Trồng cây xanh đô thị Tuy Hòa, cần lắm một đề án chuyên ngành

Đường Ngô Gia Tự (phường Phú Đông, TP Tuy Hòa) không có vỉa hè trồng cây xanh. Ảnh: HOÀI SƠN

Yếu tố cây xanh có vị trí quan trọng trong sự phát triển đô thị Tuy Hòa. Với vai trò cải thiện điều kiện môi trường, tạo nét nhấn kiến trúc cảnh quan sinh động cho không gian thành phố, việc trồng cây xanh đô thị Tuy Hòa rất cần một đề án chuyên ngành.

Chưa đạt tiêu chí cây xanh đô thị loại II

Năm 2013, TP Tuy Hòa được công nhận đô thị loại II, diện mạo đô thị đã có nhiều đổi khác, cùng với đầu tư xây dựng hạ tầng cơ sở, dịch vụ, giao thông, thành phố tích cực trồng cây xanh trên vỉa hè các tuyến đường đô thị. Công viên Diên Hồng, Công viên biển Tuy Hòa, Công viên Thanh thiếu niên thành phố, Công viên 26 Tháng 3… được đầu tư xây dựng, mở rộng với nhiều chức năng: vui chơi, nghỉ mát, tắm biển, đường đi bộ dạo mát; dải cây xanh che chắn gió nhằm cải thiện khí hậu trong môi trường bê tông, kính hóa, biến đổi khí hậu, khói bụi… Các cơ quan, đơn vị, trường học, hộ dân cư cũng tích cực trồng cây xanh tạo cảnh quan sinh động, những nét nhấn tô điểm thêm không gian kiến trúc thành phố trẻ Tuy Hòa.

Thực tế cây xanh trong đô thị Tuy Hòa đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận nhưng cũng bộc lộ những hạn chế, bất cập. Sau hơn 30 năm tái lập tỉnh, Tuy Hòa trở thành trung tâm hành chính của tỉnh, dù có những khó khăn do lịch sử để lại như xuất phát điểm kinh tế thấp, hạ tầng cơ sở lạc hậu, đô thị có ruộng đồng xen lẫn khu dân cư. Việc trồng cây dọc vỉa hè nhiều tuyến đường Tuy Hòa trước đây còn mang tính tự phát, cây xanh đa chủng loại, kích thước không đều; nhiều loài cây có cành nhánh giòn dễ gãy, lá rụng nhiều, rễ ăn nổi, ảnh hưởng đến các hạng mục khác như điện thắp sáng, hệ thống thoát nước, mất an toàn và thiếu mỹ quan đô thị kéo dài nhiều năm, chậm được khắc phục. Tuy Hòa có nhiều con đường đẹp, nhưng cảnh quan cây xanh tại các tuyến phố chính trong thành phố cũng chưa có cây xanh nào đặc sắc, là điểm nhấn ấn tượng đối với người dân địa phương và du khách.

Ông Nguyễn Văn Hồng, Bí thư Chi bộ, Trưởng khu phố 2, phường Phú Đông cho biết: Hầu hết các tuyến phố ở các xã, phường xa trung tâm thành phố, chưa có quy hoạch vỉa hè nên không thể trồng được cây xanh.

Nhìn tổng thể cây xanh đô thị cả hai nội hàm - Các thiết chế của cây xanh đô thị như: Công viên cây xanh, vườn hoa cũng như tiêu chuẩn về diện tích cây xanh/người chưa đáp ứng theo tiêu chí quy định. Phần lớn cơ quan công sở, trường học, bệnh viện tại thành phố cũng chưa có địa điểm nào có mật độ, chủng loại cây xanh khả dĩ trong danh mục để tạo ra những giá trị đặc trưng, riêng biệt của thành phố.

Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa Cao Đình Huy thừa nhận: Mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong việc trồng cây xanh đô thị nhưng so với các tiêu chí cây xanh đô thị loại II thì TP Tuy Hòa vẫn chưa đạt yêu cầu.

