Trao 'cần câu' để giảm nghèo bền vững

Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững xác định, giảm nghèo không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ trước mắt mà còn hướng đến tạo sinh kế để người dân tự vươn lên bằng chính khả năng và nghị lực của mình.

Tại các địa phương, nhiều chương trình hỗ trợ sinh kế được chính quyền cơ sở triển khai linh hoạt, sát với từng hoàn cảnh hộ dân. Người dân không chỉ được tiếp cận nguồn vốn ưu đãi mà còn được hướng dẫn kỹ thuật, đào tạo nghề, từ đó mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, hình thành nhiều mô hình sản xuất nhỏ nhưng hiệu quả.

Tại xã Tân Tây, một trong những địa phương nông nghiệp đặc trưng của tỉnh Long An, tinh thần “trao cơ hội để vươn lên” đã trở thành kim chỉ nam trong hoạt động hỗ trợ người dân thoát nghèo. Năm 2024, xã Tân Tây triển khai 10 dự án sinh kế như nuôi heo, bò, gà, vịt, cá và bán vé số, với 42 hộ dân tham gia.

Phó Chủ tịch UBND xã Phạm Thị Mỹ Phụng cho biết: “Chúng tôi xác định muốn giảm nghèo bền vững thì phải nắm chắc hoàn cảnh từng hộ, hỗ trợ đúng nhu cầu. Ngoài nguồn vốn, xã phân công Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội phụ trách từng hộ để động viên, hướng dẫn người dân sản xuất, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, phát triển nghề mới. Mục tiêu không chỉ là giảm số lượng hộ nghèo mà còn giúp người dân thay đổi tư duy, tự tin làm chủ cuộc sống”.

Tương tự tại xã Núa Ngam (tỉnh Điện Biên) hàng chục hộ gia đình đã được trao sinh kế để vươn lên thoát nghèo từ cây mít thái. Mô hình này được Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp Khu vực 2 hỗ trợ xây dựng với diện tích hơn 24ha, trên 120 hộ tham gia; trong đó có gần 90 hộ nghèo và cận nghèo. Người dân được tập huấn kỹ thuật, hỗ trợ giống và liên kết với các đơn vị, doanh nghiệp bao tiêu, thu mua sản phẩm.

Gia đình anh Lò Văn Thu, bản Ta Lét 1, xã Núa Ngam hiện trồng hơn 300 cây mít Thái trên diện tích 5.000 m2. Anh cho biết: “Trước đây gia đình tôi chỉ trồng ngô, sắn, thu nhập bấp bênh. Nay được nhà nước hỗ trợ giống mít Thái siêu sớm, chúng tôi có hướng làm kinh tế mới. Cây mít dễ trồng, lại hợp với đất ở đây, tôi sẽ cố gắng chăm sóc cho cây lên đều”. Anh Thu cũng ước tính chỉ khoảng 10 tháng nữa, vườn mít sẽ cho lứa quả đầu tiên. Với giá bán khoảng 15.000 đồng/kg như hiện nay, mỗi trái nặng trung bình từ 10kg, mô hình này sẽ mang lại nguồn thu nhập ổn định, giúp gia đình có điều kiện vươn lên thoát nghèo, cải thiện cuộc sống.

Theo báo cáo tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, chương trình đã triển khai trên 10.500 mô hình sinh kế, vượt xa mục tiêu 1.000 mô hình, tạo ra nguồn thu nhập bền vững cho người dân. Đã có trên 134.000 lao động thuộc hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ kết nối việc làm thành công, vượt 34% so với chỉ tiêu. Đây là tiền đề vững chắc để Việt Nam tiếp tục thực hiện các mục tiêu phát triển bao trùm và bền vững hơn trong giai đoạn 2026-2035.

Thực tế cũng cho thấy, trao sinh kế cho người dân là một trong những chủ trương đúng đắn của chương trình giảm nghèo bền vững. Thay vì hỗ trợ đơn thuần, các dự án và tiểu dự án thành phần đã chuyển sang tạo điều kiện để người dân tự chủ sản xuất, tự tạo việc làm và nâng cao thu nhập. Sự kết hợp giữa nguồn vốn tín dụng ưu đãi, đào tạo nghề gắn với thực tiễn và chuyển giao khoa học kỹ thuật đang hình thành nền tảng vững chắc cho quá trình phát triển kinh tế nông thôn.

Khi người dân được “trao cần câu” thay vì “cho con cá”, họ không chỉ có cơ hội thoát nghèo mà còn từng bước vươn lên làm giàu, tạo hiệu ứng lan tỏa trong cộng đồng. Đây chính là yếu tố cốt lõi để công tác giảm nghèo đạt được tính bền vững, đồng thời góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng, nâng cao chất lượng cuộc sống và củng cố niềm tin của người dân vào chính sách của Đảng và Nhà nước.

Nhung Bùi