Trung Quốc và Philippines thỏa thuận giảm căng thẳng trên biển
Tham mưu trưởng quân đội Philippines Romeo Brawner hôm 4/7 cho biết Tổng thống Marcos Jr. đã ra lệnh cho quân đội làm giảm căng thẳng ở Biển Đông.
Các tàu của Hải cảnh Trung Quốc đụng độ tàu của Hải quân Philippines gần bãi Cỏ Mây hôm 17/6 (Ảnh: BPQ Philippines).
Cùng ngày, người phát ngôn của quân đội Philippines cũng thông báo các hệ thống tên lửa tầm trung được Mỹ triển khai ở Philippines sẽ rút khỏi Philippines vào tháng 9 hoặc sớm hơn.
Theo ông Romeo Brawner, quân đội Philippines đã đưa ra một số phương án để ông Marcos lựa chọn, nhưng điều này sẽ không gây ra những thay đổi lớn trong cách thực hiện các nhiệm vụ tiếp tế cho binh sĩ trên bãi Cỏ Mây, có thể thực hiện tự do bay và chạy tàu mà không làm leo thang tình hình”.
Mặc dù vậy, liên quan đến xung đột gay gắt giữa Philippines và Trung Quốc trong chuyến tiếp tế ở bãi cạn Second Thomas Shoal (tức Cỏ Mây) hôm 17/6, quân đội Philippines vẫn kêu gọi Trung Quốc trả lại số súng mà lực lượng Hải cảnh Trung Quốc lấy từ hải quân Philippines và bồi thường cho con tàu bị hư hại 1 triệu USD.
Tham mưu trưởng quân đội Philippines Brawner (Ảnh: ETtoday).
Ông Brawner nói với các phóng viên sau cuộc họp với Tổng thống Marcos Jr: “Tôi đã yêu cầu (Trung Quốc) trả lại 7 khẩu súng. Chúng tôi đang yêu cầu Trung Quốc bồi thường 60 triệu Peso cho những thiệt hại mà họ đã gây ra”.
Hôm 17/6, Lực lượng Hải Cảnh Trung Quốc đã đâm va các tàu thuyền của Philippines và thu giữ một số súng trong cuộc đụng độ ở vùng biển tranh chấp gần bãi Cỏ Mây khiến một thủy thủ Philippines bị thương và một tàu Hải quân Philippines bị hư hại.
Hãng AFP đưa tin Mỹ trước đây đã triển khai một hệ thống tên lửa tầm trung ở Philippines để tham gia các cuộc tập trận chung thường niên giữa quân đội hai nước, một động thái khiến Trung Quốc phẫn nộ. Tuy nhiên, phát ngôn viên quân đội Philippines Louie Dema-ala hôm nay nói rằng hệ thống này sẽ được rút khỏi Philippines.
Hai Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc (phải) và Philippines gặp nhau hôm 2/7 (Ảnh: Toutiao).
Lục quân đội Mỹ hồi tháng 4 năm nay công bố họ sẽ triển khai hệ thống phóng tên lửa mặt đất tầm trung (Mid-Range Capability), còn được gọi là "Hệ thống vũ khí Typhon" (Typhon Weapons System), ở miền bắc Philippines, có khả năng mang theo tên lửa SM-6 (Standard Missile 6 và Tên lửa tấn công mặt đất Tomahawk (Tomahawk Land Attack Missile).
Ông Demaara nói với AFP rằng quân đội Philippines đã học cách sử dụng và bảo trì hệ thống tên lửa này nhưng chúng chưa được sử dụng trong các cuộc tập trận bắn đạn thật.
Ông Demaara cho biết: "Theo kế hoạch...nó (hệ thống tên lửa tầm trung) sẽ được chuyển ra khỏi Philippines vào tháng 9 hoặc sớm hơn. Lục quân Mỹ đang vận chuyển các tên lửa mà chúng tôi đã sử dụng trong các cuộc tập trận quân sự Balikatan và Salaknib đi".
Reuters đưa tin, trước khi ông Ferdinand Marcos Jr. ban hành chỉ thị, Manila và Bắc Kinh đã tổ chức cuộc họp lần thứ 9 cơ chế tham vấn song phương về vấn đề Biển Đông vào ngày 2/7. Hai bên đồng ý cần khôi phục sự tín nhiệm và lòng tin để xử lý ổn thỏa tranh chấp trên biển.
Hệ thống tên lửa tầm trung Mỹ triển khai ở Philippines sẽ được rút đi (Ảnh: Toutiao).
Trong bối cảnh căng thẳng song phương gia tăng, các nhà ngoại giao Trung Quốc và Philippines đã “khẳng định cam kết làm giảm căng thẳng mà không ảnh hưởng đến quan điểm tương ứng của các bên”.
Thứ trưởng ngoại giao Philippines Theresa Lazaro nói với Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Trần Hiểu Đông (Chen Xiaodong) rằng: “Philippines sẽ không ngừng bảo vệ lợi ích của mình và duy trì chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của mình” ở Biển Đông.
Tuy nhiên, hai bên đã ký một thỏa thuận nhằm cải thiện liên lạc trong trường hợp khẩn cấp trên biển và đồng ý tiếp tục đàm phán về việc tăng cường mối quan hệ giữa lực lượng tuần duyên hai nước.
