Triều đại mới của Hoàng gia Anh

Vua Charles III và Hoàng hậu Camilla thăm Bắc Ireland vào đầu tuần qua. Ảnh: Reuters

Tại buổi lễ ở Cung điện Westminster, Vua Charles III đã dành những lời tri ân tới Nữ hoàng Elizabeth II vừa qua đời và khẳng định tuân thủ nguyên tắc chính phủ lập hiến. Vua Charles III cũng nhấn mạnh tới vai trò sống còn và những truyền thống cốt yếu của cơ quan lập pháp đối với đất nước. Trước đó, ngày 9/9, trong bài phát biểu đầu tiên trước công chúng, sau khi Nữ hoàng Elizabeth II qua đời, Vua Charles III đã bày tỏ lòng kính trọng tới mẹ mình và khẳng định sẽ noi gương bà để tiếp tục cống hiến.

Vua Charles III nhấn mạnh: “Như Nữ hoàng đã làm với sự tận tâm, tôi cam kết trong suốt thời gian còn lại của mình sẽ duy trì các nguyên tắc hiến pháp. Cho dù bạn đang sống ở nơi nào trên nước Anh, trong Khối Thịnh vượng chung hay bất cứ lãnh thổ nào trên thế giới, tôi sẽ cố gắng hết mình để phụng sự với lòng trung thành, sự tôn trọng và tình yêu thương”.

Vua Charles III sinh ngày 14/11/1948, tại Cung điện Buckingham ở London, là con trai cả của Nữ hoàng Elizabeth II và Hoàng thân Philip. Ông trở thành người thừa kế ngai vàng, sau khi thân mẫu lên ngôi Nữ hoàng năm 1952. Ngoài vai trò là quân vương của Liên hiệp Vương quốc Anh, Nữ hoàng Elizabeth II còn là Nguyên thủ của Khối Thịnh vượng chung - một nhóm gồm Anh và 53 nước, chủ yếu từng là lãnh thổ của đế quốc Anh và chiếm khoảng 2,4 tỷ dân. Danh hiệu Nguyên thủ Khối Thịnh vượng chung không phải được trao theo nguyên tắc “cha truyền con nối”, dù nó chỉ từng được nắm giữ bởi Nữ hoàng Elizabeth II và cha của bà.

Trong những năm gần đây, nhiều chuyên gia suy đoán rằng danh hiệu này có thể được trao cho nguyên thủ của một quốc gia khác, sau đó xoay vòng trong nhóm này. Tuy nhiên, tại một Hội nghị Thượng đỉnh được tổ chức vào tháng 4/2018, lãnh đạo Khối Thịnh vượng chung đã thông báo, ông Charles sẽ đảm nhiệm vị trí vốn chủ yếu mang tính biểu tượng này khi ông lên ngôi.

Các nhà phân tích đánh giá, qua các năm hoạt động của Vua Charles III từ thời là Thái tử, có thể thấy ông có nhiều cách tiếp cận gần gũi với công chúng hơn so với Nữ hoàng Elizabeth II; đồng thời, vấn đề biến đổi khí hậu thường được ông đề cập đến trong các hội nghị.

Do đó, thời gian tới, Hoàng gia Anh có thể sẽ truyền tải nhiều thông điệp hơn về bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, vấn đề cải tổ Hoàng gia Anh cũng được Vua Charles III nhiều lần đưa ra. Như vậy, Hoàng gia Anh dưới thời Vua Charles III được nhận định sẽ có những thay đổi nhất định, gần gũi với công chúng hơn.

Vua Charles III lên ngôi đúng vào thời điểm nền chính trị của Anh gặp phải nhiều sóng gió khi thay đổi Thủ tướng; đồng thời, đất nước Anh đang phải đối mặt với đợt lạm phát lớn nhất kể từ năm 1970. Ngoài ra, nền quân chủ Anh đã thay đổi nhiều sau 70 năm trị vì của Nữ hoàng Elizabeth II, vì vậy, Vua Charles III sẽ phải đưa ra các cách tiếp cận mới để trở thành một bậc quân vương trong thời kỳ hiện đại, giống như Nữ hoàng Elizabeth II đã thích nghi với bối cảnh những năm sau Chiến tranh thế giới lần thứ 2 (1939-1945).

Một vấn đề khác mà nhiều chuyên gia đặt ra đó là tính trung lập chính trị của vua Charles III. Nữ hoàng Elizabeth II gần như không để lại bất cứ một tai tiếng lớn nào trong suốt thời gian trị vì. Bà đã giữ gần như trọn vẹn hình ảnh một vị quân chủ có uy quyền, sang trọng, truyền thống nhưng cũng rất hiện đại và được rất nhiều người yêu mến, không chỉ tại Vương quốc Anh mà còn trên phạm vi thế giới. Trong khi Vua Charles III từng nêu lên nhiều quan điểm chính trị về các vấn đề kiến trúc, nông nghiệp, y tế và môi trường tại Anh. Trên thực tế, người đứng đầu nền quân chủ Anh cần phải trung lập về chính trị để duy trì sự đoàn kết quốc gia.

Thời gian tới, dù phải đối mặt với nhiều thách thức, nhưng nhiều chuyên gia kỳ vọng, kế thừa và phát huy các di sản của Nữ hoàng Elizabeth II, Vua Charles III sẽ xây dựng triều đại mới, dẫn dắt nền quân chủ Anh ngày càng lớn mạnh hơn.

Thu Minh