Trang bị kỹ năng tự vệ là yếu tố then chốt trong phòng chống bạo lực giới
Kỹ năng tự vệ không chỉ giúp phụ nữ đối phó bạo lực mà còn trở thành vũ khí trao quyền, khơi dậy sự tự tin và khả năng làm chủ cuộc sống.
Theo báo cáo của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc UNFPA năm 2019, trên toàn cầu cứ 3 phụ nữ thì có 1 người từng trải qua ít nhất một hình thức bạo lực, từ bạo lực thể xác, tình dục, tinh thần đến kinh tế. Ở Việt Nam, tỉ lệ này lên tới 2/3. Đáng lo ngại, khoảng 90% nạn nhân không dám lên tiếng hoặc báo cáo sự việc.
Ngoài bạo lực thể xác hay tình dục, bạo lực tâm lý và kiểm soát kinh tế cũng chiếm tỉ lệ cao. Gần 47% phụ nữ tại Việt Nam từng bị xúc phạm, hạ nhục, đe dọa, hoặc bị can thiệp quá mức vào đời sống riêng tư, như bị hạn chế gặp gỡ người thân, bạn bè…Thêm vào đó, cứ 5 phụ nữ thì có 1 người từng trải qua bạo lực kinh tế, ví dụ như bị chồng cấm làm việc, lấy tiền hoặc không hỗ trợ chi tiêu gia đình.
Những con số ấy không chỉ phản ánh thực trạng đáng lo ngại mà còn cho thấy bạo lực giới để lại hậu quả nặng nề về thể chất, tinh thần và xã hội. Nhiều nạn nhân phải sống trong im lặng, mang theo những tổn thương kéo dài, ảnh hưởng đến năng lực lao động, sự phát triển cá nhân và cả tương lai của thế hệ sau.

Người đồng sáng lập kiêm Chủ tịch Tổ chức Guardian Girls International (GGI), bà Carolina Koyamada. Ảnh: UNFPA
Tầm quan trọng của kỹ năng tự vệ
Theo bà Carolina Koyamada, đồng sáng lập kiêm Chủ tịch Tổ chức Guardian Girls International (GGI), việc trang bị kỹ năng tự vệ cho phụ nữ và trẻ em là yếu tố then chốt trong phòng chống bạo lực giới. Bà Koyamada cho biết, tới nay, GGI đã có mặt ở 23 quốc gia, tập trung tuyên truyền, phổ biến các biện pháp phòng ngừa bạo lực giới cho phái yếu, đồng thời hỗ trợ phụ nữ từng là nạn nhân của bạo lực giới có thể tái hòa nhập với cộng đồng.
Khi hoạt động tại châu Âu, GGI đã hợp tác với các mái ấm dành cho nạn nhân bạo lực giới, không chỉ hỗ trợ tinh thần mà còn dạy họ những kỹ năng tự vệ cơ bản. Với các trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, tổ chức còn tổ chức những buổi huấn luyện 1-1 kéo dài 30 phút để giúp phụ nữ chuẩn bị đối phó tình huống nguy hiểm.
"Chúng tôi từng gặp một trường hợp nghiêm trọng ở châu Âu. Người phụ nữ ấy đã tham gia một buổi huấn luyện 1-1 của chúng tôi. Sau đó, khi bị chồng đâm tới 15 nhát dao, cô ấy đã kịp phản xạ tránh được nhát dao thứ 16, giành lấy 10 giây để chạy thoát thân. Chính 30 phút học kỹ năng tự vệ đã cứu mạng cô ấy", bà Koyamada chia sẻ.
Đại diện GGI nhấn mạnh, việc trang bị kỹ năng tự vệ thông qua các hoạt động thể chất không chỉ giúp phụ nữ biết cách phòng thủ và phản kháng trước bạo lực, mà còn là liều thuốc nuôi dưỡng tinh thần. Khi nhận thức được khả năng bảo vệ bản thân, phụ nữ sẽ bớt sợ hãi, trở nên chủ động hơn và tự tin làm chủ cuộc sống của mình.
Trao quyền cho phái yếu
Việt Nam là quốc gia Đông Nam Á đầu tiên mà Guardian Girls International triển khai chương trình, nhờ sự hỗ trợ của Chính phủ, Đại sứ Nhật Bản và sự hợp tác từ các đối tác trong nước. Mục tiêu của tổ chức này là nhân rộng mô hình trên khắp Việt Nam, đặc biệt tại các vùng nông thôn, đồng thời khuyến khích cộng đồng cùng xây dựng môi trường an toàn cho phụ nữ và trẻ em.
Mục tiêu ấy đã phần nào được hiện thực hóa thông qua chương trình huấn luyện kỹ năng tự vệ cho phụ nữ nhằm bảo vệ phái yếu, diễn ra vào ngày 17/9 tại Trung tâm Trung tâm huấn luyện thể thao 10-10 (Hà Nội). Chương trình này nằm Dự án toàn cầu nhằm trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái thông qua võ thuật và thể thao Việt Nam do Guardian Girls International (GGI), Liên đoàn Vovinam Thế giới (WVVF), Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) và Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam phối hợp tổ chức.

