Tranh cãi quyết liệt về bản luận tội Tổng thống Trump trước giờ G

Theo AP, đội ngũ pháp lý của Tổng thống Trump đã đưa ra bản tự bảo vệ tóm tắt được miêu tả là "quyết liệt" sau khi Hạ viện do đảng Dân chủ nắm đa số trình bày văn kiện luận tội, cáo buộc Tổng thống Trump đã "từ bỏ lời tuyên thệ" và phản bội lòng tin của công chúng Mỹ.

Khai màn tranh cãi trước luận tội

Văn kiện luận tội dài 111 trang của Hạ viện gồm lời khai của nhiều nhân chứng, gồm các đại sứ và quan chức an ninh quốc gia cấp cao của chính phủ, những người đặt ra lo ngại trước các hành động của Tổng thống Trump với Ukraine. Sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh phổ thông không mang nhiều tính chất học thuật pháp lý, văn kiện được giới truyền thông miêu tả là mang đậm yếu tố chính trị thay vì ý nghĩa pháp lý chính thống của tiến trình luận tội.

Các quan chức Hạ viện giám sát tiến trình luận tội khẳng định có "bằng chứng mạnh mẽ cho thấy" Tổng thống Trump có tội với cả hai tội danh. "Câu hỏi duy nhất còn lại là liệu thành viên của Thượng viện sẽ chấp nhận và thực hiện nghĩa vụ mà họ đã được giao phó hay không", bản tóm tắt có đoạn.

Đoàn nghị sĩ Dân chủ chuyển các điều khoản luận tội tới Thượng viện. Ảnh: AP.

Trong khi đó, đội ngũ pháp lý của Tổng thống khẳng định lệnh triệu tập chính thức của Thượng viện đối với các cáo buộc luận tội được Hạ viện thông qua tháng trước là "đòn tấn công nguy hiểm vào quyền của người dân Mỹ được tự do lựa chọn tổng thống của họ".

"Đây là âm mưu phi pháp và trơ trẽn nhằm đảo ngược kết quả bầu cử năm 2016 và can thiệp vào cuộc bầu cử năm 2020 hiện chỉ còn vài tháng phía trước", bản tự bảo vệ của đội ngũ pháp lý Nhà Trắng đối với văn kiện luận tội của Hạ viện có đoạn.

Đội ngũ pháp lý của Tổng thống Trump hiện thách thức đề nghị luận tội của Hạ viện cả về mặt thủ tục cũng như tính hợp hiến, khi cáo buộc Hạ viện dưới sự lãnh đạo của đảng Dân chủ đã không đối xử phù hợp với Tổng thống Trump, và rằng ông chủ Nhà Trắng không làm gì vượt quá khuôn khổ pháp lý.

Các luật sư của Tổng thống Trump khẳng định hai điều khoản luận tội của Hạ viện là trái với hiến pháp và vô hiệu bởi không đưa ra cáo buộc được với một tội danh hình sự cụ thể.

Tổng thống Trump bị Hạ viện cáo buộc đã làm dụng quyền lực và cản trở quốc hội. Theo hiến pháp Mỹ, luận tội là một thủ tục chính trị, không phải thủ tục hình sự, và tổng thống có thể bị phế truất nếu được tuyên bố có tội đối với bất cứ hành động nào bị các thành viên quốc hội xem xét.

Bản tự bảo vệ tóm tắt mà đội ngũ pháp lý của Tổng thống Trump đưa ra đối với lệnh triệu tập chính thức của Thượng viện là phát súng đầu tiên mở màn cho các lập luận hai bên sẽ đưa ra trước phiên luận tội tại Thượng viện.

Dự kiện, Nhà Trắng sẽ đưa ra văn kiện pháp lý chi tiết hơn trong ngày 20/1 để Hạ viện xem xét và cùng tranh luận trong ngày luận tội chính thức sau đó. Các luật sư Nhà Trắng và đội ngũ pháp lý bên ngoài của Tổng thống Trump được cho là đang thảo luận về mức độ chính trị của văn kiện này.

