Trò chuyện cùng PGS.BS.TS Nguyễn Xuân Hậu - Gương mặt trẻ ngành Y tận tâm, tận lực, tận hiến

Ước mơ trở thành bác sĩ, mong muốn mang đến niềm tin trong cuộc sống với người bệnh

PGS Nguyễn Xuân Hậu sinh năm 1986 tại xã Phượng Hoàng, huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương. Ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, anh Hậu đã luôn ngưỡng mộ với hình ảnh các bác sĩ hết lòng vì bệnh nhân, ngày đêm tận tụy chăm sóc và mang lại hy vọng cho những người đang đau đớn. Đối với anh, làm bác sĩ không chỉ là một nghề nghiệp mà còn là một sứ mệnh cao cả. Những suy nghĩ ấy đã thôi thúc anh học tập, phấn đấu để mong có một ngày được khoác chiếc áo blouse trắng, trực tiếp chữa trị cho bệnh nhân, giúp họ tìm lại sức khỏe và niềm tin trong cuộc sống.

Chân dung PGS Nguyễn Xuân Hậu - Giảng viên Bộ môn Ung thư; Kiêm bác sĩ điều trị khoa Ung bướu và Chăm sóc giảm nhẹ, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội. (Anh Hậu đứng bên tay trái

Thế rồi ước mơ ấy cũng trở thành hiện thực, sau khi tốt nghiệp THPT, anh Hậu xuất sắc thi đỗ trường Đại học Y Hà Nội và tốt nghiệp chuyên ngành Bác sĩ da khoa vào năm 2010. Sau đó, anh tiếp tục gặt hái thành công khi thi đỗ và tiếp tục theo học bác sĩ nội trú bệnh viện chuyên ngành Ung thư và hoàn thành luận án Tiến sĩ vào năm 2019. Sau khi tốt nghiệp BSNT trường Đại học Y Hà Nội, anh được giữ lại Trường làm Giảng viên Bộ môn Ung thư; Kiêm bác sĩ điều trị khoa Ung bướu và Chăm sóc giảm nhẹ, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội.

PGS Nguyễn Xuân Hậu được Hội đồng Giáo sư Nhà nước công nhận đạt chuẩn chức danh Phó Giáo sư năm 2023.

Năm 2023, anh Hậu vinh dự được Hội đồng Giáo sư Nhà nước công nhận đạt chuẩn chức danh Phó Giáo sư năm 2023, ngành: Y học, chuyên ngành: Ung thư. Khi được phóng viên Báo Sức khỏe và Đời sống hỏi về cảm nhận khi đứng trên cương vị là PGS trẻ, anh Hậu cho biết:

"Việc được công nhận là Phó Giáo sư trẻ trong ngành Y là một vinh dự lớn, đồng thời cũng đặt ra trách nhiệm nặng nề. Tôi nhận thức rõ tầm quan trọng của việc tiếp tục nghiên cứu, giảng dạy và cống hiến cho sự phát triển của ngành, cũng như đào tạo thế hệ bác sĩ kế cận. Do đó, liên tục qua các năm, tôi vẫn duy trì việc hướng dẫn luận văn, luận án cho các em sinh viên, bác sĩ nội trú, thạc sĩ và các nghiên cứu sinh. Qua đó, truyền được đam mê, nhiệt huyết, định hướng phát triển cho các em và cũng nhận lại được những niềm vui, nguồn năng lượng từ thế hệ trẻ. Tôi ý thức được rằng, đó là một nhiệm vụ không thể thiếu của một người thầy".

Mọi khó khăn đều trở thành động lực thúc đẩy người bác sĩ trẻ vững bước trên con đường mình đã chọn

Phấn đấu không ngừng trong suốt bao năm công tác, anh Hậu gặt hái được nhiều thành công nhưng cũng 'vấp' phải không biết bao nhiêu khó khăn trên con đường mình đã chọn. Đối với anh, lựa chọn ngành Y là đam mê nhưng để theo được nghề này, đam mê thôi là chưa đủ. Anh phải chịu nhiều áp lực lớn, kèm theo đó mọi lúc đều phải giữ 'cái đầu lạnh' để đưa ra những quyết định trong lúc nguy cấp.