Buổi huấn luyện kỹ năng tự vệ cho phụ nữ. Ảnh: UNFPA
Dưới sự hướng dẫn của võ sư Vovinam Bùi Đặng Hồng Nhung, hơn 30 người tham gia là nữ giới trong độ tuổi từ 18 đến 50 đã rèn luyện các kỹ năng tự vệ thiết thực, đồng thời xây dựng sự tự tin, khả năng chống chịu và tinh thần đoàn kết. Các kỹ thuật của võ truyền thống Việt Nam - Vovinam, đã được điều chỉnh nhằm phục vụ mục đích tự vệ: đơn giản, dễ học và dễ nhớ, giúp phụ nữ đối phó hiệu quả với hành vi bạo lực ngay cả khi đối phương có thể lực vượt trội hơn.
"Phản ứng đầu tiên khi bị tấn công thường là “đóng băng”, do đó các bài huấn luyện Vovinam lần này tập trung phá vỡ phản xạ bất động và hướng dẫn những động tác đơn giản, dễ nhớ; giúp người bị tấn công phản xạ kịp thời, cả khi ở nơi công cộng lẫn tại nhà", Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc UNFPA tại Việt Nam, ông Matt Jackson nói.

Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc UNFPA tại Việt Nam, ông Matt Jackson. Ảnh: UNFPA
Cũng theo ông Jackson, chấm dứt bạo lực giới đòi hỏi cả phòng ngừa lẫn bảo vệ. Điều đó có nghĩa là phải hành động ở mọi cấp độ: cùng với chính phủ xây dựng hệ thống pháp luật vững mạnh, cùng với cộng đồng thay đổi những chuẩn mực xã hội có hại và cùng với từng cá nhân để lên tiếng trước những hành vi phân biệt đối xử cũng như trang bị kỹ năng và sự tự tin để sống không sợ hãi.
Ông Jackson nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết phải triển khai các giải pháp toàn hỗ trợ diện cho phái yếu trước vấn nạn bạo lực giới, bao gồm đẩy mạnh công tác giáo dục, mở rộng dịch vụ hỗ trợ như thiết lập các đường dây nóng quốc gia về bạo lực giới và dạy phụ nữ kỹ năng tự vệ trước các hành vi bạo lực thể chất. Bên cạnh đó, Đại diện UNFPA cũng cho biết, bên cạnh kỹ năng phòng thân, phụ nữ cần được trang bị những năng lực tự lập, từ kiến thức pháp lý đến khả năng tài chính, để không chỉ vượt qua bạo lực mà còn chủ động làm chủ cuộc sống.