Triển vọng 2025: USD thăng hoa, tỷ giá khó bình lặng?

Chúng ta ‘vẫn đang sống trong thế giới USD’

Cách đây gần 1 tháng, niềm hân hoan trên thị trường Mỹ khi ông Trump giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng đã đẩy chỉ số bình quân công nghiệp Dow Jones lập đỉnh kỷ lục 45.000 điểm. Trong làn sóng 'hiệu ứng Trump', chỉ số Dollar Index đo lường sức mạnh đồng bạc xanh tăng vọt cũng từ 103 điểm lên 108 điểm ở một số thời điểm và hiện dao động quanh 106 điểm.

Chính sách ‘nước Mỹ trên hết’ mà ông Trump tiếp tục theo đuổi trong nhiệm kỳ thứ hai cùng các tuyên bố đánh thuế hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ, giảm thuế trong nước và trục xuất người nhập cư bất hợp pháp đã thúc đẩy đồng USD thăng hoa. Nhìn lại nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump ở Nhà Trắng, đồng USD cũng được giới chuyên gia đánh giá là tiền tệ hưởng lợi lớn từ cuộc chiến thuế quan của người đứng đầu Chính phủ Mỹ khi đó.

Đồng USD cũng được giới chuyên gia đánh giá là tiền tệ hưởng lợi lớn từ cuộc chiến thuế quan của ông Trump. Ảnh: GettyImages.

Không chỉ ‘hiệu ứng Trump’, có một số yếu tố khác cũng củng cố thêm sức mạnh đồng bạc xanh những tháng cuối năm 2024. Đó là nội lực mạnh mẽ và sức bền của nền kinh tế trước những đợt tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang (FED) trong nỗ lực kiểm soát lạm phát và đưa Mỹ ‘hạ cánh mềm’. Trong quý III/2024, tăng trưởng GDP của Mỹ ghi nhận đạt 2,7%, vượt qua mức tăng trưởng 0,9% của EU, 1% của Anh và 0,9% của Nhật Bản.

Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF) kỳ vọng lợi thế tăng trưởng của Mỹ sẽ tiếp tục vào năm 2025 với sự vượt trội hơn hầu hết các nền kinh tế phát triển. Và ông Trump chuẩn bị trở lại Nhà Trắng với một bộ máy mới, những chính sách kinh tế hướng tới ‘nước Mỹ trên hết’. Tất cả dường như đều phản ánh viễn cảnh đồng USD tiếp tục mạnh mẽ trong năm 2025, như Goldman Sách đã nhận định: “Chúng ta vẫn đang sống trong thế giới USD”.

Trong báo cáo thị trường tiền tệ gần nhất, các chuyên gia từ Chứng khoán An Bình (ABS) cũng nhận định rằng đa phần thị trường nghiêng về khả năng các chính sách của ông Trump sẽ hỗ trợ đồng USD, đẩy chỉ số Dollar Spot của Bloomberg lên đỉnh cao nhất kể từ năm 2022 trong ngắn hạn.

Nhìn lại quá khứ, kịch bản tương tự đã từng diễn ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump. Đồng USD tăng gần 5% từ thời điểm ông chiến thắng bầu cử năm 2016 đến lễ nhậm chức tháng 1/2017, được thúc đẩy bởi lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ tăng vọt trước khi đảo chiều vào năm 2017 khi kinh tế Mỹ mất đà trong khi tăng trưởng ở châu Âu phục hồi.

Một số yếu tố ủng hộ cho khả năng đồng USD mạnh khi ông Trump trở lại Nhà Trắng, theo ABS, là kỳ vọng FED sẽ thận trọng trong việc cắt giảm lãi suất và khả năng đồng USD trở thành nơi trú ẩn an toàn trước những bất ổn từ chính sách kinh tế của Trump.

Diễn biến chỉ số DXY từ đầu năm đến nay. DXY đã tăng vọt kể từ cuối tháng 10, một phần do hiệu ứng cuộc bầu cử Mỹ. Ảnh: Chụp màn hình MarketWatch

‘Tỷ giá USD/VND nhiều khả năng vẫn sẽ chịu sức ép lớn trong năm 2025’

Ở góc nhìn lạc quan, Chứng khoán Vietcombank (VCBS) trong dự báo gần đây cho rằng xu hướng tăng của DXY có thể chậm lại, duy trì quanh ngưỡng như hiện tại trong thời gian tới.

Theo các chuyên gia, đà tăng mạnh khoảng 5% gần đây của sức mạnh đồng USD (DXY) đã phần nào được hiện thực hóa, nhất là khi trong cuộc họp chính sách tiền tệ đầu tháng 11 qua, FED đã quyết định hạ lãi suất về 4,5-4,75%, tương ứng mức cắt giảm 25 điểm như phần đông các thành viên trên thị trường kỳ vọng trước đó. Ngoài ra, kỳ vọng liên quan đến kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ kéo theo xu hướng tăng sức mạnh đồng USD cũng đã được phản ánh.

