Trung tâm Cây ăn quả Hàm Yên Nghiên cứu, sản xuất giống cam sạch bệnh
Trung tâm Cây ăn quả Hàm Yên được thành lập năm 1999, đã có đóng góp quan trọng trong việc nghiên cứu, sản xuất, cung ứng những cây giống đảm bảo chất lượng và góp phần thực hiện hiệu quả Đề án phát triển vùng sản xuất cây cam sành tỉnh Tuyên Quang (giai đoạn 2014 - 2020).
Phó Giám đốc Trung tâm Cây ăn quả Hàm Yên Phạm Quốc Hùng cho biết, sau khi nhận chuyển giao công nghệ sản xuất giống cam sạch bệnh của Viện Bảo vệ thực vật thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, trung tâm đã ứng dụng nhiều biện pháp sản xuất giống hiệu quả nhằm đưa giống cam sạch bệnh trồng đại trà trên đất Hàm Yên. Ngay khi việc tuyển chọn cây đầu dòng hoàn thành, trung tâm gửi mẫu vi ghép đỉnh sinh trưởng về Viện Bảo vệ thực vật để mẫu ghép được làm sạch bệnh trong phòng thí nghiệm ở môi trường MS (môi trường MS được coi như là một môi trường cơ bản, được sử dụng phổ biến trong nuôi cấy mô thực vật). Sau khi tạo được cấy ghép, cán bộ trung tâm sẽ chăm sóc trong nhà lưới tại vườn ươm nhân giống cam sạch bệnh của trung tâm để chống côn trùng, sau đó cây sẽ được khai thác mắt ghép và nhân giống cung cấp cho người dân.
Trung tâm theo dõi, đánh giá sinh trưởng, phát triển của giống cam sạch bệnh trồng trên đất chu kỳ II về khả năng chống chịu sâu bệnh. Kết quả cho thấy, các giống cam sinh trưởng, phát triển tốt giúp người dân yên tâm khi trồng cam. Việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất giống sạch bệnh trong nhà lưới giúp hạn chế bệnh Greening và Tristeza trên cây cam. Để nâng cao năng suất, chất lượng cam sành, trung tâm phối hợp với Công ty cổ phần Cam sành Hàm Yên và Hội Cam sành Hàm Yên cung ứng phân bón trả chậm cho các hội viên với hơn 112 tấn/năm.
Từ năm 2017 đến nay, trung tâm thực hiện đề tài nghiên cứu chọn lọc một số giống cam mới thu hoạch rải vụ có năng suất và chất lượng cao tại 4 xã là Tân Thành, Bằng Cốc, Nhân Mục, Yên Phú. Các giống được trồng gồm: Giống chín muộn V2; giống chín trung bình gồm CT36, CT9 và giống cam chín sớm BH và CS1. Hiện nay, các giống cam tại các mô hình sinh trưởng phát triển tốt, nổi bật là các giống V2, CS1 phù hợp với thổ nhưỡng trên địa bàn cho quả đạt năng suất, chất lượng tốt.
Trung tâm Cây ăn quả huyện đã phối hợp với Viện Nông hóa thổ nhưỡng Hà Nội nghiên cứu ảnh hưởng của phân kali đến năng suất chất lượng cam sành. Đồng thời, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xây dựng 2 mô hình sản xuất cam VietGAP với diện tích 10 ha tại các xã Yên Phú, Tân Thành. Từ khi thành lập cho đến nay, trung tâm đã sản xuất cung ứng cho nhân dân được 111.500 cây giống sạch bệnh. Ngoài việc cung cấp giống cam sạch cho người dân, trung tâm cử cán bộ hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc cam cho người trồng cam đúng quy trình kỹ thuật.
Hàng năm, trung tâm đã tham mưu với UBND huyện xây dựng kế hoạch kết nối thị trường và xúc tiến thương mại quảng bá thương hiệu “Cam sành Hàm Yên” và tham gia các gian hàng giới thiệu sản phẩm tại các hội chợ ở Hà Nội, Đà Nẵng và thành phố Hồ Chí Minh. Trung tâm đã phối hợp với Công ty cổ phần Cam sành Hàm Yên và Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp Phong Lưu ký kết hợp đồng với 4 siêu thị gồm: BigC, Metro, Co.opMart, FiviMax để tiêu thụ sản phẩm.