"Một trong những kỷ niệm khiến tôi nhớ mãi chính là ca phẫu thuật nội soi tuyến giáp qua đường miệng đầu tiên mà tôi và ekip thực hiện. Đây là một bước tiến mới trong kỹ thuật phẫu thuật tuyến giáp, nhưng cũng đi kèm với rất nhiều khó khăn và thách thức. Khi ấy, do chưa có nhiều kinh nghiệm thực tế, chúng tôi gặp phải một số vấn đề kỹ thuật phức tạp, dẫn đến thời gian mổ kéo dài đến tận 4 tiếng đồng hồ. Tôi đứng liên tục suốt thời gian đó, tập trung cao độ, không nghỉ ngơi, bởi tôi biết rằng sự thành công của ca mổ không chỉ là niềm hy vọng của bệnh nhân mà còn là sự mở đầu cho một hướng đi mới trong điều trị.

Kết quả là ca mổ đã thành công, nhưng nó cũng khiến tôi nhận ra rằng bản thân cần phải hoàn thiện kỹ thuật nhiều hơn nữa. Điều này thôi thúc tôi không ngừng học hỏi. Trong suốt năm 2018, tôi đã dành nhiều thời gian đến các nước như Hàn Quốc, Philippines và Thái Lan để trau dồi kỹ năng, tiếp cận những kỹ thuật tiên tiến nhất từ các đồng nghiệp quốc tế. Những chuyến đi ấy không chỉ giúp tôi cải thiện kỹ năng mà còn mở ra cho tôi nhiều góc nhìn mới về cách nâng cao hiệu quả điều trị.

Nhờ những nỗ lực đó, đến nay, tôi và ekip đã có thể thực hiện kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp qua đường miệng chỉ trong chưa đầy 1 tiếng đồng hồ. Điều đáng mừng là phương pháp này không để lại sẹo, bệnh nhân hồi phục nhanh chóng và thường có thể xuất viện chỉ sau 2 ngày. Thành tựu này không chỉ khẳng định hướng đi đúng đắn mà còn củng cố niềm tin rằng ngành Y chính là con đường mà tôi sẽ gắn bó suốt đời, luôn cố gắng để mang lại những gì tốt nhất cho bệnh nhân". – Anh Hậu nói.

Trong quá trình công tác, anh Hậu đã hướng dẫn nhiều học viên cao học, bác sĩ nội trú và sinh viên, đồng thời công bố hàng trăm bài báo khoa học, trong đó có 15 bài trên các tạp chí quốc tế uy tín.

Trải qua nhiều cương vị công tác khác nhau, dù ở cương vị nào, Phó Giám đốc Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội hay Giảng viên Bộ môn Ung thư trường Đại học Y Hà Nội, PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hậu luôn để lại hình ảnh "Thầy thuốc, thầy giáo" in đậm trong tâm trí bao người. Đặc biệt, với cương vị là một giảng viên đại học, các bài giảng của thầy Hậu cũng luôn hướng tới lối tư duy độ lập và rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm cho thế hệ sinh viên ngành Y. Đồng nghiệp, người bệnh hay kể cả các bạn sinh viên trẻ đều có chung một cảm nhận: Thầy Hậu là giảng viên trẻ, nhiệt huyết và là 'bậc tiền bối' đáng ngưỡng mộ. Đồng thời, anh Hậu cũng là một người bác sĩ 'lương y như từ mẫu', phong thái giản dị nhưng tràn đầy sự ấm áp trong quá trình thăm khám và điều trị các bệnh lý Ung thư.

