Trận chiến Wizna, khi 40.000 quân Đức khiếp sợ một đại úy Ba Lan - Kỳ cuối
Trận Wizna chứng kiến sự chênh lệch đáng kinh ngạc về sức mạnh quân sự, khi đơn vị đồn trú của Ba Lan chỉ có trên 700 bộ binh, được trang bị 6 khẩu pháo 76mm, 42 súng máy và hai khẩu súng trường chống tăng, chống lại 41.000 quân Đức.
Binh sĩ Ba Lan di chuyển trong Trận chiến Wizna. Ảnh: Bảo tàng Ba Lan tại Mỹ
Vào ngày 7/9, Tập đoàn quân số 3 của Đức, đóng quân ở Đông Phổ, tiến về Warsaw và đến Wizna. Tướng Nikolaus von Falkenhorst của Sư đoàn Thiết giáp số 10 chỉ huy cuộc tấn công đầu tiên vào ngôi làng. Ngày hôm sau, Tướng Đức Heinz Guderian, một trong những vị tướng hàng đầu của Đức, truyền lệnh tiến qua Wizna về phía Brześć.
Đến ngày 9/9, tình hình đã trở nên căng thẳng hơn với sự xuất hiện của Quân đoàn Thiết giáp 19 dưới quyền Tướng Heinz Guderian, củng cố sự hiện diện của Đức bằng quân số và hỏa lực áp đảo.
Đối mặt với một lực lượng lớn gấp 60 lần, quân đồn trú Ba Lan tại Wizna đứng trên bờ vực của một cuộc tử thủ. Giai đoạn đầu của Trận Wizna không chỉ cho thấy tầm quan trọng về mặt chiến lược của khu vực này mà còn cho thấy tinh thần bất khuất của những người bảo vệ Ba Lan, tạo tiền đề cho một trong những trận chiến anh hùng nhất trong lịch sử quân sự.
Trận Wizna chứng kiến sự chênh lệch đáng kinh ngạc về sức mạnh quân sự, khi đơn vị đồn trú của Ba Lan chỉ có trên 700 bộ binh, được trang bị 6 khẩu pháo 76mm, 42 súng máy và hai khẩu súng trường chống tăng, chống lại một lực lượng Đức đáng gờm. Những kẻ xâm lược đã mang theo 41.000 bộ binh, một đội quân thiết giáp khổng lồ gồm 350 xe tăng và 657 khẩu pháo. Sự chênh lệch rõ rệt này làm nổi bật thách thức to lớn mà những người bảo vệ Ba Lan phải đối mặt, nhấn mạnh lòng quả cảm của những người lính trong trận chiến "Thermopylae của Ba Lan" (trận chiến huyền thoại của người Sparta tại Thermopylae)
Quyết tử tại Wizna
Cuộc phòng thủ Wizna bắt đầu với một điềm báo đen tối khi máy bay Đức rải truyền đơn tuyên bố Ba Lan thất bại, nhằm mục đích làm suy yếu tinh thần của những người lính bảo vệ Ba Lan. Đại úy Władysław Raginis và Trung úy Brykalski đã thề sẽ chiến đấu đến chết, thúc đẩy đội quân của họ tiếp tục kháng cự giữa lúc cuộc tấn công bằng pháo binh và không quân của Đức đang đến gần. Mặc dù bị áp đảo về số lượng và hỏa lực, lực lượng Ba Lan vẫn giữ vững quyết tâm, chống lại cuộc tấn công ban đầu của Đức với sức bền bỉ trái ngược với số lượng ít ỏi của họ.
