Triển khai công tác phổ biến giáo dục pháp luật theo chiều sâu, thực chất

Đoàn công tác do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc, Phó Chủ tịch Hội đồng phối hợp PBGDPL Trung ương làm Trưởng đoàn; ông Lê Vệ Quốc, Cục trưởng Cục Phổ biến giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý (PBGDPL&TGPL) - Bộ Tư pháp, làm Phó Trưởng đoàn.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp - Nguyễn Thanh Ngọc, Phó Chủ tịch Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật trung ương, Trưởng đoàn công tác phát biểu tại buổi làm việc.

Đoàn công tác còn có sự tham dự của Phó Chánh văn phòng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Bình; các Phó Cục trưởng Cục PBGDPL&TGPL Phan Hồng Nguyên, Vũ Thị Hường, Tô Thị Thu Hà cùng các thành viên.

Về phía địa phương có ông Đoàn Trung Kiên, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Tây Ninh, Chủ tịch Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh; ông Phạm Văn Đặng, Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh kiêm Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng phối hợp PBGDPL cùng đại diện sở, ban, ngành địa phương.

Tây Ninh nỗ lực lớn trong phổ biến giáo dục pháp luật

Báo cáo với Đoàn công tác, Giám đốc Sở Tư pháp Phạm Văn Đặng cho biết, công tác PBGDPL, hòa giải ở cơ sở (HGCS), chuẩn tiếp cận pháp luật (CTCPL), TGPL và hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp của UBND tỉnh Tây Ninh trong năm 2024 và quý I/2025 có nhiều kết quả nổi bật. Về công tác PBGDPL, trong năm 2024, toàn tỉnh đã tổ chức được 10.349 cuộc tuyên truyền pháp luật miệng cho 465.292 cho các giới, các ngành và Nhân dân.

Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh - Đoàn Trung Kiên, Chủ tịch Hội đồng phối hợp, phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh trao đổi một số nội dung liên quan đến công tác PHPBGDPL với đoàn.

Bên cạnh đó, các cấp, ngành cũng tăng cường tuyên truyền, PBGDPL bằng nhiều hình thức, như: lồng ghép tuyên truyền pháp luật thông qua việc tiếp công dân; trong quá trình xét xử, hòa giải các vụ án; tổ chức thi tìm hiểu pháp luật; tuyên truyền trên băng rôn, trang mạng xã hội… Đặc biệt là tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, để công tác PBGDPL được sâu rộng, kịp thời.

Trong quý I/2025, Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh tổ chức hội nghị triển khai một số Luật vừa được Quốc hội ban hành năm 2024 cho báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật và công chức pháp chế. Bên cạnh đó, UBND tỉnh đã chỉ đạo Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh và Sở Tư pháp tổ chức 06 cuộc thi viết tìm hiểu pháp luật.

Ông Lê Vệ Quốc - Cục trưởng Cục Phổ biến giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý (PBGDPL&TGPL) Bộ Tư pháp, Phó Trưởng đoàn đóng góp ý kiến cho tỉnh Tây Ninh về công tác PBGDPL&TGPL.

Một điểm sáng của Tây Ninh trong năm 2024 là công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. Thời gian qua, UBND tỉnh Tây Ninh chỉ đạo các sở, ngành tăng cường thông tin và đăng tải văn bản quy phạm pháp luật của Trung ương về những nội dung mới liên quan đến chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa như: tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa; nguyên tắc thực hiện hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa... trên trang thông tin điện tử của các sở, ngành và của tỉnh Tây Ninh. UBND tỉnh còn chỉ đạo Sở Công Thương thường xuyên cập nhật các văn bản, hướng dẫn liên quan đến lĩnh vực quản lý của ngành…

Ông Nguyễn Thanh Bình – Phó Chánh văn phòng Bộ Tư pháp.

