Trường đại học Trung Quốc tuyên bố phóng 'bức tường lửa Internet vệ tinh đầu tiên', gây tranh cãi
Trang web của Đại học Bưu chính Viễn thông Bắc Kinh (BUPT) cho biết trường đã 'tự chủ phát triển bức tường lửa Internet vệ tinh đầu tiên trên thế giới'.

Thiết bị tường lửa do BUPT chế tạo được phóng lên không gian. Ảnh: Sina.
BUPT cũng thông báo thiết bị tường lửa này đã được phóng lên quỹ đạo cùng tên lửa, giúp Trung Quốc “đi đầu trong việc sở hữu nguyên mẫu tường lửa Internet vệ tinh”, gây ra nhiều nghi ngờ và dị nghị.
“Tường lửa internet vệ tinh” đầu tiên trong vũ trụ?
Vào lúc 19h39 ngày 5/9, Trung Quốc đã phóng thành công 3 vệ tinh lên vũ trụ bằng tên lửa đẩy Ceres-1 (Yao-15) từ Trung tâm Phóng Vệ tinh Tửu Tuyền, tỉnh Cam Túc. Thiết bị bảo mật "Tường lửa Internet vệ tinh" của BUPT cũng chính thức được đưa vào vũ trụ trong vụ phóng này.

Lắp đặt thiết bị tường lửa vào tên lửa mang. Ảnh: Sina.
Được phát triển độc lập bởi Phòng thí nghiệm Trọng điểm Quốc gia về Quang tử Thông tin và Truyền thông Quang học thuộc Đại học Bưu chính Viễn thông Bắc Kinh, thiết bị bảo mật "Tường lửa Internet Vệ tinh" là thiết bị bảo mật tích hợp đa chiều đầu tiên trên thế giới, tập trung vào việc phối hợp bảo vệ lớp vật lý và lớp mạng. Thiết bị này tích hợp các công nghệ cốt lõi như công cụ quy tắc đa chiều, phát hiện hành vi bất thường bằng AI, kiểm tra chủ động trên tàu, mô hình ra quyết định tự động quy mô lớn và bẫy thông minh.
Theo Sina, được thiết kế cho kịch bản bảo mật "tường lửa đầu tiên" của các liên kết vệ tinh-mặt đất và liên vệ tinh, thiết bị này cung cấp sức mạnh tính toán trên tàu và môi trường điều phối chính sách phòng thủ theo thời gian thực, xây dựng tường lửa trên quỹ đạo cho liên lạc vệ tinh - mặt đất và bộ định tuyến liên vệ tinh.
Thiết bị này được cho là có khả năng phát hiện lưu lượng cùng thời điểm cao 10Gbps, xác định đáng tin cậy các rủi ro khi lưu lượng cùng lúc cao đột ngột, bảo vệ các liên lạc kinh doanh quan trọng. Nó cũng tích hợp hơn 70.000 quy tắc phát hiện mối đe dọa cao, cho phép vệ tinh vừa "phát hiện" vừa "chặn" các cuộc tấn công mạng.
Theo trang Sina, đội ngũ phát triển thiết bị bảo mật "tường lửa internet vệ tinh" đã tích hợp sâu AI với các công nghệ an ninh mạng, kết hợp với các nền tảng điện toán tích hợp tiên tiến, để cung cấp cho internet vệ tinh của Trung Quốc một giải pháp bảo vệ an ninh thông minh, hiệu quả về mặt thời gian thực và tiết kiệm tài nguyên. Điều này sẽ đáp ứng hiệu quả các nhu cầu cấp thiết của Internet vệ tinh về giám sát mối đe dọa an ninh mạng, đánh giá rủi ro và phòng thủ chủ động.

Cuộc chiến về thông tin vệ tinh giữa các cường quốc công nghệ ngày càng gay gắt. Ảnh: UDN.
Những nghi vấn và tranh cãi
Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng: với trình độ công nghệ hiện nay, việc dựng một “tường lửa trong vũ trụ” để chặn tín hiệu vệ tinh là điều hoàn toàn bất khả thi.
Theo họ giải thích, các tường lửa hiện tại đều dựa trên các nút vật lý để kiểm soát, Trung Quốc cũng vậy: ba nhà mạng lớn đều do nhà nước kiểm soát, mọi người dân khi vào mạng đều phải đi qua hệ thống này, và “Vạn lý Tường lửa” (GFW) sẽ ngăn cản người dùng trong nước truy cập ra ngoài. Trong khi đó, tín hiệu vệ tinh được truyền qua sóng vô tuyến, vốn không thể bị chặn lọc hay kiểm soát trực tiếp.
Có ý kiến suy đoán, tin này nhiều khả năng chỉ là chiêu trò của một số nhóm nghiên cứu nhằm kiếm ngân sách.
Một số cư dân mạng cũng đặt nghi vấn: “Vệ tinh kết nối vẫn phải qua trạm mặt đất, đặt tường lửa trên vệ tinh thì ý nghĩa duy nhất là đánh bóng tên tuổi”; cũng có người suy đoán dự án này được dựng lên chỉ để “ăn theo Starlink”.
Năm 2015, Elon Musk công bố kế hoạch Starlink với 12.000 vệ tinh nhằm cung cấp Wi-Fi toàn cầu. Tuy nhiên, muốn truy cập mạng Wi-Fi vệ tinh do Starlink cung cấp vẫn phải sử dụng thiết bị đầu cuối được quốc gia sở tại cho phép nhập.