Tràn lan hàng hóa không rõ nguồn gốc tại siêu thị

Hệ thống siêu thị Đức Thành hiện có 12 cơ sở nằm tại nhiều quận thị Hà Nội, tập chung chủ yếu ở các quận ở Hà Nội như: Nam Từ Liêm, Hà Đông, Hoàng Mai, Thạch Thất, Đan Phượng. Siêu thị này được xem là một trong những hệ thống siêu thị hàng tiêu dùng bán lẻ khá có tiếng. Nhưng trái ngược lại với lòng tin của người tiêu dùng, siêu thị Đức Thành đang bày bán những sản phẩm hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ len lỏi đến tay người dùng.

Ghi nhận tại 03 cơ sở của siêu thị Đức Thành có địa chỉ tại: Lô 25-TTTM, Trần Nguyên Đán, P.Định Công, Q.Hoàng Mai, Tp. Hà Nội; Tòa nhà N01-T4, Khu Ngoại giao đoàn, P.Xuân Tảo, Quận Bắc Từ Liêm, Tp. Hà Nội; CT1 The Pride, KĐT An Hưng, Nguyễn Thanh Bình, P.La Khê, Q. Hà Đông, Tp.Hà Nội. PV nhận thấy lượng người ra vào mua sắm tại đây khá đông, hàng hóa được bày bán đa dạng từ đồ gia dụng, quần áo đến mỹ phẩm….

Thế nhưng bằng mắt thường có thể thấy nhiều mặt hàng trong siêu thị vẫn tồn tại dấu hiệu vi phạm. Đối với một số loại trái cây như ổi, xoài, quýt, lê được bọc ni lông, đựng khay xốp nhưng không có tem nhãn về nguồn gốc xuất xứ. Trên bao bì của hộp khay cà chua cũng tương tự.

Theo Điều 7 Thông tư 05/2019/TT-BKHCN quy định về ghi ngày sản xuất, hạn sử dụng trên nhãn hàng hóa, nếu là hàng hóa san chia, sang chiết, nạp, đóng gói lại bắt buộc phải ghi ngày sản xuất và hạn sử dụng theo quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định số 43/2017/NĐ-CP. Cụ thể phải thể hiện đầy đủ 03 nội dung như: Ngày sản xuất; Ngày san chia, sang chiết, nạp, đóng gói không được viết tắt; Hạn sử dụng.

Còn với mặt hàng tươi sống như: Thịt heo, thịt gà… tại cơ sở CT1 The Pride, KĐT An Hưng, Nguyễn Thanh Bình, P.La Khê, Q. Hà Đông có nhãn mác của công ty sản xuất nhưng chỉ ghi ngày đóng gói, không ghi hạn sử dụng khiến người tiêu dùng hoang mang về chất lượng của sản phẩm.

Mặt hàng trái cây, nông sản, thực phẩm tươi sống tại siêu thị Đức Thành không hề ghi tem nhãn mác, hạn sử dụng.

Chiếu theo Nghị định số 43/2017/NĐ-CP của Chính phủ về nhãn hàng hóa, tại khoản 2 Điều 14 nêu rõ, thực phẩm là trường hợp bắt buộc phải ghi ngày sản xuất và hạn sử dụng theo quy định tại Phụ lục I của Nghị định này, nếu nhãn hàng hóa đã ghi ngày sản xuất theo quy định tại khoản 1 Điều này thì hạn sử dụng được phép ghi là khoảng thời gian kể từ ngày sản xuất và ngược lại nếu nhãn hàng hóa đã ghi hạn sử dụng thì ngày sản xuất được phép ghi là khoảng thời gian trước hạn sử dụng.

Cũng tại gian dầu ăn của cơ sở trên, bên cạnh các mặt hàng có đầy đủ tem, nhãn mác theo quy định thì một số chai dầu ăn lại chỉ thấy có chữ nước ngoài, không thấy có tem nhãn phụ Tiếng Việt. Điều này gây khó khăn cho người mua hàng khi tìm hiểu về thông tin của sản phẩm.

Tiếp tục di chuyển đến khu bày đồ gia dụng, PV ghi nhận tại 03 cơ sở trên ngoài những sản phẩm đã gắn tem nhãn bằng tiếng Việt thì một số sản phẩm khác như: Cốc, bình nước, hộp đựng gia vị, thực phẩm… được bày bán tại đây với bao bì in chữ Trung Quốc không hề có tem nhãn bằng tiếng Việt. Thậm chí có những sản phẩm còn “trắng" thông tin.

Nhiều sản phẩm đồ gia dụng tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm nhưng trên bao bì chỉ thể hiện bằng chữ tượng hình, mặt hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe của người tiêu dùng.