Qua đó, phần nào hỗ trợ, tháo gỡ những bất cập, khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh như: phí, lệ phí nhằm tiếp tục tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh; hướng dẫn lập, quản lý, sử dụng kinh phí khuyến công. Ngoài ra, UBND tỉnh ban hành 03 văn bản quy phạm pháp luật có liên quan nhằm hướng dẫn, cụ thể hóa các quy định, tạo hành lang pháp lý vững chắc cho doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động.

Bà Vũ Thị Hường – Phó Cục trưởng Cục PBGDPL&TGPL.

Song song đó, tỉnh cũng cử công chức tham gia các lớp bồi dưỡng, tập huấn người làm công tác hỗ trợ pháp lý về đổi mới cách thức tiếp cận doanh nghiệp, đổi mới cách thức hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp. Đồng thời tuyên truyền, phổ biến các kiến thức, thông tin, quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm, xăng dầu, khí, các quy định của pháp về hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; tiêu chuẩn hàng hóa trong hoạt động thương mại biên giới… cho các doanh nghiệp, hợp tác xã.

Ngoài ra, UBND tỉnh Tây Ninh đã chỉ đạo Sở Tư pháp đã xây dựng và triển khai các tài liệu hỗ trợ pháp lý doanh nghiệp nhỏ và vừa, liên quan đến các nội dung: quy định pháp luật về điều kiện, tiêu chí, quy mô, tỷ lệ diện tích khu đất công để tách thành dự án độc lập trên địa bàn tỉnh; mức hỗ trợ cho các hoạt động khuyến nông thường xuyên; chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn,...

Khắc phục nhanh những tồn tại

Bên cạnh những thành tựu đạt được của Hội đồng phối hợp PBGDPL Tây Ninh, theo đánh giá của UBND Tây Ninh, công tác PBGDPL, HGCS, CTCPL còn một số tồn tại, hạn chế. Trong đó, đáng chú ý là một số ngành thành viên Hội đồng chưa kịp thời ban hành kế hoạch công tác PBGDPL để triển khai thực hiện ngay từ đầu năm; chế độ thông tin, báo cáo chưa kịp thời. Một số địa phương chưa thu hút được đội ngũ thẩm phán tham gia hỗ trợ hoạt động HGCS. UBND cấp xã có lúc, có nơi chưa quan tâm theo dõi, hướng dẫn công tác HGCS…

Ông Phan Hồng Nguyên – Phó Cục trưởng Cục PBGDPL&TGPL.

Đặc biệt, trong công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp còn gặp khó khăn, đội ngũ cán bộ, nhân viên của các doanh nghiệp còn hạn chế trong việc tìm hiểu, nghiên cứu và áp dụng pháp luật; đội ngũ cán bộ phụ trách công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp chủ yếu thực hiện nhiệm vụ kiêm nhiệm, chưa được thường xuyên bồi dưỡng về nghiệp vụ nên đôi lúc còn lúng túng trong việc hỗ trợ pháp lý khi doanh nghiệp có yêu cầu. Mặt khác, sự biến động, thay đổi của các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp cũng khiến cho doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn.

Bà Tô Thị Thu Hà – Phó Cục trưởng Cục PBGDPL&TGPL.

Trong 11 định hướng nội dung cần tập trung triển khai thực hiện trong thời gian tới, theo UBND tỉnh Tây Ninh, nội dung được quan tâm hàng đầu là nâng cao hiệu quả hoạt động, vai trò, trách nhiệm của Hội đồng phối hợp PBGDPL và các thành viên của Hội đồng. Hội đồng và các thành viên cần chủ động trong việc tham mưu UBND, Chủ tịch UBND cùng cấp triển khai có hiệu quả công tác PBGDPL, HGCS, CTCPL tại địa phương.

Đồng thời nâng cao hơn vai trò chủ động tham mưu của ngành Tư pháp đối với chính quyền địa phương và Hội đồng phối hợp PBGDPL về các giải pháp nhằm huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị vào công tác PBGDPL, HGCS, CTCPL, TGPL và hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp một cách hiệu quả.
Các thành viên trong Đoàn công tác cơ bản nhất trí nội dung trong báo cáo của tỉnh, đồng thời có nhiều ý kiến sâu sắc để góp ý cho Hội đồng phối hợp PBGDPL trên địa bàn tỉnh Tây Ninh.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp - Nguyễn Thanh Ngọc cùng đoàn công tác trao quà lưu niệm cho Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh Tây Ninh.

Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Ngọc đánh giá tỉnh Tây Ninh đã quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn công tác PBGDPL trên cơ sở bám sát các văn bản của Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng phối hợp PBGDPL Trung ương. Công tác PBGDPL được tỉnh quan tâm thực hiện và đạt nhiều kết quả tích cực; bám sát nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Trong đó, Đoàn công tác ghi nhận những nỗ lực của tỉnh trong việc tăng cường công tác hướng dẫn, chỉ đạo PBGDPL đối với những vấn đề thiết thực với người dân, dư luận xã hội quan tâm; đa dạng hóa các hình thức PBGDPL.

Toàn cảnh hội nghị.

Thay mặt Hội đồng phối hợp PBGDPL Trung ương và Đoàn công tác, Thứ trưởng ghi nhận và biểu dương những kết quả đạt được của Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh Tây Ninh trong thời gian qua.

8 nhiệm vụ cho Hội đồng phổ biến PBGDPL tỉnh

Trước yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền trong giai đoạn mới theo tinh thần của Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Nghị quyết ban hành Chương trình hành động của Chính phủ và đặc biệt là Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, đòi hỏi cần tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL, với định hướng lấy người dân làm trung tâm. Do đó, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc đề nghị tỉnh Tây Ninh quan tâm, thực hiện tốt 8 nội dung, cụ thể:

Một là, phát huy vị trí, vai trò, trách nhiệm của Hội đồng phối hợp PBGDPL các cấp nói chung, trách nhiệm của các cơ quan thành viên Hội đồng nói riêng trong triển khai thực hiện văn bản của Đảng, bám sát nhiệm vụ được giao tại Luật PBGDPL, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, hướng dẫn của Hội đồng phối hợp PBGDPL Trung ương, các Chương trình, Đề án của Bộ, ngành Trung ương, kịp thời tham mưu UBND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo triển khai tại địa phương. Chủ động nắm bắt, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc thực tiễn trong công tác PBGDPL trên địa bàn tỉnh.

Hai là, thực hiện có hiệu quả, bảo đảm chất lượng, tiến độ các nhiệm vụ, đề án PBGDPL (Đề án 407 về truyền thông chính sách, Đề án 977 về tăng cường năng lực tiếp cận pháp luật của người dân, Đề án 279 về nâng cao năng lực cho báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi…).

Chú trọng thực hiện truyền thông chính sách “từ sớm, từ xa” theo quy định của Luật Ban hành VBQPPL năm 2025, nhất là những chính sách có tác động lớn đến xã hội. Cơ quan chủ trì đề xuất chính sách, soạn thảo VBQPPL cần ban hành và tổ chức hiệu quả Kế hoạch truyền thông chính sách. Chỉ đạo, hướng dẫn triển khai kịp thời việc PBGDPL các luật, pháp lệnh, văn bản quy phạm pháp luật mới được thông qua, tập trung vào việc triển khai Hiến pháp và các văn bản pháp luật phục vụ việc tinh gọn bộ máy tổ chức và chính quyền địa phương hai cấp; triển khai xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật trong cán bộ, Nhân dân trên địa bàn tỉnh; nghiên cứu, tham mưu UBND tỉnh ban hành các chương trình, đề án, kế hoạch phù hợp với đặc thù, yêu cầu của địa phương trong đó ưu tiên các nhóm đối tượng đặc thù, yếu thế, gắn với thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia, đề án phát triển kinh tế - xã hội, địa bàn trọng yếu về quốc phòng, an ninh; có các giải pháp đẩy mạnh việc huy động nguồn lực xã hội tham gia, hỗ trợ công tác PBGDPL.

