Trung Quốc yêu cầu người xa quê 'đừng trở về'

Vài ngày trước, khi thành phố Hàng Châu (Trung Quốc) phát hiện một ca nhiễm Covid-19, Liu Ling chẳng mấy bận tâm.

Hai năm qua, kể từ khi đại dịch bùng phát, nữ chuyên viên quan hệ công chúng này đã quen với hàng loạt biện pháp cùng quy tắc phòng, chống dịch.

Tuy nhiên, sự cố xảy đến khi Liu tra cứu thông tin và biết rằng vì ca nhiễm nêu trên, cô không thể rời Hàng Châu để về quê vào dịp Tết Nguyên đán sắp tới.

Theo SCMP, quê hương của Liu ở Vũ Hán. Địa phương này yêu cầu tất cả người dân trở về từ Hàng Châu phải thực hiện cách ly y tế trong 14 ngày.

Ngoài ra, Vũ Hán cũng đưa vào danh sách “đỏ” các khu vực đã bùng dịch từ tháng 12 năm ngoái như Tây An, Thiên Tân và Hà Nam.

Điều này thực sự là một cú sốc đối với Liu bởi cô không gặp bất kỳ hạn chế nào trong cuộc sống hàng ngày ở Hàng Châu.

“Bạn cùng phòng của tôi thậm chí vẫn đi ăn ở hàng quán và mua sắm như bình thường. Vậy mà ở Vũ Hán lại quá chặt chẽ”, cô nói.

Nhân viên phun khử trùng một đoàn tàu tại Choang Quảng Tây, miền nam Trung Quốc. Ảnh: AP.

Không đường về

Vũ Hán, thủ phủ tỉnh Hồ Bắc, nơi phát hiện ca nhiễm Covid-19 đầu tiên của Trung Quốc cách đây hơn hai năm, hầu như không có thêm F0 trong suốt thời gian dài vừa qua.

Nhưng trong những tuần gần đây, Trung Quốc đã chứng kiến sự bùng phát của các biến thể Delta và Omicron ở nhiều địa phương, trong khi chỉ còn hơn một tuần nữa là đến kỳ nghỉ Tết Âm lịch.

Quốc gia tỷ dân có chính sách không khoan nhượng với Covid-19, do vậy các chính quyền địa phương không ngần ngại tăng gấp đôi biện pháp hạn chế đi lại. Họ lo ngại rằng đợt di cư ồ ạt vào kỳ nghỉ Tết sẽ góp phần vào sự lây lan của virus.

Tuy vậy, mỗi nơi lại đưa ra quy định phòng dịch riêng biệt, đồng thời có cách đánh giá mức độ dịch bệnh khác nhau. Điều này khiến người dân hoang mang, bối rối.

Xie Yifei, công nhân tại một nhà máy, gần đây nhận được điện thoại từ chính quyền quê hương mình tại khu tự trị Choang Quảng Tây, yêu cầu anh không về nhà trong kỳ nghỉ Tết.

"Anh đang ở Thâm Quyến phải không? Đừng trở về. Kể từ bây giờ, tất cả người trở về từ Thâm Quyến, Chu Hải và Trung Sơn (Quảng Đông) đều phải cách ly”, Xie được thông báo.

Tất cả 3 thành phố trên gần đây đã xuất hiện các trường hợp nhiễm Covid-19. Chỉ còn vài ngày nữa là Tết đến, 14 ngày cách ly tại địa phương sẽ làm hỏng kế hoạch đoàn tụ gia đình của những người lao động từ xa trở về.

Covid-19 đe dọa đêm giao thừa và các lễ hội mừng Tết Nguyên đán sắp tới tại Trung Quốc. Ảnh: AFP.

Đó là một cú sốc cho Xie. Anh đã hy vọng có thể về Quảng Tây đoàn tụ với người thân.

“Mẹ tôi đã gần 90 tuổi, đang đợi tôi về. Tôi đã không gặp các con trai của mình suốt 2 năm. Hôm trước, vợ tôi nói với tôi rằng một trong 2 đứa không còn cần cha nữa”, Xie buồn rầu nói.