Một đoạn đường khác trên địa bàn TP Tuy Hòa cũng không có vỉa hè trồng cây xanh. Ảnh: HOÀI SƠN

Cần có những giải pháp căn cơ

Tuy Hòa đang nỗ lực phấn đấu lên đô thị loại I trước năm 2025, theo đó tiêu chí xanh - sạch - đẹp cần phải chú trọng đúng mức, góp phần cải tạo vi khí hậu, bảo vệ môi trường sống, tạo không gian kiến trúc, tăng thẩm mỹ cảnh quan đô thị theo tiêu chí văn minh, hiện đại. TP Tuy Hòa hiện có nhiều khu phố mới, tuyến đường mới trục bắc - nam, đông - tây được xây dựng, mở rộng nên cần xây dựng một đề án chuyên ngành để phát triển cây xanh đô thị đáp ứng tiêu chí quy định xếp hạng.

Theo kiến trúc sư Hoàng Xuân Thưởng, để giải quyết những bất cập về cây xanh đô thị, thành phố cần có một giải pháp căn cơ trong thời gian tới như: rà soát quy hoạch lại các quỹ đất ở từng khu phố, từng xã, phường, cơ quan, đơn vị có thể tận dụng để làm vườn hoa, trồng cây xanh. Các tuyến đường trong thành phố cần quy hoạch vỉa hè để trồng cây xanh phù hợp với các hạng mục khác như điện, nước. Nghiên cứu xác định các loại cây, giống cây phù hợp với chức năng, cảnh quan sinh thái môi trường Phú Yên để khuyến cáo người trồng, chăm sóc (cây xanh công viên, cây xanh công sở, cây xanh bệnh viện, trường học…). Thành phố nên chọn chủng loại cây trồng phù hợp với từng tuyến phố và từng kích thước vỉa hè, hướng dẫn kỹ thuật cho các hộ gia đình trồng, chăm sóc và bảo vệ cây xanh. Xây dựng các tuyến đường có rặng cây xanh bóng mát, cây bản địa có giá trị đặc trưng, cây trong danh mục phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng của Phú Yên. Riêng cây xanh trồng tại công viên, kiến trúc sư Hoàng Xuân Thưởng lưu ý: Mật độ xây dựng đường đi, sân bãi, xây dựng các công trình chỉ chiếm 18% diện tích trở lại, còn lại là diện tích cây xanh. Cây xanh trong công viên cũng cần bố trí có cây cao bóng mát, cây bụi, cây hoa dây leo trên giàn bê tông hoặc giàn sắt, vườn hoa và thảm cỏ, các cây có sự cộng sinh như rừng tự nhiên.

Cùng với quy hoạch trồng, chăm sóc cây xanh, cần tăng cường công tác quản lý nhà nước về cây xanh đô thị. Phát động rộng rãi phong trào xã hội hóa trong nhân dân thành phố về trồng, chăm sóc, bảo vệ cây xanh đô thị. Kịp thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động trồng, chăm sóc, bảo vệ cây xanh đô thị.

Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa Cao Đình Huy cho biết: UBND thành phố đã chỉ đạo ngành chức năng rà soát toàn bộ hiện trạng cây xanh trên các tuyến phố, từ đó có kế hoạch bổ sung những loại cây xanh trong danh mục phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng địa phương và hài hòa với các hạ tầng kỹ thuật khác để đạt tiêu chí về cây xanh đô thị theo quy định, xây dựng TP Tuy Hòa xanh, sạch, đẹp, hiện đại, văn minh. Thành phố cũng đã có đề án trồng 2 triệu cây xanh giai đoạn 2021-2025.

UBND thành phố đã chỉ đạo ngành chức năng rà soát toàn bộ hiện trạng cây xanh trên các tuyến phố để có kế hoạch bổ sung những loại cây xanh trong danh mục phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng địa phương và hài hòa với các hạ tầng kỹ thuật khác để đạt tiêu chí về cây xanh đô thị theo quy định, xây dựng TP Tuy Hòa xanh, sạch, đẹp, hiện đại, văn minh.

Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa Cao Đình Huy

ThS NGUYỄN HOÀI SƠN