Władysław Raginis (1908-1939) – Đại úy Quân đội Ba Lan, chỉ huy lực lượng phòng thủ trong trận Wizna, kìm chân hàng chục nghìn quân Đức quốc xã. Ảnh: Wikimedia Commons
Khi Trận Wizna trở nên khốc liệt, lực lượng phòng thủ của Ba Lan đã gặp phải những thách thức nghiêm trọng. Sườn phía bắc bị xe tăng và bộ binh Đức tấn công, khiến Trung úy Kiewlicz và những người lính của ông phải táo bạo rút lui về Białystok để gia nhập lực lượng của Tướng Kleeberg, đánh dấu một khoảnh khắc quan trọng và rút lui chiến thuật đầy xúc động dưới hỏa lực. Trong khi đó, các công sự phía nam phải đối mặt với thế bế tắc khó khăn; các boongke của Ba Lan, mặc dù không được trang bị đầy đủ để chống lại xe tăng, đã bắn hỏa lực súng máy tàn phá vào bộ binh Đức đang tiến lên.
Sự cô lập và cạn kiệt nguồn cung cấp đánh dấu những giờ cuối cùng của cuộc bao vây khi quân đội Ba Lan, không được tiếp viện do sự tái phân bổ chiến lược, đã chiến đấu với sự kiên cường không lay chuyển. Các boongke còn lại trở thành pháo đài chiến đấu dữ dội, khi những người bảo vệ đẩy lùi nhiều cuộc tấn công cho đến khi điều không thể tránh khỏi đã đến, phá vỡ hàng phòng thủ của họ.
Tiếng vọng của lòng dũng cảm
Trong kết cục ảm đạm của Trận chiến Wizna, sự hy sinh của những người bảo vệ đã trở thành biểu tượng cho tinh thần chiến đấu của Ba Lan. Quân đội Ba Lan, bị cạn kiệt nghiêm trọng về đạn dược và phần lớn quân lính bị thương, phải đối mặt với một tình huống không thể cứu vãn.
Bị áp đảo về số lượng và cơ động, lực lượng Ba Lan chỉ còn lại hai boongke và bị vây chặt. Khi nhận được tối hậu thư đầu hàng vào ngày 10/9, Đại úy Raginis đành nhượng bộ để bảo vệ những sinh mạng còn lại dưới quyền mình. Tuy nhiên, bản thân ông đã chọn cái chết thay vì đầu hàng, thể hiện tinh thần quyết tử trong trận chiến. Sau khi ra lệnh cho quân lính đầu hàng, Đại úy Raginis đã tự tử bằng một quả lựu đạn, giữ trọn lời hứa không bao giờ để quân Đức tiến lên khi ông còn sống.
Tượng đài tưởng niệm những người lính của nhóm chiến đấu độc lập "Narew” đã hy sinh để bảo vệ quê hương vào tháng 9/1939 trong Trận chiến Wizna. Ảnh: ATI
Kết thúc trận Wizna, cả hai bên đều phải trả giá đắt, mặc dù thương vong chính xác của quân Đức vẫn là chủ đề tranh luận trong lịch sử. Theo ước tính, quân đội Ba Lan đã chịu khoảng 660 thương vong, trong đó có 40 người bị bắt làm tù binh, minh chứng cho sự khốc liệt trong cuộc phòng thủ của họ trước cuộc tấn công dữ dội của quân Đức. Mặc dù vậy, các cứ điểm ở Wizna đã trì hoãn cuộc tiến công của quân Đức trong ba ngày quan trọng.
Sau khi phá vỡ sự kháng cự tại Wizna, Quân đoàn Thiết giáp 19 của Đức đã tiến lên, chạm trán và giao chiến quyết liệt với quân đội Ba Lan trong các trận chiến tiếp theo tại Wysokie Mazowieckie, Zambrów và Andrzejewo. Những cuộc chạm trán này càng chứng minh thêm tầm quan trọng về mặt chiến lược của trận Wizna, mặc dù dẫn đến thất bại về mặt chiến thuật, nhưng đã kìm chân quân địch, có ý nghĩa chiến lược trong bối cảnh rộng hơn của Chiến tranh Phòng thủ năm 1939.
Di sản của Trận Wizna, "Trận Thermopylae của Ba Lan", đến nay vẫn tồn tại trong văn hóa và lịch sử Ba Lan như một lời nhắc nhở sâu sắc về lòng dũng cảm trước những khó khăn không thể vượt qua. Sự hy sinh của người chiến sỹ bảo vệ đất nước đã để lại dấu ấn không thể phai mờ trong lịch sử.
