Trò chơi đánh cầu lông gà - nét đẹp văn hóa của người Mông

Trò chơi đánh cầu lông gà có từ rất lâu, dù đã trải qua nhiều thế hệ, đến nay rất nhiều cặp trai gái đã nên vợ nên chồng khi tham gia trò chơi này.

Những hình ảnh các chàng trai, cô gái chơi đánh cầu lông gà tại bản Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ trong dịp tỉnh Lai Châu tổ chức Tuần Du lịch - Văn hóa Lai Châu năm 2022.

Những trò chơi dân gian được xuất phát từ lao động sản xuất có giá trị lịch sử, cội nguồn văn hóa và được lưu truyền qua phương thức trao, truyền. Hiện nay ở các bản người Mông ở huyện Phong Thổ và nhiều nơi khác trên địa bàn tỉnh Lai Châu vẫn còn lưu giữ nhiều trò chơi dân gian mang đậm bản sắc văn hóa của dân tộc mình trong đó có trò chơi đánh cầu lông gà.

Trò chơi đánh cầu lông gà của người Mông tại bản Sin Suối Hồ, Phong Thổ , Lai Châu là một cách thể hiện tình yêu đôi lứa thú vị. Trong số những bạn chơi cùng, mỗi khi đôi trai gái dần chỉ đánh cầu riêng cho nhau, ngầm bày tỏ tình ý thầm kín của mình, để rồi sau đó đi tới tìm hiểu nhau, để có thể về thưa với cha mẹ và đi đến một cuộc hôn nhân trọn vẹn.

Qua những lần chơi đánh lông gà này, không ít chàng trai, cô gái người Mông đã nên duyên vợ chồng.

Trò chơi đánh cầu lông gà khá giống với môn chơi cầu lông nhưng vật dụng và cách chơi lại khác nhau.

Chị Hảng Thị Qua, bản Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ cho biết về cách thức làm quả cầu và vợt: "Trước tiên quả cầu làm bằng lông gà, lấy ở phần cánh của con gà. Thường thì khi cắt tiết gà xong thì sẽ nhổ phần lông gà ở phần cánh của con gà, đó là phần lông đẹp nhất. Lông phải được nhổ trước khi con gà nhúng vào nước sôi, thì quả cầu mới quay đều. Còn phần đế cầu được làm từ 1 đốt trúc ngắn, từ 3-5cm. Sẽ cắm từ 3 đến 5 chiếc lông gà để cho cầu quay đều. Để cho quả cầu đẹp nhất thì lông gà phải được chọn từ cánh của con gà trống. Khi đánh lên không trung thì nó có thể bay xa để phù hợp với người chơi. Còn chiếc vợt của người Mông thì được làm bằng gỗ mềm rộng 20cm, dài 25m, được bào nhẵn. tay vợt dài khoảng 10cm, tròn như cán dao vừa đủ để cầm, nắm."

Trò chơi đánh cầu lông gà thường được tổ chức trên khu đất rộng hay nhà văn hóa. Khi đánh ngoài trời quả cầu hay bay theo chiều gió cho nên thường được tổ chức trong nhà nhiều hơn.

Chị Hảng Thị Qua cho biết thêm: "Trò chơi đánh lông gà chủ yếu có 2 hình thức, đó là chơi đôi hoặc chơi tập thể. Đánh đôi thì thường là 1 nam 1 nữa. Còn đánh tập thể là nhiều cặp. Khi chơi sẽ chia thành 2 đội , 1 bên nam 1 bên là nữ. Trong khi chơi họ sẽ giao ước với nhau về số lần đánh trúng, nếu bên nào thua thì họ phải hát 1 bài hoặc phải thực hiện 1 điều gì đó mà 2 bên đã quy định. Nếu đánh lông gà giao duyên thì trai gái người Mông thường đem theo quả cầu và vợt để tự đánh với nhau. Qua việc đánh lông gà, nếu thấy hợp họ sẽ tìm hiểu và xây dựng cuộc sống vợ chồng".

Với đồng bào người Mông tại bản Sin Suối Hồ dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, nhưng cứ mỗi dịp tết đến hay các ngày lễ hội họ đều tổ chức các trò chơi, đây cũng là dịp để đồng bào dân tộc vùng cao thể hiện nét đẹp văn hóa truyền thống của mình.

Tuấn Anh