"Là một giảng viên ngành Y, tôi phải đối mặt với nhiều thách thức trong công việc. Một trong những khó khăn lớn nhất là cân bằng giữa giảng dạy, nghiên cứu và điều trị lâm sàng – ba vai trò đều đòi hỏi sự tập trung và tận tâm. Thời gian làm việc dày đặc không chỉ tạo áp lực mà còn khiến tôi phải sắp xếp rất cẩn thận để đảm bảo hiệu quả trong từng nhiệm vụ.

Bên cạnh đó, việc cập nhật liên tục các kiến thức và kỹ thuật mới là yêu cầu bắt buộc, bởi ngành Y học không ngừng phát triển. Tuy nhiên, các rào cản như thiếu nguồn tài trợ, hạn chế về trang thiết bị nghiên cứu, và thủ tục hành chính phức tạp đôi khi cản trở tiến độ công việc. Là người luôn hướng đến sự hoàn thiện, tôi cũng chịu áp lực từ kỳ vọng của xã hội và trách nhiệm đối với bệnh nhân, đặc biệt khi phải đối mặt với những ca bệnh khó mà kết quả điều trị không như mong muốn.

Trong vai trò đào tạo, việc truyền đạt kinh nghiệm và khơi dậy sự sáng tạo cho thế hệ nghiên cứu viên trẻ cũng là một thử thách lớn. Ngoài ra, các dự án nghiên cứu đa ngành đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ, nhưng không phải lúc nào cũng suôn sẻ do thiếu đồng bộ hoặc nhân lực chuyên môn phù hợp. Dù vậy, tôi luôn xem những khó khăn này như động lực để cố gắng hơn, vì mục tiêu cuối cùng của tôi là cống hiến cho sự phát triển của ngành Y và mang lại lợi ích cao nhất cho bệnh nhân". - Anh Hậu chia sẻ.

BS Hậu cùng các chuyên gia nước ngoài sang Việt Nam đào tạo.

Trong quá trình công tác, anh Hậu đã hướng dẫn nhiều học viên cao học, bác sĩ nội trú và sinh viên, đồng thời công bố hàng trăm bài báo khoa học, trong đó có 15 bài trên các tạp chí quốc tế uy tín. Trong quá trình công tác trong ngành Y, anh và nhóm nghiên cứu của mình đã báo cáo tại các hội nghị chuyên ngành về phẫu thuật ung thư tuyến giáp trên thế giới như hội nghị ung thư Nhật Bản 2024, Hội nghị phẫu thuật nội soi qua lỗ tự nhiên quốc tế tổ chức tại Thái Lan 2024. Ngoài ra, anh cũng xuất bản 4 sách tham khảo, chuyên khảo, bao gồm: "Ung thư đầu cổ" (2020), "Ung thư tuyến giáp" (2021), "Atlas phẫu thuật tuyến giáp" (2021), và "Hóa trị bệnh ung thư" (2021) cùng với người thầy của mình GS. TS. Lê Văn Quảng.

Thầy giáo, thầy thuốc Nguyễn Xuân Hậu luôn nỗ lực đóng góp sức mình vào sự phát triển của giáo dục ngành Y; Bộ môn Ung thư, Trung tâm ung bướu. Anh Hậu luôn tự nhủ phải học hỏi nhiều hơn nữa để hoàn thiện kiến thức và mong được cống hiến nhiều hơn nữa cho ngành Y. Bên cạnh đó, anh trú trọng tới việc nghiên cứu làm sao để 'giữ chân' các chuyên gia vào công tác giảng dạy cho thế hệ trẻ ngành Y ngày được tiến bộ và tiếp xúc với nhiều công nghệ phát triển.

