Trung Quốc hạn chế xuất khẩu nguyên liệu chip: Những điều cần biết
Trung Quốc đã công bố các quy định mới nhằm hạn chế xuất khẩu một số vật liệu chính quan trọng đối với xe điện, năng lượng tái tạo, chất bán dẫn và công nghệ quân sự, có hiệu lực vào ngày 1/8.
Trung Quốc vừa quyết định hạn chế xuất khẩu một số vật liệu quan trọng để sản xuất chất bán dẫn. Ảnh minh họa: Reuters
Theo báo Nikkei Asia, Trung Quốc đã công bố các quy định mới nhằm hạn chế xuất khẩu một số vật liệu chính quan trọng đối với xe điện, năng lượng tái tạo, chất bán dẫn và công nghệ quân sự, có hiệu lực vào ngày 1/8. Đây được coi là động thái phản ứng với các biện pháp trước đó của Mỹ, Hà Lan và Nhật Bản nhằm hạn chế xuất khẩu các công cụ bán dẫn tiên tiến sang Trung Quốc trong nỗ lực kiềm chế tham vọng chip của nước này.
Vai trò của các vật liệu bị hạn chế xuất khẩu
Bộ Thương mại Trung Quốc đã công bố một bộ quy tắc kiểm soát xuất khẩu nhằm hạn chế xuất khẩu các vật liệu gali và germani cũng như một số kim loại hợp chất có liên quan, chẳng hạn như gali nitride (GaN) và gali arsenua (GaAs).
Hầu hết các bộ vi xử lý thông thường và chip cảm biến đều được chế tạo trên các tấm đĩa bán dẫn làm từ silicon. Ngược lại, chip được làm bằng cách sử dụng các tấm bán dẫn làm từ gali và germani, được gọi là chất bán dẫn hỗn hợp. Những chip này có thể xử lý công suất, tần số và điện áp cao, phù hợp với nhiều ứng dụng có quy chuẩn khắt khe. Chất bán dẫn tổng hợp rất quan trọng đối với các ngành công nghiệp mới nổi từ xe điện, năng lượng tái tạo đến công nghệ quân sự.
GaN là vật liệu chính trong chất bán dẫn điện được sử dụng trong thiết bị điện tử tiêu dùng và xe điện sạc nhanh, trong khi GaAs rất quan trọng đối với các thành phần bộ khuếch đại công suất, được sử dụng trong các thiết bị liên lạc, từ thiết bị viễn thông đến thiết bị quốc phòng.
Trong khi đó, germani được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp điện tử, đặc biệt là sợi quang học, quang học hồng ngoại và pin Mặt Trời vệ tinh. Kim loại này cũng rất quan trọng đối với các hệ thống quan sát quân sự được sử dụng trong môi trường tối.
Thị trường germani và gali phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc. Trung bình trong những năm gần đây, Trung Quốc sản xuất 90% germani và hơn 90% gali của thế giới, theo nghiên cứu do Ủy ban châu Âu tài trợ. Nga, Nhật Bản và Mỹ kiểm soát lần lượt 5%, 2% và 2% germani, trong khi Nga và Ukraine mỗi nước kiểm soát khoảng 2% sản lượng gali toàn cầu.
Nhà Trắng đã xác định hai vật liệu này là lỗ hổng bảo mật trong báo cáo đánh giá chuỗi cung ứng vào tháng 6/2021 do sự tập trung địa lý của chúng ở Trung Quốc. Báo cáo chỉ ra rằng GaN rất quan trọng đối với nhiều ứng dụng và do đó có ý nghĩa rất lớn đối với an ninh quốc gia. Báo cáo của Nhà Trắng cũng xác nhận các chất bán dẫn hỗn hợp đã được phát triển trong lịch sử cho các ứng dụng truyền thông quân sự hoặc đặc biệt.
Tác động tiềm năng đối với ngành công nghiệp
Ngành công nghiệp chip vẫn đang nghiên cứu tác động của thông báo của Trung Quốc. Những hạn chế này mà Trung Quốc áp đặt không ảnh hưởng ngay lập tức đến các nhà sản xuất chất bán dẫn điện hoặc linh kiện tần số cao hàng đầu, chẳng hạn như Broadcom, Skyworks, Qorvo, Infineon, STMicroelectronics và Win Semiconductors. Tuy nhiên, chất nền quan trọng mà họ mua để sản xuất chip sẽ bị ảnh hưởng.
Jeff Pu, nhà phân tích của công ty chứng khoán Haitong Securities, cho biết: "Việc kiểm soát xuất khẩu chủ yếu ảnh hưởng đến nguyên liệu thô thượng nguồn của các chất bán dẫn điện này… Không rõ điều đó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến các nhà phát triển chip. Nhưng một khi phía nguyên liệu thô có một số gián đoạn, điều đó chắc chắn sẽ đẩy giá của chuỗi cung ứng lên cao nếu có những hạn chế về nguồn cung".
