Trung bình doanh nghiệp Việt sụt giảm doanh thu 20% vì bất ổn thương mại

Theo khảo sát, 80% doanh nghiệp Việt Nam được hỏi đã phải đối mặt với tình trạng chi phí gia tăng do biến động thuế quan và thương mại. Ảnh Hoàng Anh.

Doanh nghiệp Việt Nam đã phải đối mặt với tình trạng chi phí tăng cao hơn hẳn so với mức trung bình toàn cầu và dự kiến sẽ phát sinh thêm chi phí ngắn hạn do bất ổn thương mại, Ngân hàng HSBC cho biết trong kết quả khảo sát Global Trade Pulse 2025 công bố ngày 29/5.

Theo khảo sát, 80% doanh nghiệp Việt Nam được hỏi đã phải đối mặt với tình trạng chi phí gia tăng do biến động thuế quan và thương mại.

Doanh nghiệp còn có thể sẽ phải đối mặt với chi phí tăng cao hơn trong ngắn hạn (82% lựa chọn) và tăng nhẹ thêm nữa trong dài hạn (75% lựa chọn).

Không chỉ vậy, tác động lên doanh thu bình quân đối với doanh nghiệp Việt Nam do chậm trễ/gián đạn chuỗi cung ứng ở mức 20%, cao hơn mức trung bình toàn cầu 2 điểm phần trăm.

Để ứng phó với bất ổn thương mại, các doanh nghiệp Việt Nam đã mang hoạt động sản xuất về lại nội địa, dịch chuyển trọng tâm sang thị trường trong nước và gia tăng hoạt động phân tích dữ liệu.

Trong bối cảnh ấy, các công ty vẫn tự tin về tăng trưởng quốc tế (81%) trong tương lai. Nhiều doanh nghiệp tham gia khảo sát (76%) cho rằng, bất ổn thương mại đã khuyến khích họ phát triển và tìm kiếm cơ hội mới.

Mặc dù vậy, hơn một nửa doanh nghiệp cho biết họ cần sự hỗ trợ bên ngoài trong việc lập kế hoạch đối phó với khủng hoảng và củng cố sức bền cho doanh nghiệp.

Với châu Á, bản đồ thương mại của khu vực sẽ có nhiều thay đổi lớn nếu tình hình thương mại bất ổn còn tiếp diễn, trong đó, các doanh nghiệp sẽ gia tăng hoạt động thương mại với Nam Á, châu Âu và Trung Đông và giảm hoạt động thương mại tại Bắc Mỹ.

Trong vòng hai năm tới, khoảng một nửa công ty châu Á được hỏi cân nhắc hoặc đang trong quá trình dịch chuyển hoạt động sản xuất đến hoặc gia tăng hoạt động sản xuất tại Trung Quốc.

Hiện tại, vấn đề đáng quan ngại nhất với doanh nghiệp khu vực này là chi phí gia tăng do thuế quan và các yếu tố liên quan đến thương mại. Các doanh nghiệp đã ứng phó bằng cách điều chỉnh giá bán, tăng mức độ hàng tồn kho để quản lý gián đoạn cung ứng.

Ông Surajit Rakshit, Giám đốc toàn quốc Khối Giải pháp thương mại toàn cầu của HSBC Việt Nam, cho biết, với nhiều doanh nghiệp, vốn lưu động hiện là ưu tiên hàng đầu với lãnh đạo cấp cao, chủ yếu do phần lớn vốn bị kẹt ở hàng tồn và các khoản phải thu.

Trước khi thông báo thuế quan được công bố, nhiều doanh nghiệp mua hàng đã chủ động tăng mức tồn kho bằng chiến lược đẩy nhanh đơn hàng đặt trước để ứng phó với những vấn đề chuỗi cung ứng dẫn tới lượng hàng tồn gia tăng ở phía người mua. Ở chiều ngược lại, khi quy định thuế quan tạm thời đi vào thực thi kéo theo tình trạng treo hoặc hủy hàng loạt đơn đặt hàng và vận chuyển ở một số lĩnh vực, dẫn đến hàng tồn tăng ở phía nhà cung cấp.

Trong bối cảnh hơn 70% công ty toàn cầu dự đoán chi phí sẽ còn tiếp tục gia tăng và doanh nghiệp đối mặt với tình trạng sụt giảm doanh thu, ông Surajit Rakshit nhấn mạnh, việc xây dựng chính sách thích ứng là rất cấp thiết.

Để vượt qua tình hình này, doanh nghiệp không chỉ cần sự linh hoạt mà cả những quan hệ đối tác vững mạnh nhằm đảm bảo tăng trưởng ổn định trong một nền kinh tế toàn cầu đang không ngừng đổi thay.

“Chúng ta không thể biết chắc chừng nào 'trời quang mây tạnh', nghĩa là các công ty cần chuẩn bị cho nhiều tình huống có thể xảy ra và không thể cứ đi theo một kế hoạch tuyến tính duy nhất”, ông Surajit Rakshit lưu ý.

Kiều Mai