Trúc chỉ - Nét văn hóa độc đáo từ nghệ thuật giấy của người Việt
Sự kết hợp của nhiều ý tưởng và kỹ thuật đồ họa sáng tạo, Trúc chỉ (hiểu nôm na là giấy làm từ trúc) là 1 loại hình giấy nghệ thuật-nghệ thuật giấy mới với biểu tượng văn hóa, tinh thần Việt.

Các loại nguyên liệu làm tranh Trúc Chỉ như tre, bã mía, bèo, bẹ chuối, thân ngô…được chẻ nhỏ để đưa vào lò nấu trong nhiều giờ, theo từng loại nguyên liệu trước khi nghiền thành bột cho nhuyễn. (Ảnh: Phạm Hậu/TTXVN)

Các loại nguyên liệu làm tranh Trúc Chỉ từ tre, bã mía, bèo, bẹ chuối, thân ngô…được chuẩn bị để đưa vào lò nấu. (Ảnh: Phạm Hậu/TTXVN)

Tùy theo nguyên liệu là tre, bã mía hay bèo tây…mà người họa sỹ sẽ tính thời gian đun cho hợp lý. (Ảnh: Phạm Hậu/TTXVN)

Tre được bỏ vỏ, chẻ thành từng mảnh, ngâm vào nước vôi rồi đưa vào lò nấu khoảng 12 tiếng liên tục, sau đó mới cho vào máy nghiền thành bột khoảng 4-8 tiếng. (Ảnh: Phạm Hậu/TTXVN)

Công đoạn xeo giấy và chế tác với hoa văn được tạo khuôn sẵn. (Ảnh: Phạm Hậu /TTXVN)

Họa sĩ trổ họa tiết theo ý tưởng để tạo nên một tác phẩm tranh Trúc Chỉ. (Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN)

Người họa sỹ sử dụng phương pháp Trúc Chỉ graphy (vẽ bằng bút nước) để tạo độ dày mỏng cho giấy, cũng như độ chìm nổi của hoa văn dựa trên ý tưởng của mình. (Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN)

Để tạo tác “hoa văn chìm” trong từng tấm tranh Trúc Chỉ, người họa sỹ sử dụng phương pháp Trúc Chỉ graphy (vẽ bằng bút nước). Đây là công đoạn quan trọng nhất để tạo nên một tác phẩm tranh Trúc Chỉ. (Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN)

Tạo tác hình ảnh và các hoa văn theo ý tưởng của tác phẩm trên tấm giấy ướt. (Ảnh: Phạm Hậu/TTXVN)

Các họa sỹ tỉ mỉ từng thao tác để hoàn thiện tác phẩm tranh Trúc Chỉ độc đáo. (Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN)

Tranh Trúc Chỉ trên khuôn xeo được đem phơi ngoài nắng hoặc có thể sấy khô. (Ảnh: Phạm Hậu/TTXVN)

Sau khi tranh khô, người thợ sẽ lắp đặt đèn phía sau và đặt trong khung phủ kính hoặc mica phía trên là xong một sản phẩm tranh Trúc Chỉ hoàn chỉnh. (Ảnh: Phạm Hậu /TTXVN)

Nghệ thuật Trúc Chỉ không những có khả năng thích ứng cao với nghệ thuật thị giác, mà còn với cả nghệ thuật ứng dụng như nón lá, chao đèn nến, bìa hộ chiếu. (Ảnh: Phạm Hậu/TTXVN)

Tranh Trúc Chỉ là sự giao thoa, hòa quyện và tiếp nối giữa quá khứ với hiện tại, mang những giá trị mới nhưng vẫn lưu giữ được những nét đẹp truyền thống của dân tộc. (Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN)

Nghệ thuật Trúc Chỉ không những có khả năng thích ứng cao với nghệ thuật thị giác, mà còn với cả nghệ thuật ứng dụng. (Ảnh: Phạm Hậu/TTXVN)

Nghệ thuật Trúc Chỉ không những có khả năng thích ứng cao với nghệ thuật thị giác, mà còn với cả nghệ thuật ứng dụng. (Ảnh: Phạm Hậu/TTXVN)

Nếu như Washi (Hòa chỉ) là từ để chỉ giấy thủ công của người Nhật, Hanji (Hàn chỉ) là từ để chỉ giấy thủ công của người Hàn (không chỉ cụ thể một loại nguyên liệu nào), Trúc Chỉ là từ để định danh một loại hình giấy nghệ thuật-nghệ thuật giấy mới của người Việt. (Ảnh: Phạm Hậu/TTXVN)

Từ quy trình làm giấy theo cách thủ công kế thừa truyền thống kết hợp kỹ thuật tạo và sử dụng áp lực nước cùng các nguyên lý trong nghệ thuật đồ họa đã tạo nên một hệ thống lớp lang, sắc độ và sắc nhị tinh tế cho các tác phẩm tranh đầy khác biệt, đặc trưng mà chỉ tranh Trúc Chỉ mới có. (Ảnh: Phạm Hậu/TTXVN)