Tác động trực tiếp hơn có thể sẽ được cảm nhận bởi các nhà cung cấp chất nền GaN như Coherent và Wolfspeed, những công ty cần tìm nguồn nguyên liệu để chế tạo sản phẩm của họ.
AXT có trụ sở tại Mỹ, Freiberger của Israel-Đức và Sumitomo Electric của Nhật Bản đều cung cấp chất nền GaAs. Tuy nhiên, chỉ có AXT tiết lộ sự phụ thuộc đáng kể vào Trung Quốc. Công ty cho biết trong báo cáo 10-K rằng họ sản xuất tất cả các sản phẩm của mình ở Trung Quốc và chuỗi cung ứng của họ bao gồm quyền sở hữu một phần đối với các công ty nguyên liệu sản xuất gali thô, có độ tinh khiết cao ở Trung Quốc.
Công nhân sản xuất tại một phân xưởng của Skyworth ở Quảng Châu, thủ phủ tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN
Một thông cáo báo chí của nhà cung cấp có trụ sở tại California cho biết: “Tongmei, công ty con của AXT tại Trung Quốc, dự kiến sẽ ngay lập tức tiến hành xin giấy phép từ các cơ quan có thẩm quyền hiện hành của Trung Quốc để xuất khẩu các sản phẩm chất nền của gali và germani”. Giám đốc điều hành Morris Young cho biết: “Chúng tôi đang tích cực xin các giấy phép cần thiết và đang làm việc để giảm thiểu bất kỳ sự gián đoạn tiềm tàng nào đối với khách hàng của chúng tôi”.
AXT cho biết xuất khẩu chất nền GaAs và germani từ Trung Quốc đã đóng góp khoảng 4,3 triệu USD doanh thu, tương đương 22% tổng doanh thu, trong quý đầu tiên của năm nay, chủ yếu dành cho các ứng dụng tiêu dùng, ô tô, màn hình và công nghiệp.
Người phát ngôn của GlobalWafers, nhà sản xuất vật liệu tấm đĩa bán dẫn cho biết công ty thường có nhiều nhà cung cấp cho tất cả các vật liệu mà họ sử dụng và họ vẫn đang tích cực đánh giá tác động của lệnh hạn chế.
Lý do của Trung Quốc
Các hạn chế được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Hà Lan, quê hương của nhà sản xuất công cụ chip có giá trị nhất thế giới ASML, tiếp bước Mỹ và Nhật Bản công bố chi tiết về các hạn chế mới đối với việc xuất khẩu các công cụ sản xuất chất bán dẫn. Động thái của Hà Lan đã "giáng một đòn mới" vào tham vọng chip của Trung Quốc.
Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết những hạn chế mới của họ là để “bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia”. Các ứng viên xuất khẩu sẽ phải đưa ra bằng chứng về người dùng cuối và mục đích sử dụng cuối cùng. Căn cứ vào đó, Bộ sẽ cấp hoặc từ chối đơn xin cấp phép trong một "khung thời gian hợp pháp" mà không chỉ định thời gian có thể là bao lâu.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mao Ninh ngày 3/7 cho biết Trung Quốc luôn bảo vệ sự an toàn và ổn định của chuỗi cung ứng toàn cầu và các biện pháp kiểm soát xuất khẩu là công bằng, hợp lý và không phân biệt đối xử. Bà Mao Ninh tuyên bố các biện pháp kiểm soát xuất khẩu không nhằm vào các quốc gia cụ thể.
Phản ứng của thị trường
Dữ liệu từ Sàn giao dịch kim loại Thượng Hải cho thấy giá trung bình của 1 kg gali là 232,49 USD từ ngày 5/6 đến ngày 4/7, trong khi giá trung bình của germani dioxide (GeO2), một nguyên liệu hợp chất khác bị ảnh hưởng bởi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu, có giá 888,32 USD/kg trong tháng qua.
Tuy nhiên, theo nghiên cứu của EU công bố năm 2023, không có cơ chế định giá minh bạch đối với gali và germani vì giá bị ảnh hưởng bởi động lực cung cầu và chính sách môi trường. Điều này có nghĩa là rất khó để đánh giá tác động ngay lập tức đối với giá của thông báo của Trung Quốc.
Giá cổ phiếu của Yunnan Germanium, một nhà sản xuất, tinh chế và phát triển germani do chính phủ hậu thuẫn, đã tăng 10% tại thị trường chứng khoán Thượng Hải vào ngày 3/7, trong khi Yunnan Chihong Zinc và Germanium tăng 6,09%. SanAn Optoelectronics, nhà sản xuất chip GaAs hàng đầu của Trung Quốc, cũng tăng mạnh tại thị trường chứng khoán Thượng Hải với mức tăng 2,53%. Đối thủ của SanAn là Win Semiconductors của vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) cũng tăng 4,02% trên sàn giao dịch chứng khoán Đài Loan./.
