Trong 'Tây Du Ký', Bồ Đề Tổ Sư biết rõ Tôn Ngộ Không sẽ gây họa cho Tam giới nhưng tại sao lại dạy pháp thuật cho hắn?
Bồ Đề Tổ Sư là nhân vật bất tử bí ẩn trong 'Tây Du Ký'. Ông là sư phụ đầu tiên của Tôn Ngộ Không, đã dạy cho hắn 72 phép Địa sát biến hóa thần thông quảng đại cùng thuật cân đẩu vân.
Dù là "Tây Du Ký" nguyên tác của Ngô Thừa Ân hay phiên bản phim điện ảnh, truyền hình, nhân vật để lại ấn tượng sâu sắc nhất cho độc giả và khán giả chính là Tôn Ngộ Không. Hình ảnh anh hùng, thông minh, gan dạ, hiệp nghĩa, cương trực do Tôn Ngộ Không thể hiện để lại ấn tượng sâu sắc nhất trong lòng nhiều người.
Như chúng ta đã biết, Tôn Ngộ Không có một vị thầy khai ngộ, đó là Bồ Đề Tổ Sư. Bồ Đề Tổ Sư đã chấm dứt quan hệ thầy trò với Tôn Ngộ Không trước khi hắn gây loạn thiên cung, địa phủ và cả thiên đình, kỳ thực có nguyên nhân quan trọng đằng sau. Rõ ràng Bồ Đề Tổ Sư đã sớm đoán trước được Tam giới gặp tai họa như vậy vì Tôn Ngộ Không. Để không còn dính líu với Tôn Ngộ Không, Bồ Đề Tổ Sư đã có “tầm nhìn xa” và từ chối mọi liên lạc, thậm chí còn cấm hắn nhận làm đệ tử của mình.
Đương nhiên sẽ có người cảm thấy khó hiểu, vì sao Bồ Đề Tổ Sư đã biết Tôn Ngộ Không sẽ có ngày gây họa cho Tam giới, vậy tại sao ngay từ đầu lại thu hắn làm đệ tử và dạy pháp thuật? Nếu đã biết trước, Bồ Đề Tổ Sư sao không ngăn chặn mầm họa này ngay từ đầu? Vì có thể khiến Tôn Ngộ Không giác ngộ nên Bồ Đề Tổ Sư phải có lý do của mình.
Thực tế, hành trình trở thành người có pháp thuật cao siêu trong Tam giới của Tôn Ngộ Không không hề dễ dàng và có phần gập ghềnh. Bồ Đề Tổ Sư từ chỗ phớt lờ Tôn Ngộ Không lúc đầu đến sau này chấp nhận lời thỉnh cầu của hắn và hình thành mối quan hệ giữa sư phụ và đệ tử. Trong đó quan trọng nhất chính là mấy lời của Tôn Ngộ Không, tức là hắn đã nói ra lai lịch của mình. Vừa nghe Tôn Ngộ Không nói được sinh ra từ tảng đá giữa trời và đất, Bồ Đề Tổ Sư liền thay đổi cái nhìn về hắn. Bồ Đề Tổ Sư đã nhận Tôn Ngộ Không làm đệ tử vì sự “phi phàm” của hắn dù biết rằng sẽ có những tai họa xảy ra.
Hơn nữa, trong nguyên tác, khi được Bồ Đề Tổ Sư thu nhận, hắn không được sư phụ chỉ dạy ngay từ đầu. Thay vào đó, hắn chỉ theo các đệ tử khác ngồi thiền cả ngày và tu tâm. Sau 7 năm tu luyện, khi nghe sư phụ thuyết pháp, hắn lĩnh ngộ mà nhảy nhót vui sướng. Sau khi thấy hắn đã đủ duyên, và vượt qua thử thách, nên Bồ Đề Tổ Sư đồng ý dạy cho hắn đạo phép.
Khi Bồ Đề Tổ Sư gõ ba cái vào đầu Tôn Ngộ Không và phẩy tay ra sau bước đi, hắn đã hiểu được ngụ ý của sư phụ, đợi đến canh 3 mà gặp riêng người để học phép. Rõ ràng bản thân Tôn Ngộ Không chỉ là một con khỉ đá biến thành, nhưng lại lĩnh hội được những điều pháp lý từ Bồ Đề Tổ Sư dạy, hắn lại hiểu được tâm ý của sư phụ nên đã để lại ấn tượng nhất định. Điều này chính là căn duyên để Bồ Đề Tổ Sư đích thân dạy hắn 72 phép thuật và cân đẩu vân cho Tôn Ngộ Không.
Một số giả thiết cho rằng, Tôn Ngộ Không sinh ra từ một tảng đá ở Hoa Quả Sơn, đây là một trong những mảnh đá ngũ sắc vốn được Nữ Oa Nương Nương dùng để vá trời. Mảnh đá ấy đã tồn tại trên đỉnh Hoa Quả Sơn hàng nghìn năm, hấp thụ linh khí của trời đất và tinh hoa của nhật nguyệt. Nhờ vậy, ngay từ sinh ra đời, Tôn Ngộ Không đã có được căn cơ hơn người. Sự ra đời của hắn rất giống với Bàn Cổ - vị thần khai thiên lập địa, sáng tạo ra vũ trụ. Vì vậy lai lịch của Tôn Ngộ Không cũng không hề tầm thường.
Bồ Đề Tổ Sư biết được lai lịch của Tôn Ngộ Không là con của trời đất, lại cộng với việc có hắn căn duyên của người tu đạo, vì vậy đã không do dự mà giúp hắn ngộ đạo và dạy pháp thuật. Bởi hơn ai hết, Bồ Đề Tổ Sư cũng nhìn thấy việc gây họa cho thiên giới chỉ là một trong những kiếp nạn mà hắn phải trải qua, và cuối cùng Tôn Ngộ Không vẫn là thành Phật.
Một số giả thiết khác lại cho rằng, sở dĩ Bồ Đề Tổ Sư - người thầy đầu tiên của Tôn Ngộ Không tài giỏi như vậy nhưng sống cuộc đời ẩn dật đều là do Ngọc Hoàng. Bởi vì Bồ Đề Tổ Sư không muốn đầu hàng, chịu sự quản lý Ngọc Hoàng, nên ngài chọn cách xa trời. Tưởng chừng sống tự do, tự tại sẽ vô lo nhưng thực ra trong lòng Bồ Đề Tổ Sư cũng có "nút thắt" với người cai quản Tam giới. Cứ như vậy, Tổ Bồ Đề và Ngọc Hoàng nhất định sẽ có một ngày "đụng độ".
Mâu thuẫn giữa hai người cuối cùng cũng tập trung vào Tôn Ngộ Không. Tôn Ngộ Không lên trời và mâu thuẫn với thiên đình. Tuy nhiên, tại sao thiên đình nhiều tiên thánh có pháp thuật cao cường cùng những bảo vật lợi hại như vậy, nhưng không ai có thể trấn áp được Tôn Ngộ Không? Bởi vì cũng giống Bồ Đề Tổ Sư, rất nhiều tiên thánh bất mãn với Ngọc Hoàng nên cũng không thực sự muốn “ngăn chặn” Tôn Ngộ Không, cuối cùng Ngọc Hoàng phải mời Phật Như Lai xuất hiện để trấn áp hắn.