Trục lợi chính sách sử dụng nhà thuộc tài sản công ở Hải Phòng
Với mục tiêu đầu tư xây dựng các chung cư mới nhằm bố trí tái định cư và bố trí chỗ ở tạm thời cho người được tái định cư, khi Nhà nước thực hiện cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn TP Hải Phòng. Tuy nhiên, nhiều trường hợp được tiêu chuẩn thuê không có nhu cầu ở đã tự ý cho thuê lại với mức giá cao hơn nhiều lần…
Căn hộ số 1919, chung cư HH2 Đồng Quốc Bình, phường Lạch Tray (quận Ngô Quyền, TP Hải Phòng) được UBND TP Hải Phòng cho bà Ngô Thị Thùy Linh thuê theo Quyết định số 4231/QĐ-UBND ngày 15/11/2024.
Tuy nhiên, hiện căn hộ này do chị Nguyễn Thị Mai Anh đang trực tiếp sử dụng, nhận chuyển nhượng lại từ bà Ngô Thị Thùy Linh. Chị Mai Anh cho biết, khi nhận chuyển nhượng, chị không nhận thức rõ giao dịch này trái quy định của pháp luật và thực chất là chị đang nhận chuyển nhượng quyền thuê căn hộ mà không phải là quyền sở hữu, do đây là tài sản công, thuộc quản lý của TP Hải Phòng.

Các tòa chung cư HH1, HH2, HH3, HH4 Đồng Quốc Bình thuộc tài sản công có nhiều hộ thuê trái quy định của pháp luật.
Cùng với căn hộ trên, 2 căn hộ là căn số 2819, tầng 28, chung cư HH4; căn hộ số 2001, tầng 20, chung cư HH1 cũng trong tình trạng vi phạm tương tự. UBND TP Hải Phòng vừa ra Quyết định thu hồi 3 căn hộ để bàn giao lại cho Công ty TNHH MTV Quản lý và Kinh doanh nhà.
Vấn đề ở chỗ, 3 trường hợp nêu trên không phải cá biệt, mà tình trạng vi phạm trong sử dụng chung cư công quản tại Hải Phòng có thể nói là khá phổ biến. Theo báo cáo của Công ty TNHH MTV Quản lý và Kinh doanh nhà Hải Phòng, trong số 2.859 căn hộ đang được bố trí cho thuê tại 12 chung cư mới thuộc tài sản công trên địa bàn, có tới 886 hộ vi phạm, chiếm tỷ lệ 32%. Vi phạm tập trung chủ yếu tại các chung cư HH1-HH2, HH3 và HH4 Đồng Quốc Bình.
Trong đó, có 389 hộ nhận chuyển nhượng lại từ người được UBND TP Hải Phòng phê duyệt cho thuê nhà; 52 hộ thuộc diện ở nhờ, trông nhà hộ; 66 hộ cho thuê lại và 320 trường hợp cho người khác sử dụng. Chưa kể trong 12 chung cư công quản này, có tới 1.903 hộ không ký hợp đồng thuê nhà, 1.760 hộ cố tình trây ỳ, không nộp tiền thuê nhà và 302 hộ không phối hợp với các cơ quan để hoàn tất các thủ tục theo quy định.
Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Thành Hưng - Giám đốc Sở Xây dựng Hải Phòng cho biết, trước đó UBND TP Hải Phòng cũng như Sở Xây dựng đã ban hành các văn bản, thông tin rộng rãi, khuyến cáo các hộ dân không được tự ý chuyển nhượng trái phép căn hộ chung cư mới thuộc tài sản công quản để tránh tình trạng trục lợi chính sách hoặc lừa đảo. Nhưng thực tế tình trạng này đã diễn ra, thậm chí đến mức độ nghiêm trọng như đã đề cập...
Nguyên nhân của tình trạng này là do thực tế, TP Hải Phòng đang cho các hộ dân thuê căn hộ từ 16.204 - 31.635 đồng/m2/tháng, tương ứng tiền thuê nhà khoảng 810.000 - 1.581.000 đồng/căn hộ diện tích tầm 50 m2. Tuy nhiên, một số hộ dân được thuê nhưng không có nhu cầu ở, tự ý cho thuê lại với mức giá khoảng từ 4-7 triệu đồng/căn hộ. Đây là hành vi trục lợi chính sách.
Tại cuộc làm việc với đại diện các hộ dân đang ở chung cư mới thuộc tài sản công mới đây, đại diện các trường hợp hộ dân tự ý nhận chuyển nhượng, thuê lại căn hộ đề xuất UBND TP Hải Phòng xem xét, đồng ý cho các hộ dân trực tiếp thuê căn hộ, tiếp tục được thuê căn hộ.
Tuy nhiên, Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Nguyễn Văn Tùng khẳng định điều này khó chấp nhận, vì mục tiêu của TP Hải Phòng khi đầu tư xây dựng các chung cư mới là nhằm bố trí tái định cư và bố trí chỗ ở tạm thời cho người được tái định cư, khi Nhà nước thực hiện cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ. Trong khi nhu cầu này còn rất lớn vì sắp tới Hải Phòng sẽ tiếp tục tháo dỡ các chung cư cũ còn lại, rất nhiều người dân sẽ phải di dời đến nơi ở tạm.
Để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, nhằm chấn chỉnh và không để tái diễn vi phạm, Chủ tịch UBND TP Hải Phòng đã giao Sở Xây dựng chỉ đạo Công ty TNHH MTV Quản lý và Kinh doanh nhà Hải Phòng thiết lập hồ sơ cưỡng chế đối với các hộ dân đang vi phạm theo hướng điểm để làm gương, mở hướng cho những người dân đang vi phạm tự giác khắc phục.
Đồng thời, đề nghị các hộ dân đã có quyết định cho thuê nhà nhưng có các vi phạm thực hiện ngay việc ký hợp đồng, nộp tiền thuê nhà theo thông báo. Đối với các hộ không có nhu cầu sử dụng, đang để nhà trống hoặc tự ý chuyển nhượng, cho thuê lại, khẩn trương hoàn trả lại nhà thuê để cơ quan chức năng bố trí cho các đối tượng khác đủ điều kiện.
Đối với người thuê lại, mua lại căn hộ chung cư trái pháp luật, UBND TP Hải Phòng cũng yêu cầu cần khẩn trương làm việc với chủ hộ được giao nhà để thực hiện việc thanh lý hợp đồng mua hoặc thuê. Những trường hợp còn lại, các hộ dân cần chủ động phối hợp với địa phương, Công ty TNHH MTV Quản lý và Kinh doanh nhà Hải Phòng để bàn hướng giải quyết thỏa đáng. Những trường hợp không hợp tác, cơ quan Nhà nước sẽ chủ động tính toán và xử lý nghiêm khắc theo quy định.