Truy nóng, xử nghiêm tội phạm thanh thiếu niên manh động gây án
Chỉ trong chưa đầy 2 tuần đầu năm, trên địa bàn cả nước xảy ra nhiều vụ việc liên quan đến các ổ, nhóm thanh thiếu niên sử dụng dao, kiếm, vỏ chai bia… gây án. Hầu hết các vụ việc xuất phát từ mâu thuẫn khá đơn giản ở ngoài đời, trên mạng xã hội và thậm chí nhiều nạn nhân trong một số vụ án còn không liên quan gì đến các đối tượng nhưng vẫn bị đuổi, chém.
Ổ nhóm đối tượng vừa bị Công an huyện Thường Tín, TP Hà Nội xử lý về hành vi gây rối trật tự công cộng đều nằm trong độ tuổi “teen”. Quá trình điều tra, Công an huyện Thường Tín xác định, chỉ có 3 đối tượng Đỗ Thành Danh, Nguyễn Thế Hiển và Vũ Thành Luân trên 16 tuổi bị truy tố tội danh trên, số còn lại, cơ quan Công an phối hợp với chính quyền địa phương, cơ quan chức năng và gia đình các đối tượng để quản lý, giáo dục, xử lý theo quy định. Căn nguyên của vụ án xuất phát từ mâu thuẫn trên mạng xã hội cuối tháng 1 vừa qua của một thành viên trong nhóm với nam thanh niên khác.
Để giải quyết mâu thuẫn, đối tượng cầm đầu đã về rủ thêm nhiều bạn bè mang theo dao, kiếm, tuýp sắt đi tìm đối thủ để đánh chém. Sau nhiều giờ đi lòng vòng tìm kiếm, ổ nhóm này phát hiện 4 thanh niên dù không liên quan gì đến mâu thuẫn của số đối tượng trên nhưng vẫn bị các đối tượng đuổi chém trọng thương. Quá trình điều tra, Công an huyện Thường Tín đã làm rõ những đối tượng có liên quan, lập hồ sơ xử lý theo đúng quy định.
Trong khi ổ nhóm tội phạm gây rối trật tự công cộng trên địa bàn huyện Thường Tín bị Công an huyện đưa về trụ sở xử lý thì tại quận Ba Đình cũng xuất hiện một ổ nhóm gồm 12 đối tượng chuyên đi đêm và dùng hung khí tấn công người đi đường. Đáng nói, những nạn nhân bị ổ nhóm này tấn công cũng không hề biết, có mâu thuẫn với những đối tượng này. Một trong những đối tượng cầm đầu ổ nhóm trên là Nguyễn Quốc Toản (SN 2002, HKTT tại Hiệp Hòa, Bắc Giang) đã bị bắt giữ về hành vi cố ý gây thương tích.
Ngồi trong nhà tạm giữ của Công an quận Ba Đình, khi được hỏi, Toản và đồng bọn tỏ vẻ hối hận trước hành vi của mình. Qua điều tra ban đầu, Công an quận Ba Đình xác định, Toản thường xuyên đi chơi đêm và trong một lần như vậy, đối tượng bị một nhóm thanh niên điều khiển xe máy phóng qua chửi bới, liền đem lòng thù hận, tìm kiếm nhóm trên để trả thù.
Đối tượng tạo lập ra nhóm “Những chú báo nhỏ” trên mạng xã hội và kết nạp những thành viên bỏ học, có lối sống ăn chơi, bạo lực để đi “săn báo”. Toản và các thành viên trong hội nhóm trên ban đêm thường điều khiển xe máy lượn lờ ở các tuyến phố, khi thấy những nhóm thanh niên khác không đội mũ bảo hiểm, xe không gắn BKS, tóc nhuộm màu,… liền chặn lại đánh đập, hành hung mà không cần nói lý do.
Một trong những vụ nhóm đối tượng này gây ra, đó là vào rạng sáng ngày 2/2, chúng đã sử dụng bình xịt hơi cay, dao bấm, dao phóng lợn… phóng xe máy với tốc độ cao, lạng lách, đánh võng, rú ga ầm ĩ trên nhiều tuyến phố trước khi tập kết tại phố Tôn Đức Thắng, quận Đống Đa. Tại đây, ổ nhóm này phát hiện 3 xe máy của nhóm thanh niên khác đang di chuyển phía trên đã hùa nhau lao lên truy đuổi đến địa bàn quận Ba Đình rồi chặn lại để hành hung.
Không chỉ ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh hay các tỉnh, thành phố lớn xảy ra tình trạng thanh thiếu niên gây án phức tạp, tình trạng này còn diễn ra khá phổ biến ở nhiều tỉnh, thành khác. Mới đây, Công an tỉnh Phú Thọ đã phát hiện, xử lý nghiêm ổ nhóm đối tượng cứ thấy thanh niên nào đi xe BKS của tỉnh Vĩnh Phúc là chặn đường, hành hung.
Cầm đầu ổ nhóm này là Lê Anh Tuấn và Trần Văn Hùng cùng trú tại huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ. Lê Anh Tuấn cùng một số đối tượng trước đó có sang huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc chơi đã bị nhóm thanh niên tại đây đuổi đánh. Cả hai đối tượng khi về đã lập nhóm Facebook lấy tên "G.iế.t 88" với mục đích để tìm đuổi đánh nam nữ thanh niên đi xe máy mang biển số tỉnh Vĩnh Phúc sang chơi tại TP Việt Trì. Trong khoảng thời gian từ ngày 22/1 đến ngày 25/1 (tức từ ngày mùng 1 đến mùng 4 Tết Nguyên đán 2023), 22 đối tượng trong nhóm do Trần Văn Hùng cầm đầu đã dùng vỏ chai bia ném vào những thanh niên đi xe biển số Vĩnh Phúc.
