Trung Đông căng như dây đàn

The New York Times dẫn lời 3 quan chức Iran giấu tên cho biết, lãnh tụ Ali Khamenei đã ra lệnh “tấn công trực tiếp vào Israel” trong cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran hôm 31-7, nhưng không tiết lộ cuộc tấn công sẽ được thực hiện như thế nào và vào thời điểm nào.

Thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh, người bị ám sát ngay tại Tehran ngày 31/7

Tuyên bố của lãnh tụ Ali Khamenei tấn công trực tiếp vào Israel để trả thù được cho là giống như việc "bật đèn xanh" cho các tay súng Hezbollah và các nhóm thân Iran trong khu vực có phản ứng tương tự.

Ngay sau đó ngày 1/8, Hezbollah tuyên bố phóng hàng chục rocket vào miền bắc Israel, trong đợt tấn công đầu tiên sau khi Tel Aviv hạ sát chỉ huy cấp cao nhóm này.

Giới quan sát lo ngại nếu Hezbollah tăng cường các cuộc tấn công vào phía Bắc Israel, Houthi tiếp tục tấn công trên Biển Đỏ, Hamas gia tăng các hành động trả đũa vào lãnh thổ Israel và Iran thực hiện tuyên bố của lãnh tụ Ali Khamenei, bóng dáng một cuộc chiến lan rộng cả khu vực đã rất rõ ràng.

Các quan chức Iran khẳng định Tehran sẽ ủng hộ Hezbollah bằng mọi cách nếu một cuộc chiến tranh toàn diện nổ ra. Điều đó có thể bao gồm các cuộc tấn công trực tiếp và huy động các chiến binh trong trục kháng chiến-từ lực lượng Houthi ở Yemen đến lực lượng dân quân Shia ở Iraq và Syria.

Điều đó có nghĩa là tăng cường các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái vào Israel, và có nguy cơ áp đảo hệ thống phòng không của nước này.

Nhiều nhà quan sát nhận định, nếu Iran khai hỏa thì lần đáp trả này sẽ mạnh mẽ hơn nhiều, bởi Iran bị rơi vào tình thế buộc phải đáp trả để lấy lại thể diện vì thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh bị ám sát khi đang làm khách ở Tehran. Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran tuyên bố Iran và các đồng minh sẽ đưa ra “phản ứng khắc nghiệt và đau đớn” nhằm đáp trả vụ ám sát thủ lĩnh Hamas.

Theo Sputnik, Iran đã treo cờ đỏ trên mái vòm của Nhà thờ Hồi giáo Jamkaran. Lá cờ đỏ trong truyền thống Shiite là biểu tượng của sự đổ máu, bất công và được coi như một lời kêu gọi trả thù. Lá cờ được treo sau khi lãnh tụ tinh thần tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố sẽ “trả thù” cho cái chết của thủ lĩnh Hamas Haniyeh vì ông đã bị ám sát trong lãnh thổ Iran.

Theo CNN, trong một tuyên bố đầu tiên sau vụ thủ lĩnh Hamas bị sát hại, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngày 31/7 nói “Israel đã giáng những đòn chí mạng vào các kẻ thù trong vài ngày qua”. Ông Netanyahu liệt kê những vụ tấn công của Israel gần đây nhưng không hề đề cập đến vụ thủ lĩnh Hamas bị ám sát.

Thủ tướng Netanyahu thừa nhận Israel đang phải đối mặt với “những ngày đầy thách thức” và nước này cũng cảnh giác cao độ với những mối đe dọa từ Beirut. Đồng thời ông cho biết, Israel đã chuẩn bị sẵn sàng cho mọi kịch bản, bao gồm cả kịch bản phòng thủ và tấn công.

“Chúng tôi sẽ buộc bất kỳ hành động gây hấn nào chống lại chúng tôi từ bất kỳ đấu trường nào phải trả giá đắt. Ai tấn công chúng tôi, chúng tôi sẽ tấn công lại", Hãng tin Reuters dẫn lời ông Netanyahu nói.

Trước nguy cơ bùng phát xung đột toàn khu vực liên quan tới vụ thủ lĩnh của Hamas bị sát hại, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ) đã họp khẩn cấp vào chiều 31/7 (giờ New York) nhằm tìm cách hạ nhiệt tình hình, theo đề nghị của Iran và được Nga, Trung Quốc, Algeria ủng hộ.

Tuy nhiên, theo TASS, Đại sứ Iran tại LHQ Amir Saeid Iravani trong cuộc họp đã xác nhận Nga đề nghị Hội đồng Bảo an LHQ thông qua tuyên bố lên án vụ ám sát thủ lĩnh Hamas ở Tehran, nhưng Anh, Mỹ và Pháp ngăn cản đề nghị này.

Ngày 1/8, phát biểu tại thủ đô Mông Cổ trong chuyến công du châu Á, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken kêu gọi tất cả các bên ở Trung Đông ngừng mọi hành động leo thang và tập trung cho mục tiêu thiết lập lệnh ngừng bắn ở Gaza. Ông cảnh báo Trung Đông đang trên con đường dẫn tới cảnh xung đột bạo lực nhiều hơn, người dân phải chịu nhiều tổn hại và bất an hơn.

Trước đó cùng ngày, người phát ngôn Tổng thư ký LHQ, ông Stephane Dujarric, cho biết Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đánh giá “các vụ tấn công tại Nam Beirut và Tehran cho thấy một sự leo thang đầy nguy hiểm tại thời điểm mà đáng nhẽ ra mọi nỗ lực nên hướng tới một lệnh ngừng bắn ở Gaza, trả tự do cho tất cả con tin, tăng cường viện trợ nhân đạo cho người dân Palestine ở Gaza, lập lại ổn định ở Lebanon và phía bên kia Đường Xanh (đường ranh giới kiểm soát)”.

Ngọc An