Theo quy định những sản phẩm bằng: Nhựa; kim loại; thủy tinh là nhóm sản phẩm nằm trong danh sách dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm. Theo quy định tại nhóm các quy chuẩn 12 của Bộ Y tế toàn bộ sản phẩm trên phải công bố hợp quy và dấu hợp quy trên mỗi bao bì sản phẩm.

Qua khảo sát gian hàng về đồ dùng học tập, văn phòng phẩm PV thấy rằng có những hàng hóa sản xuất tại Việt Nam, đầy đủ thông tin về nơi sản xuất, thành phần theo quy định, nhưng cũng có nhiều hàng hóa nhập khẩu không có tem nhãn phụ Tiếng Việt như: Hộp bút, ống cắm bút, hộp bút màu, bộ eke compa, dập ghim,.... Ngoài vài dòng chữ tượng hình nước ngoài và giá bán thì trên nhiều sản phẩm người tiêu dùng không tìm thấy bất kỳ thông tin nào về xuất xứ, thời hạn sản xuất, hạn sử dụng, thành phần của sản phẩm…

Đồ dùng học tập, văn phòng phẩm được nhiều học sinh ưa chuộng thế nhưng PV ghi nhận tại hệ thống siêu thị Đức Thành còn khá nhiều sản phẩm được bày bán không có tem nhãn phụ bằng Tiếng Việt theo quy định của pháp luật.

Đây đều là những đồ dùng học tập của trẻ em và học sinh ưa chuộng nhưng hệ thống siêu thị Đức Thành lại không kiểm soát chặt chẽ về chất lượng cũng như mức độ ảnh hưởng tới sức khỏe của những sản phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Nhiều phụ huynh không khỏi lo lắng khi trẻ đang sử dụng các sản phẩm trôi nổi này trong học tập hằng ngày.

Theo các chuyên gia, nếu tiếp xúc thường xuyên với những đồ dùng học tập không rõ nguồn gốc trong thời gian dài, trẻ có nguy cơ bị ảnh hưởng trí não, thậm chí gây ung thư, vô sinh. Nếu nuốt phải chất lỏng có trong một số sản phẩm chặn giấy, gọt bút chì... trẻ có thể bị ngộ độc cấp tính và tử vong do bên trong có chứa một số kim loại nặng như chì, asen, cadimi với hàm lượng khá cao. Một số loại chứa formadehyde quá tiêu chuẩn cho phép, những chất này khi xâm nhập vào cơ thể có thể gây ung thư máu.

Trước thực tế trên, đề nghị Cục Quản lý thị trường Hà Nội vào cuộc xác minh, kiểm tra hoạt động kinh doanh tại hệ thống siêu thị Đức Thành, xử lý sai phạm (nếu có), nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.

Theo quy định của pháp luật về tem nhãn, sản phẩm bày bán phải có nhãn hàng hóa. Nhãn hàng hóa bao gồm hai loại là nhãn gốc và nhãn phụ. Nhãn gốc: Đây là nhãn được thể hiện lần đầu được gắn trên bao bì, hàng hóa do các cá nhân, tổ chức sản xuất hàng hóa tự gắn lên đó (được quy định tại khoản 3, Điều 3, Nghị định 43/2017/NĐ-CP).

Nhãn phụ cũng tương tự như nhãn gốc được gắn lên trên hàng hóa hoặc bao bì thương phẩm nhưng ngôn ngữ sử dụng phải là tiếng Việt, trên đó nêu rõ những nội dung bắt buộc trên nhãn gốc luật định các cá nhân, tổ chức phải dịch từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt hoặc là những nội dung mà nhãn gốc còn thiếu theo quy định của pháp luật Việt Nam cần phải bổ sung (được quy định tại khoản 4, Điều 3, Nghị định 43/2017/NĐ-CP).

Theo Nghị định số 43/2017/NĐ-CP và Nghị định số 98/2020/NĐ-CP quy định về thông tin in trên nhãn phụ và quy định về tem nhãn hàng hóa nhập khẩu, quy định về xử phạt hành vi vi phạm trong buôn bán hàng hóa nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc, hàng trôi nổi, hàng có dấu hiệu làm nhái, làm giả có thể phạt tiền đến 200 triệu đồng tùy vào mức độ vi phạm đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh.

Cùng với đó, tại Điều 10, Nghị định số 43/2017/NĐ-CP quy định nhãn hàng hóa bắt buộc phải thể hiện các nội dung về tên hàng hóa; tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa và xuất xứ hàng hóa.

Theo đó, trường hợp không thể thể hiện tất cả nội dung bắt buộc trên nhãn thì các nội dung: Tên hàng hóa; Tên tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa; Định lượng; Ngày sản xuất; Hạn sử dụng; Xuất xứ hàng hóa... phải được ghi trên nhãn. Những nội dung bắt buộc khác phải được ghi trong tài liệu kèm theo và trên nhãn hàng hóa phải chỉ ra nơi ghi các nội dung đó.

Kim Thoa