Trưng bày 'Sông Hồng cuộn sóng': Quyết tâm giành lại độc lập, tự do của quân và dân Hà Nội

Tham dự Lễ khai mạc trưng bày có các bác lão thành cách mạng, các cựu tù chính trị Nhà tù Hỏa Lò, Trại giam tù binh Phú Quốc, các cựu học sinh kháng chiến Hà Nội giai đoạn 1947 - 1954, nhân chứng tham gia tiếp quản Thủ đô và đại diện gia đình các liệt sĩ, nhân chứng lịch sử...

Các đại biểu thực hiện nghi lễ dâng hương, tưởng niệm các anh hùng, liệt sĩ tại Đài tưởng niệm.

Tại Lễ khai mạc trưng bày, các đại biểu thực hiện nghi lễ dâng hương, tưởng niệm các anh hùng, liệt sĩ tại Đài tưởng niệm; nghe thuyết minh trưng bày với hai nội dung "Trường kỳ kháng chiến" và "Ngày về lịch sử".

Bên cạnh đó, các đại biểu xem hoạt cảnh tái hiện hoạt động chào cờ và hát quốc ca mừng Tết Nguyên đán của tù chính trị Nhà tù Hỏa Lò. Trong chốn ngục tù thiếu thốn, tù chính trị tìm đủ mọi cách để tạo thành những lá cờ Tổ quốc. Cờ được làm từ chiếc chăn chiên Nam Định màu đỏ do nhà tù cấp phát. Dù bị kẻ thù đàn áp, các chiến sĩ vẫn quyết tâm bảo vệ lá cờ thiêng liêng, bởi: Có lá cờ là nuôi thêm hy vọng, niềm tin, và lòng quyết tâm để đánh bại quân thù. Khoảnh khắc đứng dưới lá cờ Tổ quốc, hát vang bài Tiến quân ca cũng là lúc các chiến sĩ được tiếp thêm niềm tin và sức mạnh trong chốn lao tù.

Các đại biểu nghe thuyết minh trưng bày.

Kết thúc phần thuyết minh và hoạt cảnh, đại biểu cùng hòa mình vào giai điệu hào hùng của bài hát Tiến về Hà Nội của nhạc sĩ Văn Cao.

Được thể hiện qua 2 nội dung "Trường kỳ kháng chiến" và "Ngày về lịch sử", trưng bày "Sông Hồng cuộn sóng" nhắc nhớ những gian khổ, hy sinh của quân, dân Thủ đô để có được "Ngày về chiến thắng", góp phần làm nên thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp. Ngoài ra tại lễ khai mạc trưng bày, hoạt cảnh tái hiện hoạt động chào cờ và hát quốc ca mừng Tết Nguyên đán của tù chính trị Nhà tù Hỏa Lò đã mang đến nhiều cảm xúc và ấn tượng cho khách tham quan.

Hoạt cảnh tái hiện hoạt động chào cờ và hát quốc ca mừng Tết Nguyên đán của tù chính trị Nhà tù Hỏa Lò.

Nội dung "Trường kỳ kháng chiến" nhắc nhớ những năm 1947 - 1954, những học sinh kháng chiến chung sức đồng lòng, làm dấy lên phong trào đấu tranh mạnh mẽ, sôi nổi với nhiều hình thức như: Treo cờ, bãi khóa, tổ chức lễ truy điệu học sinh Trần Văn Ơn bị kẻ địch sát hại, biểu diễn văn nghệ cổ vũ lòng yêu nước…

Tư liệu ảnh quân đội Pháp trao trả nữ tù binh Việt Nam tại Việt Trì, năm 1954.

Đặc biệt, nhân dịp kỷ niệm 58 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, đêm 18/5/1948, đồng chí Nguyễn Sỹ Vân, học sinh kháng chiến Trường Chu Văn An và các bạn học là Nguyễn Văn Khâm, Nguyễn Trọng Quang đã dũng cảm bơi ra hồ Hoàn Kiếm, cắm cờ đỏ sao vàng tại tháp Rùa. Lần đầu tiên cờ Tổ quốc hiên ngang tung bay giữa lòng Hà Nội kể từ ngày Trung đoàn Thủ đô rút lên chiến khu, đã trở thành sự kiện gây tiếng vang lớn khắp Hà Nội.

Với phần trưng bày "Ngày về lịch sử", khách tham quan được hiểu thêm về thời điểm sau khi Hiệp định Genève được ký kết, Hà Nội nằm trong khu vực tập kết 80 ngày của quân đội Pháp.

Hiện vật tại Trưng bày.

Ngày 8/10 Tiểu đoàn Bình Ca là đơn vị đầu tiên được lệnh rút ra khỏi Thủ đô hồi đầu toàn quốc kháng chiến đã quay trở về tiếp quản các vị trí trọng yếu từ tay quân đội Pháp. Ngày 9/10/1954, tốp lính Pháp cuối cùng rút qua cầu Long Biên; quân dân ta hoàn toàn kiểm soát thành phố.

Những hình ảnh, tư liệu người Hà Nội hân hoan trong niềm vui giải phóng.

Sáng ngày 10/10/1954, lệnh giới nghiêm vừa kết thúc, Ủy ban Quân chính thành phố và các đơn vị quân đội chia làm nhiều cánh lớn, mở cuộc hành quân lịch sử tiến vào Hà Nội. Hai mươi vạn nhân dân Thủ đô náo nức đón mừng đoàn quân thắng trận trở về. Cờ đỏ sao vàng, băng rôn, khẩu hiệu giăng khắp đường phố. Cả Hà Nội hân hoan trong niềm vui giải phóng.

Trong không gian trưng bày "Sông Hồng cuộn sóng" còn có thêm các điểm nhấn để du khách chụp ảnh lưu niệm: Khu vực cổng trưng bày gợi nhớ hình ảnh những con sóng sông Hồng đang trào dâng mạnh mẽ như tinh thần bền bỉ, gan góc chiến đấu, quyết tâm giành lại độc lập, tự do của quân và dân Hà Nội; hình ảnh nữ sinh kháng chiến Trường Nữ Trung học Trưng Vương (Hà Nội) tham gia diễu hành, rước cờ đề cao tinh thần chống ngoại xâm trong buổi lễ kỷ niệm khởi nghĩa Hai Bà Trưng tại đền thờ Hai Bà, năm 1953; hình ảnh người tử tù đang cưa song sắt cống ngầm Nhà tù Hỏa Lò để tổ chức vượt ngục vào đêm ngày 24/12/1951.

Phương Bùi