Tại Thâm Quyến, Xie sinh sống ở khu vực được đánh giá là “ít rủi ro”. Không riêng anh, nhiều công nhân nhập cư khác cũng đang bày tỏ sự thất vọng khi kế hoạch trở về quê hương của mình bị hủy hoại. Họ lên mạng xã hội để phàn nàn về các chính sách, yêu cầu thay đổi.

Sẵn sàng đánh cược

Những phản ánh của người dân dường như đã khiến các nhà chức trách lưu ý.

Ngày 22/1, Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc đã kêu gọi các cấp chính quyền nên có biện pháp phòng dịch phù hợp với tình hình, cần tiếp cận theo từng trường hợp cụ thể và phân tích mức độ rủi ro khi mọi người đang trở về nhà.

Tuy nhiên, người dân khắp cả nước vẫn đang chịu sự bất cập.

Phóng viên của SCMP đã thực hiện hơn 10 cuộc điện thoại tới các trung tâm kiểm soát dịch bệnh chính thức tại các thành phố và thị trấn trên khắp Trung Quốc. Kết quả cho thấy có rất nhiều câu trả lời khác nhau cho cùng một vấn đề tương tự của Xie.

Cụ thể, tại Nam Kinh, chính quyền yêu cầu những người trở về chỉ cần có kết quả âm tính nCoV trong vòng 48 giờ trước khi khởi hành và thêm một lần xét nghiệm khác khi đến nơi.

Trong khi đó tại Thành Đô, chính quyền liên tục thay đổi quy tắc chỉ trong vài ngày.

Một quan chức thị trấn ở khu tự trị Ningxia Hui cho biết địa phương chỉ chấp nhận người về địa phương vì công việc hoặc có gia đình ở đó, không khuyến khích khách du lịch. Tất cả hồ sơ nhập cảnh phải được khai báo nghiêm ngặt và báo cáo cho chính quyền địa phương.

“Chúng tôi có chỉ thị của cấp trên về việc này. Các biện pháp này sẽ kéo dài cho đến ngày 15/3”, vị này cho biết.

Người dân Trung Quốc liên tục cập nhật thông tin để biết được quy định phòng dịch mới nhất tại quê hương. Ảnh: Reuters.

Những người dân trở về từ các khu vực bùng phát dịch bệnh nếu như không khai báo trung thực có thể phải đối mặt với các hình phạt nghiêm khắc.

Ngày 17/1, một người dân trở về tỉnh Hà Nam đã bị cảnh sát giam giữ vì không thực hiện xét nghiệm và che giấu việc mình xuất phát từ một khu vực có nguy cơ trung bình ở Thượng Hải.

Nick Liu, một nhân viên an ninh mạng tại Thâm Quyến, cho biết các chính sách di chuyển ở quê hương Xingyi, tỉnh Quý Châu của anh “thay đổi hàng ngày”, ngay cả nhân viên sân bay địa phương cũng nói với anh như vậy.

“Họ nói rằng tôi có thể thử về nhà. Nhưng làm như vậy, tôi phải chịu trách nhiệm nếu có rủi ro”, anh nói.

Hiện Nick đang chờ đợi đến gần ngày nghỉ lễ để xem quy định cuối cùng sẽ ra sao.

Trong khi đó, sau một vài ngày phản ánh, Xie đã nhận được một khuyến cáo mới từ chính quyền địa phương vào tối 20/1. Thành phố Lingyun quê hương của anh đã cho phép cư dân quay trở lại.

Tuy nhiên, vì Xie sẽ mất hai ngày đi tàu và xe buýt để về nhà, anh không chắc liệu kết quả xét nghiệm nCoV trong 48 giờ của mình có còn hiệu lực khi anh về đến quê hương. Tuy nhiên, nam công nhân vẫn sẵn sàng đánh cược.

"Quan trọng nhất là cuối cùng tôi cũng có thể về quê", anh nói.

Thục Hạnh