Tránh rơi vào 'bẫy' đói nghèo bằng bảo hiểm y tế
Là một trong hai trụ cột của chính sách an sinh xã hội, bảo hiểm y tế (BHYT) ngày càng khẳng định vai trò quan trọng cũng như tính nhân văn của chính sách. Đặc biệt, đối với người nghèo và cận nghèo BHYT đang là điểm tựa có ý nghĩa to lớn trong việc chia sẻ gánh nặng chi tiêu khi gia đình ốm đau.
Hiện nay, hầu hết thuốc, dịch vụ kỹ thuật đều được quỹ BHYT chi trả khi khám chữa bệnh (KCB) đúng tuyến. Nguồn: Internet.
Quyền lợi được mở rộng
Đánh giá của ngành bảo hiểm xã hội (BHXH), những năm qua, việc mở rộng quyền lợi hưởng BHYT giúp cho người có thẻ BHYT tiếp cận tối đa các dịch vụ kỹ thuật y tế tiên tiến. Hiện nay, hầu hết thuốc, dịch vụ kỹ thuật đều được quỹ BHYT chi trả khi khám chữa bệnh (KCB) đúng tuyến. Với mức đóng không cao nhưng khi không may mắc bệnh, kể cả những bệnh hiểm nghèo có chi phí điều trị lớn, người tham gia BHYT sẽ được KCB chu đáo, không phân biệt giàu nghèo.
Theo đó, người có thẻ BHYT khi đi khám chữa bệnh đúng tuyến sẽ được quỹ BHYT chi trả 80% đến 100% chi phí KCB theo phạm vi và quyền lợi hưởng tùy thuộc vào nhóm đối tượng.
Thống kê từ BHXH Việt Nam, hiện nay, ở nước ta tỷ lệ chi trả chi phí y tế từ tiền túi của người sử dụng dịch vụ đã giảm từ 49% năm 2012 xuống còn khoảng 40% và đang phấn đấu đạt dưới 30% vào năm 2025. Đây là kết quả có được từ chính sách BHYT và là một trong những chỉ tiêu quan trọng đánh giá mục tiêu công bằng trong chăm sóc sức khỏe.
Với những lợi ích đó và sự quan tâm chỉ đạo, định hướng của Đảng, Nhà nước, sự vào cuộc của các bộ ngành, địa phương, đặc biệt là sự nỗ lực của hệ thống BHXH Việt Nam, số người tham gia BHYT đang tăng cao. Thống kê, tính đến hết tháng 5/2019, toàn quốc đã có 84 triệu người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ bao phủ 89% dân số.
Hỗ trợ lấp "lỗ hổng" an sinh
Dù tốc độ bao phủ BHYT đang rất khả quan, tuy nhiên, hiện vẫn còn 11% dân số, tương đương với khoảng 10 triệu người chưa tham gia BHYT. Đây là con số đầy thách thức trong lộ trình thực hiện BHYT toàn dân.
Nhận thức được khó khăn trong việc mở rộng đối tượng tham gia, ngành BHXH luôn xác định công tác truyền thông chính sách, pháp luật BHYT đóng vai trò quan trọng. Vì vậy, thời gian qua, ngành BHXH đã đẩy mạnh công tác này với nhiều hình thức và nội dung đổi mới nhằm tiếp cận gần hơn tới người dân. Nhận thức của đa số nhân dân về chính sách BHYT đã được nâng lên.
Thế nhưng, lãnh đạo ngành BHXH Việt Nam vẫn thừa nhận, nhiều người dân vẫn chưa tham gia BHYT với nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân chính là do khó khăn về kinh tế. Theo nhận định, khó khăn này đang tạo ra “lỗ hổng” trong hệ thống an sinh xã hội ở Việt Nam, khiến nhiều người có nguy cơ rơi vào “bẫy” nghèo đói nếu chẳng may ốm đau, tai nạn. Ngoài ra, theo khuyến cáo, nguy cơ bệnh tật đang có chiều hướng gia tăng, trong khi giá các dịch vụ y tế cũng được điều chỉnh tăng dần theo mức tính đủ các yếu tố (gồm cả lương của cán bộ y tế).
Trước những nguy cơ trên, việc tham gia BHYT là một lựa chọn sáng suốt, không chỉ góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe mà còn chia sẻ gánh nặng tài chính, chi phí KCB đối với từng người dân, nhất là người nghèo, cận nghèo. Vì vậy, BHXH Việt Nam đã xác định, việc tuyên truyền, vận động, hỗ trợ người dân có hoàn cảnh khó khăn chưa tham gia BHYT là việc làm cần thiết, sẽ mang lại những tác động xã hội sâu sắc.
Nhằm hướng tới thực hiện có hiệu quả mục tiêu BHYT toàn dân, từ tháng 6 đến tháng 12/2019, BHXH Việt Nam triển khai chương trình “Hỗ trợ mua, tặng thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn và giúp đỡ bệnh nhân nghèo” tại 8 tỉnh, thành phố đại diện cho các vùng, miền của đất nước. Chương trình dự kiến hỗ trợ mua, tặng thẻ BHYT cho khoảng 2.400 đối tượng khó khăn từ nguồn kinh phí đóng góp của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống BHXH Việt Nam và sự hỗ trợ của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp.
BHXH Việt Nam đã vận động, quyên góp toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống BHXH Việt Nam đóng góp mỗi người 1 ngày lương để gây quỹ hỗ trợ, tặng thẻ BHYT. Bên cạnh đó, Chương trình cũng kêu gọi sự chung tay, vào cuộc của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp giúp đỡ tài chính, hiện vật cho những bệnh nhân mắc bệnh nặng có hoàn cảnh khó khăn đang điều trị tại một số bệnh viện tuyến Trung ương.
BHXH Việt Nam mong muốn với số tiền hỗ trợ của Chương trình "Hỗ trợ mua, tặng thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn và giúp đỡ bệnh nhân nghèo" có thể giúp những người có hoàn cảnh khó khăn yên tâm, ổn định hơn trong cuộc sống từ sự chia sẻ, giúp đỡ của cộng đồng thông qua chính sách BHYT; góp phần tuyên truyền về chính sách BHYT, giúp tăng tỷ lệ bao phủ BHYT, đẩy nhanh lộ trình tiến tới BHYT toàn dân theo mục tiêu Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị và Luật BHYT số 46/2014/QH13 đã đề ra.