" Đối với tôi, nghề Y chính là một nghề thiêng liêng cao quý không chỉ đòi hỏi đạo đức mà còn cần năng lực chuyên môn. Nếu đam mê và chăm chỉ thì chưa đủ, một yếu tố rất quan trọng là những người thầy có chuyên môn kinh nghiệm giảng dạy. Theo tôi, để thu hút và giữ chân các chuyên gia tham gia vào công tác giảng dạy, điều quan trọng không chỉ nằm ở việc tạo môi trường làm việc thuận lợi hay chế độ đãi ngộ xứng đáng, mà còn ở việc xây dựng một văn hóa học thuật khuyến khích sự phát triển không ngừng. Bản thân tôi luôn khuyến khích các học trò và đồng nghiệp hoàn thiện, nâng cao trình độ chuyên môn thông qua việc học hỏi, nghiên cứu và tham gia các khóa đào tạo trong và ngoài nước. Việc đào tạo thêm những nhân lực chất lượng cao như tiến sĩ, phó giáo sư không chỉ là trách nhiệm mà còn là sự đầu tư lâu dài cho sự phát triển của ngành Y.

Tôi tin rằng, mỗi người thầy không chỉ là người truyền đạt kiến thức mà còn phải trở thành người dẫn đường, truyền cảm hứng để thế hệ trẻ tiếp tục phấn đấu và đóng góp. Bên cạnh đó, các trường đại học cũng cần xây dựng các chính sách hỗ trợ tài chính và cơ hội phát triển nghề nghiệp, tạo điều kiện cho các giảng viên trẻ tham gia vào các dự án nghiên cứu lớn, cũng như thúc đẩy hợp tác quốc tế. Điều này sẽ không chỉ giúp giữ chân các giảng viên hiện có mà còn thu hút được thêm nhiều nhân tài từ các lĩnh vực khác nhau, tạo nên một đội ngũ hùng hậu cho sự nghiệp đào tạo và phát triển y học Việt Nam.

Tôi mong muốn phát triển các phương pháp chẩn đoán và điều trị ung thư tuyến giáp tiên tiến, đặc biệt là ứng dụng và phát triển kỹ thuật mới trong phẫu thuật tuyến giáp. Đồng thời, tôi kỳ vọng có thể đóng góp vào việc nâng cao chất lượng điều trị các loại ung thư thường gặp khác như ung thư vú, ung thư đầu cổ, phổi, đại trực tràng và buồng trứng. Tôi cũng hy vọng y tế nước nhà, đặc biệt lĩnh vực ung thư sẽ được định hướng và đầu tư các trang thiết bị mới, tiên tiến để nâng cao khả năng phục vụ người bệnh. Điển hình, như hệ thống phẫu thuật robotic trong điều trị ung thư tuyến giáp, hệ thống xạ trị proton trong điều trị ung thư đầu cổ sẽ được triển khai trong tương lai".

Có thể thấy, những nỗ lực mà PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hậu dành cho lĩnh vực giáo dục đào tạo trong ngành sức khỏe là bắt nguồn từ những nhu cầu cấp thiết của thực tế, cũng như từ tầm nhìn và khát vọng của nhà trường, của đất nước dù ở nhiều hoàn cảnh khác nhau. Đó cũng chính là mong ước của anh, vì xét cho cùng, muốn thay đổi chất lượng sức khỏe của cộng đồng, cần phải có đội ngũ chăm sóc sức khỏe tốt, cũng như các chính sách, môi trường và nhiều điều kiện khác để giúp phòng ngừa bệnh tật xảy ra, giúp người dân được chăm sóc, điều trị tốt,… Việc cải tổ giáo dụ đào tạo trong ngành sức khỏe đóng vai trò cốt yếu.

Có duyên được trò chuyện cùng PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hậu, chúng tôi được nhìn thấy nụ cười tươi, vui vẻ, ánh mắt luôn hướng thiện trong từng câu chuyện của anh, một con người gánh vác song hành hai trách nhiệm lớn "Thầy thuốc, Thầy giáo" luôn nỗ lực vì sinh viên, vì ngành, vì sức khỏe người dân và vì sự phát triển của đất nước. Kính chúc thầy thành công hơn nữa trên con đường mình đã chọn và ngành Y như một cơ duyên của cuộc đời mình.