Trẻ 17 ngày tuổi được phẫu thuật thành công dị tật mặt rất hiếm gặp

Các bác sĩ khoa Sọ mặt và Tạo hình, BV Nhi Trung ương đang thực hiện phẫu thuật tạo hình cho trẻ - Ảnh: LH

Mới đây, các bác sĩ khoa Sọ mặt và Tạo hình, Bệnh viện Nhi Trung ương đã phẫu thuật thành công cho bé trai 17 ngày tuổi (ở Sơn La) mắc dị tật khe hở mặt phức tạp, gây biến dạng nặng một nửa khuôn mặt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các chức năng cơ quan của trẻ.

Vì mắc dị tật hiếm gặp nên trẻ chưa từng được bú mẹ mà chỉ có thể ăn qua sonde từ đường mũi vào dạ dày.

Bệnh nhân là con thứ 3 trong gia đình. Trong quá trình mang thai ở tháng thứ 2 của thai kỳ, mẹ bệnh nhân bị cúm nhưng do gia đình khó khăn nên không đi siêu âm. Đến tháng thứ 7 của thai kỳ, mẹ bệnh nhân mới đi siêu âm lần đầu tiên thì phát hiện con bị dị tật vùng mặt rất phức tạp.

Theo BS Phạm Tuấn Hùng, Khoa Sọ mặt và Tạo hình, Bệnh viện Nhi Trung ương, trẻ được chuyển đến Bệnh viện khi mới 2 ngày tuổi, trong tình trạng có đa khe hở mặt rất phức tạp và hiếm gặp. Trẻ có khe hở từ môi trên đến ổ mắt phải, khoang miệng thông với ổ mắt khiến lưỡi của trẻ thường xuyên liếm lên cả ổ mắt. Khuyết toàn bộ mi dưới, sàn ổ mắt phải, khuyết xương từ bờ dưới ổ mắt đến toàn bộ ½ cung hàm trên bên phải và toàn bộ xoang hàm trên bên phải; nhãn cầu phải tụt xuống dưới, lộ hoàn toàn ra bên ngoài; biến dạng mũi.

Hình ảnh chụp cắt lớp vi tính sọ mặt của bé B.A - Ảnh: LH

Ngay sau khi tiếp nhận bệnh nhi, các bác sĩ đã hội chẩn đa chuyên khoa Sọ mặt và Tạo hình, khoa Mắt; chẩn đoán hình ảnh để tìm ra phương án điều trị tối ưu cho bệnh nhi. Trẻ được thăm khám chuyên khoa mắt để cố gắng bảo tồn chức năng của mắt phải, chụp X-quang, CT sọ mặt, dựng hình 3D đánh giá tình trạng khe hở mặt, cấu trúc của xương.

Theo Bác sĩ Đặng Hoàng Thơm, Trưởng khoa Sọ mặt và Tạo hình, sau khi thăm khám, đánh giá mức độ thương tổn trên lâm sàng và trên phim chụp 3D cho thấy, dị tật khe hở sọ mặt của bệnh nhi phức tạp và nguy hiểm. Nếu không nhanh chóng được phẫu thuật tạo hình lại các bộ phận trên khuôn mặt sẽ khiến trẻ gặp rất nhiều khó khăn khi ăn uống, sinh hoạt.

Sau gần 2 tuần được các y bác sĩ tại khoa Sọ mặt và Tạo hình chăm sóc để tăng cường sức đề kháng và đảm bảo toàn trạng ổn định, khi được 17 ngày tuổi và đủ điều kiện về sức khỏe, bệnh nhi được phẫu thuật cải thiện ngoại hình và các chức năng trên khuôn mặt.

Bác sĩ Đặng Hoàng Thơm chia sẻ, trẻ có đa khe hở sọ mặt phức tạp với độ khuyết hổng lớn, đặc biệt bệnh nhi còn quá nhỏ, mới 17 ngày tuổi, tổ chức da và cơ của trẻ rất mỏng manh lại bị thiếu rộng nên khi phẫu thuật đòi hỏi độ tỉ mỉ, chính xác rất cao, cần có kế hoạch và chiến lược tạo hình phù hợp.

Mục tiêu của ca phẫu thuật là nhanh chóng tái lập lại cấu trúc giải phẫu vùng hàm mặt, tạo hình lại môi, che phủ các chỗ khuyết hổng mà vẫn bảo tồn được tất cả vạt da vùng mặt, đóng khe hở để lại ít sẹo, ít biến dạng co kéo nhất, giảm thiểu tối đa nguy cơ hoại tử vạt, bục vết mổ do căng, do thiểu dưỡng, tạo hình là mi dưới, sàn ổ mắt, đưa mắt trở về vị trí sinh lý bình thường.

Sau ca phẫu thuật kéo dài gần 4 giờ đồng hồ, môi của bệnh nhi đã được tạo hình lại, trẻ đã có thể tự bú, ổ mắt được đưa về vị trí sinh lý bình thường, mi trên và mi dưới đã khép kíp, che phủ toàn bộ nhãn cầu, khắc phục được tình trạng chảy tràn nước mắt. Các khe hở mặt được đóng kín tạo nên khuôn mặt cân đối, tình trạng dị hình trên khuôn mặt trẻ đã được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, chức năng mắt của trẻ vẫn cần được theo dõi và đánh giá thêm.

Trong thời gian tới, bệnh nhi sẽ tiếp tục được các bác sĩ Khoa Sọ mặt và Tạo hình, Bệnh viện Nhi Trung ương theo dõi sự phát triển của xương hàm mặt để can thiệp ghép xương, phẫu thuật khe hở vòm họng, phẫu thuật tạo hình điều chỉnh mũi về vị trí cân đối để trả lại toàn diện về cả thẩm mỹ, chức năng, giúp trẻ tự tin hòa nhập cộng đồng.

TH