Tranh cãi học giỏi trường thường không bằng học kém trường tốp

Nhiều người cho rằng thứ hạng, danh tiếng của trường ảnh hưởng đến cơ hội việc làm của người trẻ. Ảnh: Phương Lâm.

"Học giỏi ở trường thường không bằng học kém mà trường tốp. Ở Việt Nam coi trọng bằng cấp, các bạn học sinh lớp 12 đến bây giờ chưa biết học gì thì cứ trường tốp mà chọn. Thậm chí, học các khoa liên kết quốc tế đầu vào thấp nhưng có cái mác trường tốp thì ra đời cũng sẽ dễ xin việc ngon hơn các trường dưới.

HR các tập đoàn lớn nhìn CV, người ta chỉ liếc qua xem em học trường nào, không học trường xịn là loại, đơn giản vậy thôi".

Đó là quan điểm của một người dùng được đăng tải trên mạng xã hội Threads. Sau khi chia sẻ, bài viết này nhanh chóng thu hút vô số quan điểm trái chiều. Một số người đồng tình, nói rằng trường tốp chính là vé thông hành giúp tìm được công việc tốt. Trong khi đó, một số người khác lại khẳng định danh tiếng của trường không phải điều quyết định tất cả.

Chạnh lòng vì bị chê “học trường tốp dưới”

Cũng tham gia “hóng” tranh cãi trên mạng, Hồ An, sinh viên tại một trường đại học ở Hà Nội, nói rằng cô rất chạnh lòng mỗi khi đọc các bài viết tranh luận chuyện trường “tốp trên”, “tốp dưới”.

Nữ sinh tự đánh giá ngôi trường đang theo học là trường “tốp dưới”, không nổi tiếng như các trường khác nên rất ngại mỗi khi ai đó nói về trường mình.

Chia sẻ với Tri Thức - Znews, Hồ An nói rằng mỗi lần về quê, khi trả lời câu hỏi “học trường nào”, cô lại nhận thêm những câu hỏi khác như: “Có trường đấy à?”, “Trường đấy học ra rồi có tìm được việc không?”. Thậm chí, cô từng bị họ hàng xa mỉa mai, cho rằng tốt nghiệp chỉ có thể đi làm công nhân hoặc về quê làm trái ngành.

“Nhiều lần, mình đã tự động viên bản thân danh tiếng trường không quan trọng, quan trọng là năng lực bản thân đến đâu. Dù vậy, mình vẫn rất buồn mỗi khi ngôi trường mình học không được đánh giá cao như các trường danh tiếng khác”, An nói.

Hồ An chạnh lòng vì bị chê học trường kém danh tiếng. Ảnh minh họa: Phương Lâm.

Cũng nghe chuyện trường tốp trên, tốp dưới, Hà My, học sinh lớp 12 ở Hà Tĩnh, cho biết rất muốn theo đuổi một trường đại học danh tiếng tại Hà Nội dù biết học phí tại trường đó rất đắt đỏ. Nữ sinh thành thật thừa nhận danh tiếng của trường chính là lý do em lựa chọn và muốn theo đuổi đến cùng.

Ở nơi Hà My học tập, định kiến về “cấp bậc” của các trường đại học vẫn rất nhiều. Từ học sinh, phụ huynh, đến giáo viên, ai cũng coi trọng các trường danh tiếng và tin rằng đó là bàn đạp tốt nhất để chạm tay đến cánh cửa nghề nghiệp. Thậm chí, bạn cùng lớp của Hà My còn từng nói rằng “không vào được trường tốp coi như bỏ”.

“Em từng tính đến chuyện học ở các trường quy mô nhỏ hơn, danh tiếng thấp hơn. Chị gái em cũng từng khuyên là nên chọn ngành thay vì chỉ chạy theo danh tiếng của trường. Nhưng đứng giữa ngã ba đường, em vẫn rất băn khoăn vì sợ bị chê, cũng sợ sau này nhà tuyển dụng không để mắt đến”, Hà My nói.

Trường tốp không định nghĩa năng lực

Trong khi đó, chia sẻ với Tri Thức - Znews, Trương Vĩ (sinh viên năm cuối, Đại học Sài Gòn) cho rằng quan điểm “học giỏi trường thường không bằng học kém trường top” là phiến diện.

Theo Vĩ, danh tiếng của một trường không định nghĩa năng lực sinh viên. Chưa chắc năng lực sinh viên trường thường kém hơn trường tốp và ngược lại. Nam sinh cho rằng khi học đại học, nếu lười biếng, học hành chểnh mảng, kết quả bết bát thì cho dù có tốt nghiệp trường tốp đi chăng nữa, ra trường các bạn vẫn có thể trầy trật xin việc.

Chưa kể, nếu bất chấp vào trường tốp bằng ngành mình không thích, không đam mê, sinh viên dễ gặp nhiều khó khăn trong quá trình học, thậm chí dẫn đến nhiều hệ lụy như chán học, bỏ học hay mất định hướng tương lai.

Trương Vĩ cũng cho rằng quan điểm “HR các tập đoàn lớn nhìn CV và loại ứng viên nếu không học trường xịn” là chủ quan. Nam sinh kể câu chuyện của mình gần đây, khi ứng tuyển vào vị trí thực tập sinh pháp chế tại một doanh nghiệp.

Cạnh tranh với Vĩ là một sinh viên Đại học Luật TP.HCM - trường hàng đầu đào tạo về ngành Luật. Kết quả, Vĩ là người vượt qua vòng phỏng vấn đầu tiên, còn bạn sinh viên kia lại trượt. Lý do là nam sinh có kinh nghiệm thực tập 6 tháng tại tòa án và kiến thức cơ sở ngành tốt hơn.

“Như vậy, không phải HR nào cũng nhìn vào cái mác trường tốp để tuyển dụng. Thứ họ cần là kỹ năng, kinh nghiệm, là ứng viên làm được việc”, Vĩ nói.

Nguyễn Thương xác định việc học trường tốp không phải con đường duy nhất để tìm việc tốt. Ảnh: NVCC.

Đồng quan điểm với Vĩ, dù đang trong quá trình tìm hiểu trường để đăng ký nguyện vọng, Nguyễn Thương (học sinh lớp 12 tại Thái Nguyên) đã xác định việc học trường tốp không phải con đường duy nhất dẫn đến công việc tốt.

Theo Thương, trường tốp tất nhiên sẽ được nhiều doanh nghiệp chú ý hơn, nhưng nếu học trường tốp mà năng lực, kỹ năng kém thì thì cũng chẳng ai chọn. Ngoài ra, nữ sinh cũng cho rằng trường tốp không hẳn đồng nghĩa với việc chất lượng đào tạo tốt ở tất cả ngành, mà thường chỉ nổi bật ở một vài ngành mũi nhọn của trường đó.

Chính vì vậy, Thương ưu tiên tìm hiểu kỹ về chất lượng đào tạo của ngành học mà em mong muốn. Nếu một trường tầm trung nhưng lại có chương trình đào tạo tốt hơn, phù hợp và giúp em phát triển trong ngành nghề, em sẽ không ngần ngại lựa chọn trường đó.

“Đối với em, yếu tố quan trọng nhất là nơi nào giúp mình tiến bộ và phát triển tốt nhất, chứ không phải cứ là trường tốp là mặc định sẽ chọn”, Thương nói.

Thái An - Ngọc Bích