Trung Quốc thay thế đặc phái viên chủ chốt phụ trách vấn đề xung đột Ukraine

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lin Jian. Ảnh: Kyodo/TTXVN

Ngày 12/6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lin Jian cho biết ông Sun Linjiang, nguyên là Đại sứ Trung Quốc tại Ba Lan, đã được bổ nhiệm làm Đặc phái viên phụ trách các vấn đề Á-Âu.

Theo hãng tin AFP của Pháp, ông Sun Linjiang thay thế ông Li Hui, người từng thực hiện các chuyến ngoại giao con thoi tại châu Âu và những nơi khác với mục tiêu tìm kiếm một giải pháp chính trị cho cuộc chiến ở Ukraine, trong bối cảnh Trung Quốc nỗ lực thể hiện mình là một bên trung gian hòa giải trong cuộc xung đột.

Trung Quốc tuyên bố mình là một bên trung lập trong cuộc chiến kéo dài hơn ba năm, mặc dù các chính phủ phương Tây cho rằng Bắc Kinh đã cung cấp hỗ trợ kinh tế và ngoại giao quan trọng cho Moskva (Moscow) - điều này xuất phát từ mối quan hệ gần gũi giữa hai nước.

Trung Quốc đáp trả rằng chính Mỹ và các nước phương Tây khác mới là bên thổi bùng cuộc chiến, thông qua việc cung cấp vũ khí cho Ukraine.

Nhiều vòng nỗ lực ngoại giao do ông Li Hui tiến hành đã không mang lại kết quả thực chất nào, và trong năm ngoái, ông Li Hui cũng thừa nhận có một “khoảng cách đáng kể” giữa Kiev và Moskva trong triển vọng nối lại các cuộc đàm phán hòa bình, sau chuyến thăm Liên bang Nga, Ukraine và một số quốc gia thuộc Liên minh châu Âu (EU).

Ngày 12/6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lin Jian cho biết ông Sun Linjiang là “một nhà ngoại giao cấp cao am hiểu rõ tình hình khu vực Á-Âu”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói thêm rằng ông Sun Linjiang sẽ “nỗ lực không ngừng để tăng cường tình hữu nghị truyền thống và sự hợp tác cùng có lợi giữa Trung Quốc và các quốc gia trong khu vực Á-Âu”.

Mỹ và Trung Quốc đã kết thúc hai ngày đàm phán thương mại cấp cao vào ngày 11/5/2025, được tổ chức tại dinh thự của Đại sứ Thụy Sĩ tại Liên hợp quốc ở Geneva, Thụy Sĩ. Ảnh: Phái bộ Mỹ tại Geneva

Thông tin Trung Quốc thay thế đặc phái viên chủ chốt phụ trách vấn đề xung đột Ukraine xuất hiện hai ngày sau tiết lộ của truyền thông Ukraine rằng chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã yêu cầu Kiev đảm bảo nước này, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, sẽ không cho phép Trung Quốc tham gia vào thị trường đất hiếm của Ukraine.

Theo báo The Kyiv Post của Ukraine ngày 10/6, với thỏa thuận khoáng sản khó khăn mới đạt được, Washington muốn có sự đảm bảo rằng đối thủ của mình sẽ không can dự vào Ukraine. Một chuyên gia về chính sách cảnh báo Trung Quốc có thể đề nghị những điều khoản hấp dẫn để tăng cường vị thế của mình.

Phóng viên báo The Kyiv Post tại Washington dẫn các nguồn tin ngoại giao cho biết chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã yêu cầu Ukraine đảm bảo rằng nước này, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, sẽ không cho phép Trung Quốc tham gia vào thị trường đất hiếm của Ukraine, đặc biệt là dưới danh nghĩa tái thiết sau khi xung đột với Liên bang Nga kết thúc.

Các quan chức Mỹ nghi ngờ rằng Trung Quốc đang âm thầm chuẩn bị nền tảng cho khả năng can dự vào Ukraine sau một thỏa thuận ngừng bắn hoặc hiệp định hòa bình tiềm tàng giữa quốc gia đang bị chiến tranh tàn phá này và đối tác khu vực của Bắc Kinh là Liên bang Nga.

Chủ đề này lần đầu tiên được nhóm của ông Trump nêu ra trong các cuộc gặp với các quan chức Ukraine cách đây vài tháng khi hai nước đang xây dựng thỏa thuận về khoáng sản và theo các nguồn tin nói với báo The Kyiv Post thì yêu cầu này đã được nhắc lại gần đây nhất vào tuần trước.

Ngày 4/6, trong cuộc gặp với Bộ trưởng Kinh tế Thứ nhất của Ukraine là bà Yulia Svyrydenko, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent nhấn mạnh cam kết của Mỹ trong việc đảm bảo rằng bất kỳ ai đã tài trợ hoặc cung cấp cho cỗ máy chiến tranh của Liên bang Nga “sẽ không được phép hưởng lợi từ việc tái thiết Ukraine, bao gồm cả việc tham gia vào các dự án được hỗ trợ bởi Quỹ Đầu tư Tái thiết Ukraine”.

Cam kết này được nêu ra trong một thông báo của Bộ Tài chính Mỹ, nhưng không nêu đích danh Trung Quốc.

Phát biểu với báo The Kyiv Post hôm 9/6, một quan chức cấp cao trong chính quyền Trump nhắc lại rằng Trung Quốc đang tự định vị mình là “trung lập” trong cuộc xung đột Nga - Ukraine, trong khi trên thực tế vẫn tiếp tục hỗ trợ Moskva (Moscow). Tuy nhiên, theo vị quan chức này, từ đầu năm nay, Bắc Kinh đã âm thầm tiến hành một chiến dịch “tấn công quyến rũ” ở mức vừa phải nhằm vào Ukraine.

“Trung Quốc không thể đứng ở cả hai phía, đó là tất cả những gì chúng tôi đang nói”, quan chức này nhấn mạnh.