹo tại Dĩ An, Bình Dương, thời gian gần đây bỗng trở nên trầm lặng, không muốn giao tiếp, sau giờ làm việc thì thường về thu mình trong phòng. Vợ anh thấy lo lắng nên động viên anh đến bệnh viện khám. Anh T. trao đổi với bác sĩ là anh luôn cảm thấy căng thẳng nên không muốn giao tiếp với bất cứ ai, hay cáu gắt, giấc ngủ chập chờn, thậm chí nhiều đêm thức trắng.

Biểu hiện đầu tiên của người bị trầm cảm là mất ngủ

Bác sĩ chẩn đoán anh T. mắc phải hội chứng rối loạn lo âu dẫn đến trầm cảm. Quá trình điều trị hơn 5 năm, tâm lý của anh dần được cải thiện, thích trò chuyện và tiếp xúc với mọi người, có giấc ngủ sâu. Anh T. chia sẻ, một phần do áp lực công việc, con cái lại còn nhỏ cần anh nuôi dạy nhưng anh lại đi làm từ sáng sớm đến tối nên ít có thời gian ở gần con.

Một trường hợp khác là anh VNK (Tân Phú, TP.HCM). Đang là giám đốc điều hành của công ty chuyên về lĩnh vực mỹ phẩm, do áp lực cạnh tranh, cùng với khối lượng công việc nhiều nên không lúc nào thấy đủ thời gian. Ngày nào anh cũng làm việc từ sáng đến tối ở trong phòng, không giao tiếp với ai và ít biểu hiện cảm xúc. Gia đình đưa anh K. đến bệnh viện khám trong tinh trạng suy nhược cơ thể. Phải mất gần ba năm liên tục điều trị, sức khỏe tinh thần anh K. mới dần hồi phục.

Nhiều người trẻ rơi vào trầm cảm đã tự lên mạng để tìm nguồn động viên, chia sẻ. Trên các trang Facebook, nhiều hội nhóm dành cho người trầm cảm có rất đông thành viên. Trong đó, trang “Cộng đồng những người bị stress, trầm cảm, rối loạn lo âu” có tới 41,5 ngàn người tham gia. Tại đây, đại đa số là các bạn trẻ chia sẻ tình trạng sức khỏe tinh thần mà bản thân đang mắc phải.

ThS-BS. Đỗ Trọng Thiện - Khoa Tâm lý và Sức khỏe tâm thần Bệnh viện Hồng Ngọc, đánh giá, bệnh trầm cảm thường có các triệu chứng như cảm giác buồn bã, chán nản, suy nghĩ bi quan, tiêu cực, thất vọng kéo dài. Nhiều bệnh nhân mắc bệnh rơi vào cảm giác mất hứng thú dần, không thấy niềm vui, ý nghĩa trong cuộc sống. Trong cuộc sống hằng ngày, nhiều người thường lo lắng, căng thẳng quá mức, thường xuyên cảm thấy hồi hộp, bồn chồn, khó chịu trong cơ thể nhưng khám bệnh nên không biết nguyên nhân. Do đó, người mắc bệnh dễ nóng giận, dễ cáu gắt, khó kiềm chế cảm xúc.

Theo BS. Thiện, một số người bệnh còn có các biểu hiện liên quan đến thói quen ăn uống và giấc ngủ thay đổi thất thường như ăn uống quá mức, thèm ăn hoặc chán ăn, ăn không ngon miệng. Một số bệnh nhân thường mất tập trung chú ý, hay lơ đãng, hay quên, sinh hoạt cá nhân đảo lộn. Nếu bệnh nặng hơn thì có cảm giác sợ hãi, nghi ngờ vô cớ, nhìn thấy, nghe thấy hoặc liên tưởng suy nghĩ nội dung kỳ lạ, khác thường.

Một thể loại của suy nhược thần kinh

Theo chuyên gia tâm lý Lê Thị Minh Thoa, có nhiều nguyên nhân lý giải tại sao hiện nay nhiều người dễ mắc các bệnh lý về tinh thần hơn trước. Nguyên do gặp nhiều áp lực và yêu cầu lớn từ xã hội xoay quanh công việc, sự nghiệp, gia đình. Bên cạnh đó, những thách thức từ thế giới phẳng, sự phát triển mạng xã hội đã tạo ra các hình ảnh và giá trị ảo đến mức phi thực tế. Điều này đã khiến cho nhiều người không ngừng so sánh, tự tạo áp lực lên chính bản thân dẫn đến cảm giác thiếu tự tin, bất an và thua kém.

Những năm gần đây, xu hướng giao tiếp qua mạng xã hội trở nên phổ biến hơn nhiều từ điện thoại thông minh, máy tính và các thiết bị khác. Việc mất cân bằng với quá trình tương tác xã hội, giao tiếp trực tiếp và xây dựng các mối quan hệ lành mạnh làm tăng khả năng rối loạn cảm xúc. Nhiều người đã rơi vào cảm giác tách biệt và cô đơn với thế giới thực.

BS. N.T.H chuyên điều trị bệnh trầm cảm tại Bệnh viện Ngoại thần kinh Quốc tế, dẫn chứng về một số nguyên nhân cơ bản đưa đến rối loạn lo âu. Thông thường nhất, người bệnh gặp áp lực về “cơm áo gạo tiền”, chuyện lèo lái doanh nghiệp, các mối quan hệ tình cảm trong cuộc sống dẫn đến rối loạn chức năng giấc ngủ. Đây cũng chính là yếu tố chính dẫn đến bệnh trầm cảm, rối loạn lo âu, ảnh hưởng chủ yếu đến chức năng giấc ngủ, ngủ không sâu giấc, giật mình thường xuyên, ác mộng, thức trắng đêm. Kế đến là stress, với điều kiện giấc ngủ như kể trên kết hợp với stress trong một khoảng thời gian nhất định sẽ dẫn đến suy nhược thần kinh và trầm cảm lo âu.

Để phòng tránh rối loạn lo âu, điều quan trọng là phải đảm bảo chất lượng giấc ngủ và thay đổi lối sống, công việc, sinh hoạt hằng ngày. Các yếu tố stress không ai giống ai, mức độ khác nhau, nên cố gắng sắp xếp lịch sinh hoạt hợp lý nhất có thể, duy trì thể dục, rèn luyện cơ thể. Buổi tối, nên chạy bộ, đi bộ với cường độ phù hợp để hỗ trợ giấc ngủ tốt hơn.

Theo BS. H., nhiều bệnh nhân sau khi áp dụng biện pháp chạy bộ, đi bộ, điều trị thuốc kết hợp ăn uống hợp lý thì sức khỏe được cải thiện rõ. Não chỉ nghỉ ngơi khi có được giấc ngủ sâu. Do vậy những ai không có giấc ngủ sâu trong thời gian dài kết hợp với rối loạn lo âu thì không sớm hoặc muộn cũng sẽ dẫn đến suy nhược thần kinh. Trầm cảm lo âu cũng là một thể loại của suy nhược thần kinh.

Phương Thảo