Một yếu tố khác có thể giúp làm hạ nhiệt sức ép tỷ giá trong ngắn hạn, theo các chuyên gia VCBS, là kỳ vọng nguồn cung ngoại tệ trong nước dồi dào trở lại nhờ kiều hối và thặng dư thương mại sau khi các doanh nghiệp trong nước đã nhập khẩu nguyên vật liệu và xuất khẩu trở lại vào cuối năm.

Theo đó, VCBS cho rằng áp lực tăng lên tỷ giá chững lại, xu hướng tăng nhanh và mạnh của tỷ giá như trước đó sẽ khó có thể diễn ra trong thời gian tới.

Ở góc nhìn thận trọng hơn, Chứng khoán HSC trong báo cáo mới nhất đã điều chỉnh dự báo tỷ giá USD/VND lên lần lượt 25.450, 26.000 và 26.000 đồng/ USD tại thời điểm cuối năm 2024, 2025 và 2026, tăng từ lần lượt 24.950, 24.850 và 24.750 đồng/ USD.

Theo đó, HSC nhận định xu hướng tăng giá của đồng USD có thể sẽ tiếp tục diễn ra, đặc biệt là nếu ông Trump thực hiện các chính sách tài khóa mở rộng và triển khai chính sách thuế quan nhằm bảo hộ thương mại. Cụ thể, ông Trump đã đưa ra một số cam kết trong chiến dịch tranh cử bao gồm việc áp dụng thuế suất tối thiểu 60% đối với hàng hóa Trung Quốc và mức thuế suất chung toàn cầu 10- 20% đối với hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia khác. Ngoài ra, ông đề xuất mở rộng hơn nữa chính sách tài khóa, trong đó thuế TNDN và TNCN sẽ tiếp tục được cắt giảm.

Những biện pháp này nhiều khả năng sẽ giúp nâng cao tăng trưởng kinh tế Mỹ, nhưng cũng có thể khiến lạm phát gia tăng, từ đó làm hạn chế dư địa nới lỏng chính sách tiền tệ của Fed, đồng thời củng cố đà tăng của đồng USD.

Đà tăng của đồng USD trong thời gian qua gây áp lực lên không chỉ tỷ giá đồng Việt Nam mà còn nhiều tiền tệ khác trong khu vực. Ảnh: VNDirect Research.

Mặt khác, ở trong nước, thời gian qua, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng GDP ở mức khoảng 6,5-7%, nỗ lực đạt 7-7,5% (cao hơn đáng kể so với mục tiêu tăng trưởng 6-6,5% đặt ra cho năm 2024). Mục tiêu lạm phát được giới hạn ở mức 4,5% (so với biên độ 4-4,5% cho năm 2024).

"Điều này cho thấy tỷ giá USD/VND nhiều khả năng vẫn sẽ chịu sức ép lớn trong năm 2025 không chỉ đến từ những yếu tố bên ngoài mà cả từ những yếu tố bên trong do chính sách tiền tệ sẽ tiếp tục phải nới lỏng (mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao và lãi suất điều hành thấp) để có thể hoàn thành mục tiêu tăng trưởng", HSC nhận định.

Cùng chung góc nhìn thận trọng, Ngân hàng UOB gần đây cũng cảnh báo về nguy cơ gia tăng sức ép tỷ giá đến từ dự báo căng thẳng thương mại toàn cầu tiếp tục gia tăng dưới thời Trump 2.0 và sức mạnh của đồng USD đi kèm.

'Mặc dù có nền tảng vững chắc, VND vẫn bị kìm kẹp bởi các yếu tố bên ngoài như đồng USD hồi phục khi thị trường định giá lại với kịch bản Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất ít hơn trong nhiệm kỳ Trump 2.0'; theo các chuyên gia UOB

Các chuyên gia từ UOB chỉ ra rằng trong vài tháng qua, VND đã trải qua một giai đoạn nhiều biến động. Sau khi ghi nhận mức tăng theo quý lớn nhất kể từ năm 1993 vào quý III/2024, lên tới 3,5% thì tình hình đã đảo ngược trong tháng 10-11/2024, khi mà chỉ số DXY liên tục bật tăng.

UOB dự báo tỷ giá USD/VND có thể lên đỉnh lịch sử vào quý III/2025, đạt mức 26.200 VND/USD. "Một rủi ro chính cần lưu ý là các hạn chế thương mại tiềm tàng đối với Việt Nam, vì thâm hụt thương mại hàng năm của Mỹ với Việt Nam đã tăng vọt hơn 2,5 lần từ 39,5 tỷ USD năm 2018 lên gần 105 tỷ USD năm 2023" - nhóm phân tích UOB đánh giá.

Về phía nhà điều hành, trong thời điểm cuối tháng 11, NHNN tiếp tục duy trì biện pháp “kép” phát hành tín phiếu, mua bán giấy tờ có giá trên thị trường OMO nhằm “ghìm cương” tỷ giá. ABS nhận định trong thời gian tới, trước biến động khó lường của đồng USD, NHNN vẫn phải linh hoạt sử dụng các công cụ tiền tệ và theo dõi sát diễn biến thị trường. Trong trường hợp tỷ giá có biến động quá lớn sẽ kịp thời can thiệp nhằm ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.

Diên Vỹ