Ba là, định kỳ tập huấn kiến thức pháp luật, kỹ năng PBGDPL cho đội ngũ báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên, kỹ năng TGPL cho người thực hiện TGPL, kỹ năng hòa giải cho hòa giải viên ở cơ sở, kỹ năng phối hợp thực hiện TGPL trong hoạt động tố tụng. Phát huy vai trò của đội ngũ luật sư, luật gia, người có uy tín trong cộng đồng tham gia PBGDPL, TGPL, HGCS đồng thời huy động sự tham gia, hỗ trợ kinh phí của doanh nghiệp, cá nhân.

Bốn là, phát huy vai trò của từng cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị tại địa phương, đẩy mạnh thực hiện các hoạt động phối hợp trong tổ chức các hoạt động PBGDPL, TGPL, trong đó chú trọng tăng cường công tác PBGDPL cho các đối tượng đặc thù, yếu thế, người theo đạo trên địa bàn. Việc xác định tổ chức các hoạt động PBGDPL cần căn cứ theo nhu cầu thông tin pháp luật của người dân, doanh nghiệp, yêu cầu về quản lý nhà nước trong các lĩnh vực cụ thể và các vấn đề đang được dư luận xã hội quan tâm; kịp thời nắm bắt dư luận và tình hình thi hành pháp luật trên để bàn để có giải pháp xử lý kịp thời.

Năm là, chú trọng hoạt động của Hội đồng phối hợp PBGDPL tại địa phương; rà soát, đánh giá những vướng mắc từ quy định của Luật PBGDPL, Luật HGCS, Luật TGPL để đề xuất sửa đổi, bổ sung; kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc, giải quyết theo thẩm quyền và đề xuất với Bộ Tư pháp, Hội đồng phối hợp PBGDPL Trung ương xem xét, giải quyết.

Sáu là, đổi mới, đa dạng hóa các hình thức PBGDPL; truyền thông về TGPL. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác PBGDPL, TGPL, trong đó tăng cường thông tin pháp luật trên Trang Thông tin điện tử PBGDPL tỉnh; tổ chức thi tìm hiểu pháp luật trực tuyến; tập huấn pháp luật trực tuyến, truyền thông qua mạng xã hội để tạo điều kiện để cán bộ, Nhân dân chủ động tiếp cận pháp luật.

Bảy là, thực hiện có hiệu quả Đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2024 - 2030”; kiện toàn tổ HGCS sau khi thực hiện việc sáp nhập cấp tỉnh, cấp xã trên địa bàn tỉnh bảo đảm xây dựng đội ngũ hòa giải viên chất lượng, hoạt động hòa giải chuyên nghiệp, hiệu quả; nâng cao hiệu quả công tác HGCS nhằm kịp thời phát hiện, giải quyết các xung đột xã hội, hòa giải các mâu thuẫn trong nội bộ Nhân dân không để phát sinh vụ việc phức tạp, hình thành “điểm nóng” về an ninh, trật tự, góp phần làm giảm các loại tội phạm do nguyên nhân xã hội, qua đó giúp gắn kết, vận động Nhân dân tuân thủ, tự giác chấp hành pháp luật.

Tám là, đề nghị UBND tỉnh tiếp tục quan tâm bố trí kinh phí thỏa đáng để nâng cao chất lượng công tác PBGDPL, TGPL, HGCS, xây dựng cấp xã đạt CTCPL, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đáp ứng yêu cầu của các lĩnh vực này hiện nay. Tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện, đôn đốc khắc phục ngay các mặt còn tồn tại, hạn chế.

Thay mặt lãnh đạo tỉnh Tây Ninh, ông Đoàn Trung Kiên, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Tây Ninh cảm ơn lãnh đạo Bộ Tư pháp đã quan tâm, tạo điều kiện cho tỉnh Tây Ninh về công tác phối hợp PBGDPL. Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh cũng cam kết tiếp thu, nghiên cứu, giao Sở Tư pháp tỉnh phối hợp với các đơn vị chức năng để công tác PBGDPL tỉnh khởi sắc hơn nữa trong thời gian tới.

Doãn Khởi - Duy Trường