Trung Quốc lần đầu thành công ca cấy ghép phổi heo vào cơ thể người
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Y Quảng Châu (Trung Quốc) vừa thực hiện thành công ca cấy ghép phổi từ heo biến đổi gen sang một người đàn ông chết não.
Lần đầu tiên trong lịch sử, một lá phổi lấy từ heo biến đổi gene được cấy ghép thành công vào cơ thể người. Nghiên cứu trên vừa được các nhà khoa học Trung Quốc công bố trên tạp chí khoa học Nature.
Các bác sĩ thực hiện phẫu thuật ghép phổi heo biến đổi gene cho bệnh nhân chết não ở Trung Quốc. Ảnh: Nature Medicine
Theo báo Guardian ngày 25-8, nhóm nghiên cứu do Giáo sư Hà Kiến Hành từ Bệnh viện Đa khoa số 1 thuộc Đại học Y Quảng Châu dẫn đầu, đã thực hiện thành công ca phẫu thuật lần đầu cấy ghép phổi heo biến đổi gene cho một nam giới 39 tuổi bị chết não.
Tuy nhiên 24 giờ sau ca cấy ghép, phổi có dấu hiệu tụ dịch và tổn thương, ban đầu có thể là tình trạng viêm do cấy ghép. Nhóm nghiên cứu nhận định tổn thương này không ảnh hưởng nhiều do bệnh nhân vẫn còn một lá phổi của chính họ để bù đắp cho những tổn thương của phổi heo đã cấy ghép.
Phổi là cơ quan đặc biệt khó ghép vì cấu trúc sinh lý mỏng manh, tiếp nhận lượng máu rất lớn và thường xuyên tiếp xúc với không khí, khiến chúng dễ bị tổn thương.
Ghép phổi khác loài đặc biệt khó do mỗi hơi thở được hít vào đều đưa môi trường bên ngoài vào cơ thể. Điều này đòi hỏi phổi cần có khả năng phản ứng rất tốt với các tác nhân gây ô nhiễm, nhiễm trùng và các nguồn khác.
"Đối với nhóm chúng tôi, thành tựu này là một khởi đầu đầy ý nghĩa. Ghép phổi khác loài đặt ra những thách thức khác biệt về mặt sinh học và kỹ thuật so với cấy ghép các cơ quan nội tạng khác", bác sĩ Jiang Shi, đồng tác giả nghiên cứu và làm việc tại Bệnh viện số 1 thuộc Đại học Y Quảng Châu (Trung Quốc), cho biết.
Mục đích của nhóm là tìm hiểu xem hệ miễn dịch của con người phản ứng như thế nào với một ca ghép phổi khác loài.
Thành tựu này đã nhận được sự đánh giá cao từ các chuyên gia quốc tế. Bà Beatriz Dominguez-Gil, Giám đốc Tổ chức Cấy ghép Quốc gia Tây Ban Nha, cho rằng, cấy ghép phổi động vật là một thách thức lớn hơn so với các cơ quan khác như thận, tim hay gan, vì phổi có một cấu trúc sinh lý rất tinh vi. Bà gọi thành tựu của nhóm nghiên cứu Trung Quốc là "một cột mốc quan trọng" trong lĩnh vực cấy ghép tạng động vật vào cơ thể người.
Trong nhiều năm qua, việc sử dụng nội tạng động vật để cứu chữa cho con người - còn gọi là cấy ghép dị loài - được xem là bước đột phá tiềm năng nhằm giải quyết tình trạng khan hiếm nguồn tạng hiến.
Đáng chú ý, một bệnh nhân ở New Hampshire đã sống từ tháng 1-2025 đến nay với thận heo biến đổi gen, trở thành người sống lâu nhất với loại tạng này.
Công trình này được xem là bước tiến mới nhất trong kỹ thuật ghép khác loài nhằm mục đích giải quyết cuộc khủng hoảng thiếu tạng hiện nay. Theo Tổ chức Y tế thế giới, số lượng tạng hiến hiện nay chỉ đáp ứng 10% nhu cầu ghép tạng toàn cầu.
Nhóm nghiên cứu cũng nói rằng họ cần cải tiến phương pháp tiếp cận này, bao gồm tối ưu hóa điều trị ức chế miễn dịch, tinh chỉnh biến đổi gene, tăng cường các chiến lược bảo quản phổi và đánh giá chức năng ghép dài hạn sau giai đoạn cấp tính. Nghiên cứu được đăng trên tạp chí Nature Medicine.
Với sự thành công của thí nghiệm này, Trung Quốc bước vào một bước ngoặt quan trọng trong y học, mở rộng khả năng của cấy ghép tạng và mang lại hy vọng cho hàng triệu bệnh nhân trên toàn thế giới.
