Triệu phú Bitcoin có 'tiền' mà không tiêu được

Bitcoin thực chất là một dãy con số và chữ cái như một địa chỉ (ví dụ 1DTAXPKS1Sz7a5hL2Skp8bykwGaEL5Jy). Một người sở hữu một Bitcoin có nghĩa người đó nắm trong tay một mật mã gắn với địa chỉ này, cho phép truy cập vào cuốn sổ cái để xác định trị giá của nó. Mất dãy số này coi như mất tiền luôn, không cách gì lấy lại được.

Có rất nhiều người bỗng chốc thành triệu phú khi đồng tiền lên giá nhưng bất lực nhìn 'tiền' trong ví mà không tiêu được. Ảnh minh họa

Thomas lưu password để mở ổ cứng trên một tờ giấy từ nhiều năm trước, nay để mất tờ giấy này không thể tìm thấy. Ổ cứng lại có cơ chế chỉ cho thử 10 password nếu ai gõ sai trên 10 lần ổ cứng tự động khóa vĩnh viễn. Thomas đã 8 lần thử gõ các mật mã anh thường dùng trên các tài khoản khác nhưng vô vọng. Giờ chỉ còn 2 lần nữa thôi.

Stefan Thomas không phải là trường hợp duy nhất nhìn đồng Bitcoin lên giá hàng ngày mà bó tay không thể sờ vào đống tài sản khổng lồ nằm trước mặt. Theo hãng phân tích tiền mã hóa Chainalysis, trong số 18,5 triệu đồng Bitcoin đã được “đào” và đang tồn tại, chừng 20%, trị giá hiện nay lên đến 140 tỉ đô la, xem ra bị mất do chủ nhân quên mật mã truy cập như Thomas; nói cách khác chúng vẫn tồn tại trong các ví điện tử nhưng bị khóa chặt trong đó, không ai làm gì được. Hãng Wallet Recovery Services, một doanh nghiệp chuyên khôi phục các chìa khóa kỹ thuật số, cho biết mỗi ngày họ nhận đến 70 yêu cầu hỗ trợ lấy lại tài sản bị mất trong không gian số, tăng gấp ba lần so với cách đây một tháng.

Tờ New York Times kể, những người sở hữu Bitcoin bị khóa không thể truy cập được như Thomas ngày đêm dày vò bản thân bất cẩn, rồi ngày đêm đau đầu tìm cách nhớ lại mật mã. Nhiều người trong số họ có Bitcoin từ ngày nó còn rất rẻ nên lúc đó không có các biện pháp dự phòng lưu mật mã. Lúc Bitcoin mới ra đời, một nhà lập trình ở Florida tên là Laszlo Hanyecz được xem là người đầu tiên sử dụng Bitcoin để mua hàng. Lúc đó anh này bỏ ra 10.000 Bitcoin để mua hai chiếc bánh pizza (anh ta gởi Bitcoin cho một người tình nguyện tham gia ở Anh, người này gọi điện cho nơi bán pizza đọc số thẻ tín dụng để thanh toán). Số Bitcoin này bây giờ tương đương hơn 320 triệu đô la!

Brad Yasar, một người ở Los Angeles, có mấy chiếc máy tính để bàn mà ổ cứng có chứa vài ngàn đồng Bitcoin anh từng đào từ những ngày đầu khai sinh công nghệ này. Nay mặc dù số Bitcoin này trị giá vài trăm triệu đô la nhưng anh đã làm mất các password mở máy cách đây nhiều năm nên chỉ còn biết tháo ổ cứng, cho vào túi chân không rồi cất đi ở một nơi nào đó khuất mắt. Nhiều năm qua anh đã mất vài trăm giờ đồng hồ loay hoay tìm cách vào lại các ví điện tử này nhưng đều thất bại. Nhìn chiếc máy tính để bàn càng làm anh cay đắng lượng tài sản khổng lồ đã đánh mất vào không gian số.

Khác với tiền điện tử trong tài khoản ngân hàng hay trong các dịch vụ thanh toán như PayPal, người sở hữu quên mật mã có thể yêu cầu cấp lại mật mã mới sau khi chứng minh nhân thân, tiền Bitcoin một khi đã mất là coi như mất luôn. Đó cũng là ý tưởng ban đầu của những người sáng tạo ra Bitcoin như một đồng tiền không chịu sự quản lý của bất kỳ ai, dù là nhà nước hay tư nhân. Nhưng cũng vì thế bọn tội phạm cũng ưa chuộng Bitcoin như một phương tiện thanh toán không thể truy xuất nguồn gốc để mua bán vũ khí, ma túy, các loại hàng cấm khác, kể cả chuyện tống tiền. Nhiều chương trình làm lây lan virus để khóa máy bắt chuộc đòi được trả tiền bằng đồng Bitcoin.

Trở lại với nhà lập trình không may mắn Stefan Thomas, anh cho biết số Bitcoin anh có được là nhờ làm một video hoạt hình giải thích Bitcoin là gì vào năm 2011 và một tay say mê đồng Bitcoin thấy hay nên thưởng cho anh 7.002 đồng Bitcoin lúc anh sống ở Thụy Sĩ. Cũng năm đó anh đánh mất tờ giấy ghi mật mã truy cập ổ cứng có chứa số tiền này. Tuy nhiên ngoài số Bitcoin chứa trong ổ cứng này, Thomas còn sở hữu nhiều đồng Bitcoin khác ở những chiếc ví điện tử khác mà anh không quên mật mã, giúp anh trở thành một trong hàng trăm triệu phú giàu lên nhờ đồng tiền này.

Nguyễn Vũ