Tranh chấp rừng ở Dự án vùng nguyên liệu tràm năm gân

Nhiều cây tràm có đường kính hơn một vòng tay ôm của người lớn, nhưng kết quả đánh giá đường kính bình quân chỉ chưa đầy 10 cm - Ảnh: T.Q

Yêu cầu xác định đúng chủ rừng?

Tại cuộc họp giữa các bên liên quan ngày 12/1/2022, ông Nguyễn Đình Hoàng, nguyên Chủ nhiệm Hợp tác xã (HTX) Thành Công III, Lệ Xuyên, nguyên Trưởng Ban Quản lý các dự án thực hiện trên địa bàn xã Triệu Trạch giai đoạn từ 1985 - 2003, đại diện các hộ dân kiến nghị: “Vào năm 1996, huyện Triệu Phong giao HTX Thành Công III, Lệ Xuyên tham gia thực hiện Dự án cải tạo vườn hộ, vườn đồi thuộc Dự án 773 nhằm mục đích cải tạo đất, xây dựng vườn hộ để đưa dân ra ở. Hộ nào tham gia dự án sau này đủ điều kiện xuất hộ thì được ra làm nhà ở. Có 40 hộ dân với 43 người tham gia dự án, thực hiện trên diện tích 10 ha đất. Trong quy hoạch mỗi hộ, mỗi lô đều có quy hoạch đất để làm nhà ở, nhưng sau đó UBND xã Triệu Trạch không cho dân ra ở vì lý do đây là rừng phòng hộ. Mới đây người dân được biết diện tích này đã được tỉnh chuyển đổi từ rừng phòng hộ sang rừng trồng sản xuất và giao cho doanh nghiệp thực hiện dự án với căn cứ rừng trồng từ năm 2001. Việc này người dân không hề được thông báo. Chúng tôi không đồng tình bởi đây chính là diện tích rừng được các hộ dân tham gia trồng từ năm 1996 theo dự án”.

Ông Hoàng đề nghị chính quyền các cấp xác định lại nguồn gốc rừng trồng để đảm bảo quyền lợi của người dân tham gia dự án. Ngoài ra, các hộ dân cũng có ý kiến đề nghị xác định lại khối lượng thiết kế đối với diện tích rừng đưa vào khai thác, không đồng tình với phương án mà UBND xã Triệu Trạch và đơn vị tư vấn đã xác định. “Nhiều cây tràm có đường kính hơn một vòng tay ôm của người lớn, nhưng kết quả đánh giá đường kính bình quân chỉ chưa đầy 10 cm, dẫn đến việc UBND xã Triệu Trạch bán đấu giá gần 10 ha rừng chỉ được 58,6 triệu đồng nộp cho ngân sách nhà nước là chưa hợp lý”, ông Hoàng nói.

Trước đó, người dân thôn Lệ Xuyên phản ánh, từ ngày 2 - 5/1/2021, người của Công ty Cổ phần Đầu tư và phát triển Tâm Xanh đưa máy móc và phương tiện đến khai thác gỗ tràm mà các hộ tham gia trồng từ năm 1996 theo Dự án 773. Các hộ dân đã kéo đến yêu cầu công ty dừng khai thác, đồng thời báo cáo với UBND xã Triệu Trạch. UBND xã đã chỉ đạo công ty ngừng việc khai thác để giải quyết thống nhất trước khi tiếp tục thực hiện các công việc của dự án.

UBND xã đề xuất chuyển đổi rừng

Căn cứ vào quy hoạch Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị, tháng 6/2020, Công ty Cổ phần Đầu tư và phát triển Tâm Xanh lập hồ sơ đề xuất Dự án Trang trại trồng và phát triển vùng nguyên liệu tràm năm gân - Triệu Phong (gọi tắt là Dự án vùng nguyên liệu tràm năm gân) tại Tiểu khu 791T, 792 thuộc rừng phòng hộ xã Triệu Trạch với diện tích 19,8 ha. Trong diện tích 19,8 ha, có 9,6 ha có rừng tràm hoa vàng.

Theo Tờ trình số 66/TTr-UBND ngày 5/10/2021 của UBND xã Triệu Trạch về việc đề nghị phê duyệt phương án chuyển loại rừng từ rừng phòng hộ sang rừng sản xuất để thực hiện Dự án Trang trại trồng và phát triển vùng nguyên liệu tràm năm gân - Triệu Phong, địa phương này ghi rõ: Vị trí, địa điểm xin chuyển loại rừng là tại Tiểu khu 792, 791T, xã Triệu Trạch, chủ rừng là UBND xã Triệu Trạch. Tổng diện tích rừng phòng hộ xin chuyển sang rừng sản xuất để thực hiện dự án là 9,3616 ha. Toàn bộ diện tích là rừng trồng thuần loài keo lá tràm bằng nguồn vốn ngân sách, hiện do UBND xã Triệu Trạch quản lý, rừng có cùng năm trồng 2001.

Việc xác định hiện trạng rừng do người dân trồng theo dự án hay rừng được trồng từ ngân sách nhà nước, rừng trồng từ năm nào là trách nhiệm của UBND xã. Trên cơ sở tờ trình của UBND xã Triệu Trạch và xét phù hợp với các căn cứ quy định của pháp luật, Sở Nông nghiệp và PTNT đã có tờ trình gửi UBND tỉnh đề nghị xem xét quyết định chuyển loại rừng từ rừng phòng hộ sang rừng sản xuất để thực hiện dự án nói trên.

Ngày 14/10/2021, UBND tỉnh ra quyết định phê duyệt chuyển 9,3616 ha rừng từ rừng phòng hộ sang rừng sản xuất tại xã Triệu Trạch, huyện Triệu Phong để thực hiện Dự án Trang trại trồng và phát triển vùng nguyên liệu tràm năm gân - Triệu Phong của Công ty Cổ phần Đầu tư và phát triển Tâm Xanh theo Quyết định số 2629/QĐUBND ngày 14/9/2020 của UBND tỉnh.

Tạm dừng khai thác rừng, rà soát lại hồ sơ

Sau khi nghe ý kiến của người dân và các đơn vị, địa phương liên quan, Phó Chủ tịch UBND huyện Triệu Phong Vũ Thành Công đề nghị UBND xã Triệu Trạch phối hợp với các phòng, ban chức năng cấp huyện rà soát lại hồ sơ liên quan Dự án 773 triển khai năm 1996 và Dự án 661 triển khai vào năm 2001, xem lại diện tích đất được giao cho dự án trồng tràm năm gân của doanh nghiệp trùng với diện tích đất thuộc dự án nào, trùng bao nhiêu diện tích?

Rà soát lại Dự án 773 triển khai trồng tràm xong thì bàn giao cho ai quản lý để có hướng giải quyết. Trước mắt, đề nghị UBND xã Triệu Trạch yêu cầu doanh nghiệp tạm dừng khai thác để ổn định tình hình trên địa bàn.

Liên quan đến vấn đề này, Chủ tịch UBND xã Triệu Trạch Lê Văn Mẫn giải trình là UBND xã không tìm được hồ sơ liên quan đến Dự án 773. UBND xã sẽ thực hiện các chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND huyện để rà soát lại hồ sơ liên quan đến diện tích đất trồng rừng thuộc các dự án.

Thanh Trúc