Manh động hơn, chúng còn chặn xe, đánh hội đồng, dùng dao đâm hoặc gạch ném vào những người dân có điều khiển xe mang BKS của tỉnh Vĩnh Phúc đi trên đường. Nhiều người đã phải nhập viện cấp cứu vì những thương tích nặng do nhóm đối tượng trên gây ra. Công an tỉnh Vĩnh Phúc đã bắt giữ, khởi tố nhiều đối tượng trong ổ nhóm trên để xử lý, răn đe.
Trung tá Nguyễn Minh Quang, Đội trưởng Đội Chống tội phạm cướp và cướp giật tài sản, Phòng Cảnh sát hình sự (CSHS), Công an TP Hà Nội cho biết: Trước và trong Tết Nguyên đán 2023, Phòng CSHS đã triển khai lực lượng tập trung tuần tra, trấn áp các loại tội phạm trong đó có tội phạm hoạt động trên đường phố. Nhiều ổ nhóm tội phạm đã bị lực lượng CSHS Thủ đô phát hiện, xử lý. Thời điểm sau Tết, xuất hiện một số ổ nhóm thanh thiếu niên tụ tập trên mạng để đi gây án và đã nhanh chóng bị Công an các đơn vị phát hiện xử lý nghiêm.
Đánh giá nguyên nhân dẫn tới tình trạng trên và cách thức phòng ngừa, chỉ huy Đội Chống tội phạm cướp và cướp giật tài sản, Phòng CSHS nhìn nhận: Do lối sống buông thả của bản thân các đối tượng cũng như thiếu sự quản lý, giáo dục của gia đình, phụ huynh. Hiện nay tính kết nối thông tin mạnh mẽ của các nền tảng mạng xã hội cao, các trò game mang tính bạo lực rất nhiều. Việc các đối tượng lập hội, nhóm rủ rê, lôi kéo và dễ dàng kích động các đối tượng khác tham gia nhanh chóng và manh động khi gây án. Sự hạn chế và hiểu biết pháp luật cũng là nguyên nhân khiến cho các đối tượng manh động, liều lĩnh khi gây án, phạm tội.
Để phòng ngừa, theo Trung tá Nguyễn Minh Quang, Phòng CSHS tiếp tục cùng với lực lượng CSHS Công an các quận, huyện và thị xã tăng cường tuần tra kiểm soát, mật phục, trấn áp, Công an các đơn vị phải đẩy mạnh hiệu quả hơn nữa công tác quản lý địa bàn. Tiếp đó, đưa vào quản lý, giáo dục, phòng ngừa đối với những trường hợp thanh thiếu niên có biểu hiện vi phạm hoặc dễ vi phạm pháp luật. Gia đình, nhà trường cũng cần vào cuộc mạnh mẽ, tuyên truyền cho học sinh, con em hiểu và chấp hành nghiêm pháp luật. Hành vi cầm dao, kiếm, phóng xe lạng lách, đánh võng gây mất ANTT, gây rối trật tự công cộng… sẽ bị xử lý nghiêm.
Dự báo đúng, trúng và trước tình hình, diễn biến phức tạp có thể xảy ra với tội phạm thanh thiếu niên, ngay từ trước Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an, trong các cuộc kiểm tra với Công an một số đơn vị, địa phương, Trung tướng Trần Ngọc Hà, Cục trưởng Cục CSHS, Bộ Công an đã đặc biệt lưu ý lực lượng CSHS toàn quốc phải làm tốt công tác phòng, chống các loại tội phạm, trong đó có tội phạm đường phố, thanh thiếu niên gây án. Kết quả, thời gian trong Tết Nguyên đán 2023, tình hình tội phạm cũng như vi phạm pháp luật liên quan đến thanh thiếu niên giảm rõ rệt.
Đánh giá, với sự biến động, di chuyển mạnh tình hình dân cư và tác động mạnh mẽ của các yếu tố kinh tế - xã hội, nhất là thời điểm sau Tết, tội phạm đường phố, thanh thiếu niên gây rối hoặc vi phạm các hành vi pháp luật khác cũng dễ tái diễn. Lãnh đạo Cục CSHS chỉ đạo CSHS Công an các địa phương phải nâng cao hiệu quả quản lý, siết chặt việc phòng, chống cũng như triệt tiêu các nguy cơ dễ nảy sinh tội phạm. Những quán bar, quán rượu mạnh, các địa bàn giáp ranh, lễ hội, tuyến đường lớn hay vắng vẻ,… đều phải được CSHS kiểm soát, đảm bảo an toàn, phòng, chống tội phạm lợi dụng để gây án, vi phạm pháp luật.
Bên cạnh đó, Công an các cấp nhất là cấp cơ sở phải tăng cường kiểm tra, kiểm soát, quản lý số thanh thiếu niên, đối tượng nằm trong diện quản lý, giáo dục, “kéo” và gắn chặt trách nhiệm của chính quyền địa phương, gia đình, nhà trường để kịp thời phát hiện, phòng ngừa, ngăn chặn thanh thiếu niên vi phạm pháp luật.