Trước đó, Thượng nghị sĩ Mitch McConnell, lãnh đạo Thượng viện, cho biết những lời biện hộ trước Thượng viện cần nghiêm túc và phù hợp, thay vì những phát ngôn nặng tính tuyên truyền đã từng được các bên sử dụng trong quá trình luận tội đã diễn ra ở Hạ viện.

Tổng thống Trump củng cố đội ngũ luật sư

Hôm 17/1, Tổng thống Trump đã bổ nhiệm Ken Starr, công tố viên từng tiến hành cuộc điều tra dẫn tới vụ luận tội cựu tổng thống Bill Clinton vào thập niên 1990, cùng cựu giáo sư luật Đại học Harvard Alan Dershowitz vào đội ngũ pháp lý của mình.

Quyết định bổ nhiệm sẽ bổ sung kinh nghiệm chính trị và nền tảng luật hiến pháp cho đội ngũ luật sư vốn được xây dựng để phục vụ các cuộc chiến pháp lý thương mại của ông Trump.

Dershowitz là chuyên gia về luật hiến pháp. Ông này cho biết sẽ xây dựng lập luận bảo vệ Tổng thống Trump trước cáo buộc lạm dụng quyền lực. Trong khi đó, Starr là nhân vật kỳ cựu và có nhiều kinh nghiệm trong các cuộc đối đầu giữa hai đảng Dân chủ - Cộng hòa.

Cựu giáo sư luật Đại học Harvard Alan Dershowitz được bổ nhiệm vào đội ngũ pháp lý của ông Trump. Ảnh: AP.

Người đứng đầu đội ngũ pháp lý bảo vệ Tổng thống Trump vẫn là luật sư Nhà Trắng Pat Cipollone và luật sư cá nhân Jay Sekulow, những người đã đại diện cho ông Trump trong cuộc điều tra của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller.

Vài giờ sau khi được bổ nhiệm vào nhóm pháp lý của Tổng thống Trump, ông Dershowitz đã tìm cách nói giảm vai trò của mình trong tiến trình luận tội, cho biết sẽ chỉ trình bày trước Thượng viện trong một giờ về vấn đề hiến pháp.

Các luật sư Nhà Trắng được cho là đã thuyết phục thành công Tổng thống Trump không đưa các thành viên đảng Cộng hòa vào đội ngũ pháp lý. Tuy nhiên, nhóm này không đồng tình với việc ông Trump bổ nhiệm Dershowitz, do lo ngại mối liên hệ của ông này với Jeffrey Epstein, người đã tự sát trong nhà tù thành phố New York trong thời gian chờ xét xử với cáo buộc mua bán tình dục.

Trong khi đó, luật sư cá nhân của ông Trump là Rudy Giuliani, cho biết ông chủ Nhà Trắng đã tập hợp được một đội ngũ pháp lý với nhiều cái tên "hàng đầu". Ông Giuliani trước đó từng mong muốn tham gia bảo vệ cho Tổng thống Trump tại Thượng viện, tuy nhiên sau đó tuyên bố sẽ tập trung vào vai trò nhân chứng trong vụ việc.

Hôm 16/1, các thành viên Thượng viện đã tuyên thệ để đảm nhận vai trò bồi thẩm đoàn trong vụ luận tội Tổng thống Trump, dự kiến diễn ra ngày 21/1. John Roberts, chánh án tòa án tối cao Mỹ, sẽ chủ trì phiên luận tội.

Trong cuộc luận tội năm 1999, tổng thống Mỹ khi đó là Bill Clinton đã bình an vô sự trong phiên xử quyết định tại Thượng viện do đảng Dân chủ nắm đa số. Các chuyên gia nhận định kết quả tương tự sẽ lặp lại trong cuộc luận tội Tổng thống Trump lần này khi đảng Cộng hòa hiện chiếm đa số tại Thượng viện.

Ông Trump trở thành tổng thống Mỹ thứ ba trong lịch sử bị luận tội Tối 18/12 giờ Washington, Hạ viện Mỹ đã chính thức bước vào cuộc bỏ phiếu đối với hai điều khoản luận tội Tổng thống Donald Trump là lạm dụng quyền lực và cản trở quốc hội.

Duy Anh