Truyền hình thực tế không chỉ là... giải trí

Đang phát sóng trên VTV3, Gia đình Haha liên tục lọt top thịnh hành, thu hút hàng chục triệu lượt xem trên YouTube và chạm tới trái tim khán giả khi khơi dậy tiềm năng du lịch cộng đồng ở các địa phương mà chương trình đi qua. Như Bản Liền (Lào Cai) còn ít người biết đến, du lịch mới được xây dựng, sau tập 1 của Gia đình Haha phát sóng, lượng khách du lịch đến đây tăng 40%. Gia đình Haha còn gieo mầm trách nhiệm, khi kết nối, sẻ chia, giúp người xem và cả người tham gia “chữa lành”. Gia đình Haha đã trồng 500 cây rừng chống sạt lở phát động quyên góp trồng 20000 cây rừng; Tuyên truyền phát triển du lịch theo hướng bảo tồn voi: “Ngừng cưỡi voi - để voi về rừng”; Trồng hoa ven đường và lắp trụ đèn năng lượng mặt trời ở Sa Huỳnh để ban đêm người dân đi lại...; Quảng bá du lịch qua cuộc thi Sáng tạo video/clip ấn tượng du lịch Việt Nam...

Cảnh trong chương trình Gia đình Haha

Tương tự, ba tháng cuối năm cũng chứng kiến loạt chương trình lên sóng, như mùa 4 của 2 ngày 1 đêm với hành trình rong ruổi khắp mọi miền Tổ quốc, quảng bá những cảnh đẹp, văn hóa, ẩm thực trên dải đất hình chữ S...; Chạy ngay đi mùa 3 với những trận xé bảng tên kịch tính, những màn tấu hài và khéo léo giới thiệu ẩm thực Việt, trò chơi dân gian Việt; Hàng xóm mới, nơi người nổi tiếng “dọn về sống chung” với những người dân làng quê để trải nghiệm cuộc sống dân dã và khám phá nét đẹp văn hóa của các vùng miền Việt Nam... Từ lâu, truyền hình thực tế đã là một công cụ quảng bá văn hóa và du lịch hiệu quả ở nhiều quốc gia, tiêu biểu như Hàn Quốc, Nhật Bản,Trung Quốc. Du lịch văn hóa đã được xác định là một ngành quan trọng trong Chiến lược phát triển Công nghiệp văn hóa của Việt Nam. Nếu khai thác tốt đề tài này, những chương trình như Gia đình Haha sẽ giúp biến những vùng đất mộc mạc thành điểm sáng mới trên bản đồ du lịch Việt Nam.

Cảnh trong chương trình Chiến sĩ quả cảm

Trải qua 15 mùa phát sóng, Sao nhập ngũ 2025 chủ đề Khi Tổ quốc gọi tên đã xuất sắc khơi dậy tình yêu nước thông qua việc khắc họa chân thực cuộc sống trong môi trường quân ngũ của những người chiến sĩ. Concert Sao nhập ngũ tổ chức dịp Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (2/9) có hơn 20000 khán giả tham dự trực tiếp... Lần đầu lên sóng, Chiến sĩ quả cảm tái hiện những câu chuyện cảm động và đầy kịch tính về lực lượng công an nhân dân Việt Nam. Chiến sĩ quả cảm (6 tập) đã trải qua 6 tuần liên tiếp giữ Top 1 rating VTV3, hơn 40 triệu lượt xem trên YouTube và hơn 1 tỷ lượt xem trên TikTok - những con số chưa từng có đối với một chương trình thực tế đề tài vốn bị xem là khô khan này...

Cảnh trong chương trình Sao nhập ngũ

Trong bối cảnh có quá nhiều loại hình giải trí nở rộ trên các nền tảng xã hội, muốn thu hút người xem, nhất là giới trẻ thì đòi hỏi loại hình truyền hình thực tế phải liên tục đổi mới, từ chủ đề kịch bản sáng tạo đến đầu tư sản xuất, thiết bị ghi hình, thiết kế bối cảnh, đội ngũ nghệ sĩ tham gia...Điểm nổi bật của truyền hình thực tế hiện nay là đã giảm thiểu hài nhảm, chiêu trò “câu khách” và chú trọng yếu tố nhập vai, tính chân thực. Xu hướng này phù hợp với thị hiếu của khán giả về hưởng thụ nội dung lành mạnh, trải nghiệm và cảm xúc thật. Các nghệ sĩ giải trí khi tham gia truyền hình thực tế đều “lăn xả” để nhập vai chân thật, góp phần tạo sức hút và tăng độ thảo luận trên mạng xã hội. Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công an hay Bộ quốc phòng trực tiếp tham gia hoặc hỗ trợ các nhà sản xuất về nội dung, địa điểm quay hình đã cộng hưởng giúp cho các chương trình chất lượng cao như Gia đình Haha, Sao nhập ngũ, Chiến sĩ quả cảm... không đơn thuần là giải trí mà còn mang lại những giá trị về văn hóa, giáo dục, xã hội và thúc đẩy du lịch, quảng bá hình ảnh con người, đất nước. Khi tích cực lan tỏa các giá trị tốt đẹp, loại hình truyền hình thực tế sẽ tăng trưởng bền vững trong thị trường giải trí và góp phần xây dựng thành công Công nghiệp văn hóa Việt Nam.

Đinh Hương