Trước giờ thi, thầy giáo 'bật mí' 6 kỹ năng 'vàng' giúp làm tốt bài thi Toán
Từng có kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy và luyện thi, thầy Trần Mạnh Tùng (giáo viên Toán tại Hà Nội) đã chỉ ra 6 nhóm kỹ năng 'vàng' học sinh cần chú trọng để làm bài thi Toán hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh đề thi mới có độ phân hóa cao và đòi hỏi năng lực tư duy rõ rệt.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 là cột mốc quan trọng khi lần đầu tiên áp dụng chương trình giáo dục phổ thông 2018 cho học sinh lớp 12. Với những thay đổi trong cách tiếp cận, nội dung và hình thức đề thi môn Toán, nhiều học sinh lo lắng không biết nên ôn tập ra sao để đạt điểm cao. Thầy Trần Mạnh Tùng (giáo viên Toán tại Hà Nội) đã chỉ ra 6 nhóm kỹ năng “vàng” học sinh cần chú trọng để làm bài thi Toán đạt điểm cao.

Trong phòng thi, tâm lý ảnh hưởng lớn đến hiệu quả làm bài. Học sinh cần bình tĩnh, không sa đà vào câu khó, biết bỏ qua đúng lúc để làm câu khác
Hiểu cấu trúc đề thi, phân bổ thời gian thông minh
Theo thầy Tùng, đề thi môn Toán năm nay chia làm 3 phần: Phần I (3 điểm): Gồm 12 câu hỏi trắc nghiệm cơ bản. Đây là phần học sinh cần làm nhanh, chắc chắn, không để sai sót. Thời gian lý tưởng: 10 phút. Phần II (4 điểm): Trắc nghiệm đúng/sai gồm 4 câu, mỗi câu có 4 ý sắp xếp từ dễ đến khó. Nhiều ý cuối mang tính đánh đố. Thí sinh nên dành 30–35 phút để xử lý cẩn trọng. Phần III (3 điểm): Gồm 6 bài toán điền đáp án, đòi hỏi tư duy và kỹ năng tự luận. Mỗi câu là một “bài toán mini” phức tạp, nên đầu tư 45–50 phút.
“Học sinh nhất thiết phải đeo đồng hồ vào phòng thi để chủ động kiểm soát thời gian, tránh bị động vì không nhìn thấy đồng hồ treo tường hoặc đồng hồ điện tử quá xa.” – Thầy Tùng lưu ý.
Đọc kỹ đề - gạch chân từ khóa - hiểu bản chất tình huống
Với các bài toán có ngữ cảnh thực tế, thầy Tùng khuyên học sinh cần xác định rõ đâu là lớp “vỏ” thực tế, đâu là “ruột” Toán học. Việc gạch chân từ khóa sẽ giúp học sinh nhanh chóng nhận diện dạng bài. Chẳng hạn, đề bài nói về một thùng rượu vang quay quanh trục sẽ dễ khiến học sinh “lúng túng” nếu không nhận ra bản chất là bài tính thể tích khối tròn xoay - kiến thức giải tích lớp 12.
Linh hoạt trong lựa chọn phương pháp giải
Thầy Tùng cho rằng học sinh không nên “cố chấp” đi theo một cách giải duy nhất. Khi gặp khó khăn, cần biết “chuyển hướng”: “Tôi gọi vui là ‘bí thì dí tọa độ’ hoặc ‘bí thì dí thể tích’. Nghĩa là khi giải hình học không gian thuần túy thấy khó, hãy thử chuyển sang phương pháp tọa độ hoặc tìm cách tính gián tiếp. Miễn sao nhanh, đúng và phù hợp với trắc nghiệm.”
Trong thi trắc nghiệm, thời gian là yếu tố sống còn, nên học sinh cần tìm cách giải ngắn gọn, hiệu quả không cần trình bày dài dòng như thi tự luận.
Rèn kỹ năng vẽ hình tay - tính nhẩm nhanh
Với các bài hình học không gian, học sinh nên vẽ hình tay để định hướng tư duy, thay vì cố vẽ bằng thước cho đẹp. Một hình vẽ đúng, đủ chi tiết là công cụ hỗ trợ giải nhanh, không cần chính xác tuyệt đối.
Ngoài ra, học sinh cần hạn chế lệ thuộc vào máy tính. Việc bấm máy cho những phép tính đơn giản là không cần thiết, chỉ làm chậm quá trình làm bài.
Sơ đồ hóa - vẽ minh họa cho cả bài không có hình
Không phải bài nào cũng có hình minh họa sẵn, nhưng học sinh hoàn toàn có thể tự vẽ sơ đồ để trực quan hóa đề bài: Bài toán xác suất vẽ sơ đồ cây. Bài toán chuyển động vẽ trục thời gian. Bài toán lãi suất lập bảng theo năm.
“Một hình vẽ có thể giúp tiết kiệm vài chục giây suy nghĩ. Sơ đồ hóa là kỹ năng học sinh nên luyện trước khi thi.” - Thầy Tùng nhấn mạnh.
Tâm lý vững vàng - thao tác chính xác khi tô phiếu
Trong phòng thi, tâm lý ảnh hưởng lớn đến hiệu quả làm bài. Học sinh cần bình tĩnh, không sa đà vào câu khó, biết bỏ qua đúng lúc để làm câu khác.
Khi làm phần điền đáp số, thí sinh phải đặc biệt cẩn thận với dấu phẩy, dấu trừ, số làm tròn, bởi máy chấm quét chỉ nhận dạng đúng đáp án chuẩn. Thầy chia sẻ: “Tôi từng chứng kiến nhiều học sinh làm đúng về mặt tính toán nhưng mất điểm vì tô phiếu sai. Đây là điều rất đáng tiếc mà các em hoàn toàn có thể tránh”.
Ví kỳ thi như một trận bóng đá, thầy Trần Mạnh Tùng động viên học sinh: “Phải thi đấu đến phút 90. Dù còn 5 phút cuối cùng, các em vẫn có thể kịp làm thêm 1-2 câu. Đừng bỏ cuộc giữa chừng chỉ vì thấy khó khăn trước mắt”.
Bằng sự chuẩn bị kỹ lưỡng, nắm vững chiến lược làm bài và giữ tâm thế chủ động, học sinh lớp 12 hoàn toàn có thể tự tin chinh phục môn Toán - một trong những môn thi “nặng ký” nhất trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay.