Trẻ em cũng cần được tôn trọng

Tôn trọng trẻ là cách người lớn biết lắng nghe, thể hiện suy nghĩ, hành động và lời nói theo hướng tích cực, quan tâm đến cảm xúc và những nét cá tính riêng biệt của trẻ. Trẻ cần được tôn trọng, vì khi đó trẻ mới biết trân trọng chính bản thân mình, biết yêu mình thật sự đúng cách, tự tin, hiểu biết và biết tôn trọng người khác. Mỗi đứa trẻ đều có những ưu điểm và những mặt hạn chế, những sở thích riêng và tất cả trẻ đều được tôn trọng, giúp đỡ như nhau để phát huy hết tài năng vốn có. Chính vì vậy, tôn trọng trẻ không chỉ là một yêu cầu về mặt đạo đức mà còn hình thành nên một nhân cách tốt cho trẻ trong tương lai.

Ảnh minh họa.

Tuy nhiên với tâm lý con cái là tài sản vô giá, luôn mong muốn những điều tốt đẹp nhất đến với con mình, nhiều cha mẹ thường cố gắng xây dựng “kịch bản” cho sự trưởng thành của các con. Và nếu những đứa trẻ không may đi trái lại mong muốn đó, nhiều cha mẹ đã không tiếc lời mắng nhiếc, so sánh, thậm chí xúc phạm để con nhận ra sai lầm. Cũng từ đây, nhiều tổn thương về tâm lý đã xuất hiện trong con trẻ. Việc bố mẹ có những hành vi được cho là bạo hành tinh thần với con trẻ sẽ gây ra những tổn thương lâu dài. Theo đó, việc buông những lời lẽ thô tục, xa lánh con cái sẽ khiến những đứa trẻ cảm thấy không được tôn trọng, gây nhiều tổn thương về tình cảm. Hơn nữa, việc bị tổn thương về tinh thần cũng khiến con trẻ mất đi niềm tin với người lớn, tình yêu thương với cha mẹ. Nếu tình trạng này kéo dài, trẻ sẽ gặp nhiều vấn đề về tinh thần, yếu kém trong kỹ năng mềm cũng như khó khăn trong việc tạo lập những mối quan hệ ngoài xã hội.

Việc thiết lập những kỷ luật với con trẻ trong gia đình là thật sự cần thiết nhưng kỷ luật sao để bố mẹ không rơi vào tình trạng không tôn trọng, gây tổn hại tinh thần con mới là câu chuyện cần được tính đến. Theo các chuyên gia, tư duy của trẻ sẽ được hình thành và phát triển thông qua chính cách mà người lớn đối xử với trẻ như thế nào. Muốn trẻ có thể tôn trọng người lớn trong nhà và những người khác thì bản thân người lớn cũng phải tôn trọng trẻ. Sự tôn trọng của người lớn sẽ tạo cho trẻ có điều kiện để sống hạnh phúc và lạc quan. Khi được người lớn tôn trọng trẻ cũng sẽ có sự tự tin vào bản thân, đồng thời trong tư duy của trẻ sẽ dần hình thành ý thức trách nhiệm đối với chính mình và xã hội.

Để thể hiện sự tôn trọng trẻ thì trước tiên người lớn cần hiểu trẻ và có thái độ tin tưởng ở trẻ. Hãy đóng vai trò là người tư vấn trong các quyết định của con, lắng nghe và chia sẻ với trẻ một cách thẳng thắn chứ không thể quyết định thay trẻ. Không nên có lời nói hay hành động xúc phạm trẻ cũng đừng đem so sánh trẻ với những đứa trẻ khác. Mỗi đứa trẻ đều có những ước mơ hay sở thích riêng của mình, người lớn cũng không nên áp đặt, vùi dập hay bắt ép trẻ làm theo ý muốn của mình. Hãy cho con có cơ hội được giãi bày cảm xúc mỗi khi có chuyện xảy ra và tìm kiếm sự đồng cảm trong đó. Trong mọi tình huống, điều các bậc cha mẹ cần làm là bình tĩnh và tôn trọng con.

Có thể nói, trong gia đình sự tôn trọng của người lớn dành cho trẻ là điều rất quan trọng, sẽ góp phần giúp tư duy của trẻ có điều kiện phát triển và hoàn thiện để trở thành những người công dân có nhân cách tốt trong tương lai.

PHẠM NGUYÊN