Trí tuệ nhân tạo AI và những thách thức, cơ hội cho báo chí

Ngày 21-8, tại TP Hạ Long (Quảng Ninh), Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức hội thảo với chủ đề “Tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) đối với báo chí - Thách thức và cơ hội”.

Hội thảo tác động của trí tuệ nhân tạo AI đối với báo chí.

Dự hội thảo có ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam và đại diện lãnh đạo, các nhà báo, phóng viên, biên tập viên các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.

Khai mạc hội thảo, bà Nguyễn Thị Hải Vân, Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí - Hội Nhà báo Việt Nam, cho rằng trong thời kỳ 4.0, khi AI đang trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực, trong đó có báo chí.

Tuy nhiên, những cơ hội và thách thức của AI mang lại không hề nhỏ, đòi hỏi các cơ quan báo chí, các nhà báo và người làm báo cần có sự đào tạo và chuẩn bị kỹ lưỡng để sử dụng AI một cách hiệu quả; bảo đảm tính tin cậy và đạo đức trong việc truyền tải thông tin.

Nói về AI, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân Lê Quốc Minh khẳng định việc sử dụng AI đòi hỏi sự cẩn trọng và hiểu biết sâu sắc về các vấn đề nhân văn và đạo đức. AI dù thông minh nhưng cũng vẫn còn rất nhiều nhược điểm. Một trong những điểm yếu lớn nhất chính là AI không phải lúc nào cũng cung cấp những thông tin chính xác.

Tổng Biên tập Báo Nhân dân Lê Quốc Minh nói về những cơ hội, thách thức của trí tuệ nhân tạo AI đối với báo chí.

Dù AI hỗ trợ rất nhiều trong lĩnh vực sáng tạo nội dung và thu thập tin tức, nhưng AI cũng mang lại rất nhiều rủi ro mà nhiều khi chúng ta không thể nào phát hiện được. Hầu hết các tòa soạn đều cho rằng họ rất muốn sử dụng AI nhưng sẽ có tác động tiêu cực đến niềm tin của công chúng đối với tin tức.

Đề cập đến vấn đề kinh tế của các tòa soạn, ông Minh cho rằng công nghệ AI nếu được ứng dụng và triển khai sớm để tranh thủ tối đa sức mạnh, có thể tác động tích cực giúp các cơ quan báo chí phát triển bền vững.

Không chỉ vậy, AI còn có thể giúp các cơ quan báo chí trong việc lập trình, tìm khuôn thức trong dữ liệu, gợi ý các ý tưởng về nội dung, hỗ trợ công việc biên tập, gợi ý ý tưởng bài viết, lập danh sách bài liên quan để bổ trợ cho một bài viết, đưa ra nhiều phiên bản nội dung khác nhau cho từng đối tượng, sử dụng AI trong dẫn chương trình truyền hình…

Tại hội thảo, đại diện các cơ quan báo chí, nhà báo, phóng viên, biên tập viên đã cùng nhau chia sẻ, trao đổi và làm rõ các nội dung liên quan đến những thách thức và cơ hội của trí tuệ nhân tạo AI đối với báo chí trong tương lai, nhằm nâng cao nhận thức và trang bị cho người làm báo các kiến thức, kỹ năng cần thiết về AI.

Phó Tổng Biên tập Báo Tuổi trẻ Lê Xuân Trung cho rằng những tác động của AI đối với báo chí thì đáng mừng hơn đáng lo. Trong đó, AI có thể tham gia hỗ trợ phóng viên, biên tập viên thực hiện các sản phẩm báo chí, tham gia cải tiến quy trình hoạt động tòa soạn, tham gia vào quá trình ra quyết định của Ban biên tập.

Điều đáng lo ngại liên quan đến kỹ năng sử dụng AI của các phóng viên, biên tập viên. Khi quá phụ thuộc vào AI để phân tích dữ liệu, có thể làm giảm khả năng sáng tạo của phóng viên. Ngoài ra, đó còn là vấn đề về chi phí và hiệu quả…

Ông Nguyễn Đức Hiển, Phó Tổng Biên tập Báo Pháp luật TP.HCM phát biểu tại hội thảo.

Phó Tổng Biên tập Báo Pháp luật TP.HCM Nguyễn Đức Hiển không phủ nhận vai trò quan trọng của AI trong nhiều công đoạn sản xuất các sản phẩm báo chí, tuy nhiên ông Hiển cho rằng AI cũng đem đến những thách thức cho các cơ quan báo chí ở lĩnh vực bản quyền báo chí.

Để bảo vệ được điều này, ông Hiển cho rằng vai trò của Chính phủ vô cùng quan trọng trong việc xây dựng các chương trình tập huấn, nâng cao nhận thức của các cơ quan báo chí về giá trị của họ trong chuỗi vận hành của các ứng dụng AI; xây dựng hành lang pháp lý liên quan đến bản quyền báo chí trong bối cảnh các công ty công nghệ dùng AI đang phát triển mạnh mẽ…

NGỌC SƠN