Trung Quốc: Nợ hộ gia đình gia tăng làm tan vỡ giấc mơ tự do tài chính, 'nỗi sợ hãi đang lan rộng'

Ảnh minh họa.

Lương của anh đã bị cắt giảm một nửa do bị mất tiền hoa hồng, và anh đang kiếm được khoảng 10.000 nhân dân tệ (tương đương 1.570 USD) mỗi tháng. Trong khi đó, tổng số nợ của gia đình anh đã tăng lên con số khổng lồ 3,5 triệu nhân dân tệ.

Mọi chuyện bắt đầu với kế hoạch mua căn hộ thứ hai của anh vào 2016, khi thị trường BĐS sôi động của TQ đang đẩy giá lên cao, và anh Mai đã dốc toàn lực.

Nhưng thị trường BĐS không tốt với các khoản đầu tư của Mai, giá trị tổng hợp đã giảm gần 1/5 - từ 8,5 triệu nhân dân tệ xuống còn 7 triệu nhân dân tệ - do thị trường chững lại.

Những tình huống như của Mai phổ biến hơn một số người có thể nhận ra và chúng là dấu hiệu cảnh báo về việc gia tăng rủi ro nợ trong các hộ gia đình có thu nhập trung bình và tầng lớp lao động ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Những rủi ro này, ngày càng gia tăng khi quốc gia này phải vật lộn với làn sóng Covid-19 tồi tệ nhất kể từ năm 2020, bắt đầu gia tăng vào năm ngoái khi các cuộc đàn áp quy định của Bắc Kinh gây thiệt hại nặng nề cho các lĩnh vực BĐS, internet và dạy thêm.

Các biện pháp kiểm soát virus nghiêm ngặt của TQ, chẳng hạn như phong tỏa tại các trung tâm tài chính và sản xuất quan trọng, đã làm gián đoạn hoạt động kinh doanh, tiêu dùng tê liệt và tạo ra bóng đen cho sự phục hồi kinh tế vốn đã mất hút kể từ nửa cuối 2021.

Các nhà kinh tế đã thực hiện các điều chỉnh giảm đối với ước tính tăng trưởng kinh tế của họ trong quý đầu tiên của năm, lưu ý rằng sự bùng phát Omicron dẫn đến tình trạng phong tỏa, chấm dứt các chỉ số kinh tế lạc quan được thấy trong tháng 1 và 2.

Trong khi đó, nợ cá nhân tiếp tục tăng và ngay cả một số thành viên giàu có nhất trong tầng lớp trung lưu của TQ cũng đang phải vật lộn với nỗi sợ hãi về những gì xảy ra tiếp theo.

Giấc mơ về tự do tài chính của tuổi trung niên, với cổ phần trong các công ty công nghệ được định giá hàng triệu hoặc hàng chục triệu nhân dân tệ, phần lớn đã tan tành.

Trong khi đó, suy thoái công nghệ dường như đang làm giảm giá trị BĐS ở Hàng Châu. Giá nhà ở ở quận Tây Hồ đã giảm từ hơn 60.000 nhân dân tệ mỗi m2 vào năm ngoái xuống còn khoảng 50.000 nhân dân tệ như hiện tại.

Ngoài ra, thu nhập của những người bán các sản phẩm quản lý tài sản, quỹ tương hỗ và các sản phẩm tài chính khác cũng giảm đáng kể, theo Alice Chen, giám đốc khách hàng tại một công ty quỹ đầu tư tư nhân có trụ sở tại Thâm Quyến.

Tỷ lệ đòn bẩy của các hộ gia đình - đo lường mức độ mắc nợ của họ so với thu nhập của họ - đã tăng lên 62,2% cuối 2021, vượt qua mức của Đức và gần bằng của Nhật Bản, theo một báo cáo hàng quý do Viện Tài chính & Phát triển Quốc gia (NIFD) phát hành vào tháng 2.

Từ lâu được coi là động cơ chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của TQ, lĩnh vực BĐS của nước này chiếm 1/4 tổng các khoản đầu tư vào tài sản cố định và gần 1/3 tổng tài sản nhà ở, trong khi các nhà phát triển và người mua nhà vay hơn 1/4 tổng số khoản vay ngân hàng. Nhưng một loạt các biện pháp hạn chế của chính phủ trong hai năm qua đã gây tác động mạnh.

Tăng trưởng đầu tư vào BĐS đã giảm xuống mức thấp nhất trong 22 năm là 4,4% vào 2021i và chậm lại còn 3,7% trong tháng 1 và tháng 2-2022. Và lượng diện tích sàn bán ra chỉ tăng 1,9% trong năm ngoái, theo dữ liệu từ Cục Thống kê Quốc gia.

Khi giá BĐS sụt giảm, thậm chí giảm xuống dưới giá trị của khoản thế chấp, một số chủ sở hữu đã chọn cách tạm ngừng trả nợ.

Tính đến 21-12, hơn 1,69 triệu tài sản BĐSn đã được các tòa án địa phương niêm yết trên một nền tảng đấu giá trực tuyến Taobao, tăng so với 500.000 đơn vị vào năm 2019.

Hơn 60 thành phố trên khắp TQ đã nới lỏng hạn chế tài sản trong quý I, cho thấy mức độ ổn định đang được ưu tiên như thế nào trong lĩnh vực lao dốc.

Các biện pháp bao gồm giảm bớt các khoản thanh toán, trợ cấp mua nhà, cắt giảm lãi suất thế chấp và cung cấp hỗ trợ tài chính cho các nhà phát triển.

Simon Zhao, giáo sư khoa học xã hội tại Đại học Sư phạm Bắc Kinh, lưu ý rằng một số lượng lớn công nhân nhập cư - nhiều người có thế chấp ở quê nhà - đang gặp khó khăn khi các nhà máy tạm ngừng sản xuất vì các chính sách zero-Covid,

Đại học Kinh tế và Tài chính Tây Nam, cơ quan theo dõi tình hình tài chính của các hộ gia đình ở TQ, cũng xác nhận rằng tài sản của các hộ gia đình có thu nhập thấp tiếp tục giảm vào cuối 2021.

Theo một cuộc khảo sát quý I của Ngân hàng Nhân dân TQ, trong số 20.000 hộ gia đình thành thị ở 50 thành phố trên khắp đất nước, 54,7% hộ gia đình đang tìm cách tăng tiết kiệm, tăng từ 51,8% trong quý trước.

Nó cũng cho thấy rằng chỉ có 21,6% trong số những người được hỏi có kế hoạch tăng đầu tư của họ, giảm từ 23,5% trong quý IV.

Nhã Trúc