Tranh chấp chức thủ tướng sau vụ ám sát tổng thống Haiti
Một cuộc đấu tranh quyền lực để kiểm soát chính phủ có thể khiến Haiti ngày càng lún sâu vào tình trạng bất ổn.
Vụ ám sát Tổng thống Jovenel Moise đã khiến cả đất nước Haiti choáng váng. Trầm trọng hơn, tình trạng rối loạn trong giới lãnh đạo đang đẩy người dân vào tương lai bất định, theo New York Times.
Tổng thống Moise bị ám sát trong bối cảnh Haiti đang rơi vào tình trạng bất ổn khi nhiều vị trí quan trọng trong chính phủ đang bị để trống. Quốc hội nước này cũng đã bị giải tán.
Thủ tướng lâm thời Claude Joseph cho biết ông đã chỉ huy cảnh sát và quân đội. Tuy nhiên, hai ngày trước khi bị ám sát, Tổng thống Moise đã bổ nhiệm tiến sĩ thần kinh học Ariel Henry làm thủ tướng mới.
Ông Henry tuyên bố rằng mình là thủ tướng hợp pháp. “Đó không phải là một chính phủ chính thức. Nếu không cần một chính phủ khác, Tổng thống Jovenel Moise đã không tìm tôi”, ông Henry nói với tờ Le Nouvelliste.
“Claude Joseph không phải là thủ tướng. Ông ấy là một phần của chính phủ do tôi lãnh đạo”, ông khẳng định.
Cảnh sát trấn áp một vụ biểu tình tại Port-au-Prince vào ngày 8/7. Ảnh: New York Times.
Ngày 8/7, Ned Price, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ, tuyên bố rằng ông Claude Joseph là thủ tướng đương nhiệm của Haiti vào thời điểm diễn ra tại vụ ám sát. Vì vậy, chính quyền Mỹ sẽ tiếp tục làm việc với ông Joseph.
Tuy nhiên, ông Price nói thêm rằng Mỹ cũng đã liên lạc với ông Henry và kêu gọi tất cả các quan chức Haiti làm việc cùng nhau để kiềm chế bạo lực.
Đại diện của Liên Hợp Quốc tại Haiti cũng ủng hộ tư cách thủ tướng hợp pháp của ông Joseph.
“Chúng ta đang ở trong tình huống có hai thủ tướng. Một thủ tướng đang tại vị và một người khác được bổ nhiệm hợp pháp bởi tổng thống. Vậy ai sẽ là người lãnh đạo đất nước?”, thẩm phán Jean Wilner Morin, chủ tịch Hiệp hội Thẩm phán Quốc gia Haiti, băn khoăn.
Hiện chưa rõ ai sẽ kế nhiệm Tổng thống Jovenel Moise. Theo hiến pháp Haiti, Chánh án Tòa án Tối cao sẽ là người kế nhiệm tổng thống. Tuy nhiên, người nắm giữ chức vụ này là ông René Sylvestre lại mới qua đời do Covid-19.
Thủ tướng cần phải có sự phê chuẩn của Quốc hội Haiti mới có thể chính thức thay thế tổng thống. Tuy nhiên, vì quốc hội đã giải tán nên không thủ tướng nào có thể lên nắm quyền.
