Trung Quốc cân nhắc sử dụng 278 tỉ đô la 'giải cứu' thị trường chứng khoán

Nhà đầu tư theo dõi bảng giá chứng khoán tại một công ty môi giới ở Thượng Hải, Trung Quốc. Ảnh: Reuters

Các nguồn tin cho biết, các nhà hoạch định ở Bắc Kinh muốn huy động khoảng hai nghìn tỉ nhân dân tệ (278 tỉ đô la Mỹ), chủ yếu từ tài khoản ở nước ngoài của các công ty nhà nước Trung Quốc như là một phần của quỹ bình ổn sử dụng để mua cổ phiếu trong nước thông qua liên kết giao dịch với sàn chứng khoán Hồng Kông. Họ cũng đã phân bổ ít nhất 300 tỉ nhân dân tệ từ các quỹ trong nước để đầu tư vào cổ phiếu thông qua hai công ty nhà nước China Securities Finance Corp. và Central Huijin Investment. Theo các nguồn tin, họ đang xem xét các phương án khác và có thể công bố một số phương án trong tuần này nếu được lãnh đạo cấp cao chấp thuận.

Cuộc thảo luận phương án giải cứu thị trường chứng khoán nhấn mạnh tính cấp bách ngày càng tăng đối với giới chức trách Trung Quốc trong việc ngăn chặn đợt bán tháo khiến chỉ số CSI 300 rơi xuống mức thấp nhất trong năm năm trong tuần này. CSI 300 theo dõi cổ phiếu của 300 công ty có vốn hóa lớn ở hai sàn giao dịch Thượng Hải và Thâm Quyến. Nỗ lực trấn an nhà đầu tư nhỏ lẻ trong nước, với nhiều người trong số họ đang thiệt hại do suy thoái bất động sản kéo dài, cũng được coi là chìa khóa để duy trì ổn định xã hội.

Đón nhận thông tin trên, sáng 23-1, chỉ số Hang Seng China Enterprises Index, theo dõi giá cổ phiếu của các doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết ở Hồng Kông tăng 3,8%, lên mức cao nhất kể từ ngày 15-11, sau khi giảm xuống mức thấp gần 19 năm trong phiên giao dịch hôm 22-1. Chỉ số CSI 300 cũng xóa mức giảm 1% trước đó để tăng lên mức cao hơn. Cả đồng nhân dân tệ trong và ngoài nước đều đảo ngược mức giảm trước đó, trong khi lợi suất trái phiếu chính phủ Trung Quốc kỳ hạn 10 năm tăng 1 điểm cơ bản, lên 2,5%.

Tuy nhiên, liệu các biện pháp giải cứu thị trường chứng khoán nói trên có giúp chấm dứt làn sóng bán tháo hay không vẫn chưa chắc chắn. Cuộc khủng hoảng bất động sản, tâm lý chán nản của người tiêu dùng, đầu tư nước ngoài sụt giảm và niềm tin suy yếu của các doanh nghiệp trong nước sau nhiều năm hoạch định chính sách đầy biến động đang gây áp lực lớn lên cả nền kinh tế và thị trường tài chính Trung Quốc.

Những nỗ lực trước đây nhằm vực dậy thị trường chứng khoán, đáng chú ý nhất là vào năm 2015, không đủ hiệu quả và đôi khi còn phản tác dụng. Bắc Kinh cũng ngần ngại tung ra các biện pháp kích thích kinh tế lớn, điều mà nhiều nhà đầu tư chứng khoán đang kêu gọi.

Tại cuộc họp chính phủ hôm 22-1 , do Thủ tướng Lý Cường chủ trì, các quan chức đã nhận được bản tóm tắt về hoạt động của thị trường vốn cũng như những đề xuất cho các công việc liên quan. Một thông báo chính thức cho biết, tại cuộc họp, ông Lý Cường yêu cầu giới chức trách triển khai các biện pháp mạnh mẽ để bình ổn thị trường chứng khoán. Ông nhấn mạnh sự cần thiết phải nâng cao chất lượng và giá trị đầu tư của các công ty niêm yết, thuyết phục nhiều quỹ trung và dài hạn đầu tư vào cổ phiếu và tăng cường các quy định quản lý thị trường vốn.

“Đây là một sự thúc đẩy lớn đối với niềm tin. Thông báo của chính phủ Trung Quốc cũng xác nhận rằng các nhà hoạch định chính sách đang chú trọng đến nỗ lực bình ổn thị trường chứng khoán. Nhưng thật khó để xác định liệu đà tăng giá cổ phiếu hôm nay sẽ duy trì hay mọi người sẽ tranh thủ bán cổ phiếu khi giá tăng”, Li Weiqing, nhà quản lý quỹ của JH Investment Management Co., bình luận.

Tổng cộng, hơn 6 nghìn tỉ đô la Mỹ vốn hóa của thị trường chứng khoán Trung Quốc và Hồng Kông đã bị “thổi bay” kể từ mức đỉnh thiết lập vào năm 2021. Điều này làm nổi bật thách thức mà Bắc Kinh đang đối mặt khi tìm cách ngăn chặn sự suy giảm niềm tin của nhà đầu tư.

Nhà đầu tư thất vọng trước những động thái hỗ trợ kinh tế từng phần của Trung Quốc trong những tháng gần đây nhằm thúc đẩy tâm lý thị trường. Bắc Kinh đã hạn chế hoạt động bán khống và các quỹ nhà nước đã vào cuộc để mua cổ phiếu của các ngân hàng lớn. Bloomberg đưa tin, tuần trước, Citic Securities Co., công ty môi giới chứng khoán lớn nhất Trung Quốc, ngừng cung cấp dịch vụ bán khống cho một số khách hàng theo chỉ đạo của các cơ quan quản lý.

Việc thành lập quỹ bình ổn thị trường chứng khoán do nhà nước hậu thuẫn đã được dự tính ít nhất là từ tháng 10-2023, dù một số chuyên gia nghi ngờ về tính hiệu quả của quỹ này. Niềm tin vào thị trường Trung Quốc giảm mạnh trong những năm qua khi doanh nghiệp tư nhân, bao gồm những tập đoàn công nghệ hàng đầu đất nước, ngày càng bị kiểm soát gắt gao.

“Gói hỗ trợ tiềm năng có thể ngăn chặn sự sụt giảm trong ngắn hạn và ổn định thị trường chứng khoán Trung Quốc trong dịp Tết Nguyên đán. Nhưng lịch sử cho thấy, hoạt động mua cổ phiếu của các quỹ nhà nước chỉ thành công ở mức hạn chế trong việc xoay chuyển tâm lý thị trường nếu không thực hiện các biện pháp hỗ trợ tiếp theo”, Marvin Chen, nhà chiến lược của Bloomberg Intelligence, nhận định.

Trong giai đoạn thị trường chứng khoán gặp khó khăn năm 2015, Bắc Kinh đã chọn China Securities Finance Corp làm công cụ ổn định chính bằng cách cho phép công ty này tiếp cận tới ba nghìn tỉ nhân dân tệ tiền vay từ các nguồn bao gồm Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) và các ngân hàng thương mại. Số tiền này được sử dụng để mua cổ phiếu trực tiếp và cung cấp thanh khoản cho các nhà môi giới. Dù vậy, cơn hỗn loạn của thị trường chứng khoán chưa kết thúc cho đến một năm sau đó.

Các nguồn tin cho biết, lần này, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đang tìm cách sử dụng tiền từ nước ngoài của các công ty nhà nước để giảm thiểu tác động lên đồng nhân dân tệ vốn đang suy yếu.

Theo Bloomberg, Caixin

Khánh Lan