TS. MC Trịnh Lê Anh: Ứng xử trực tuyến, cần đặt câu hỏi đã có trách nhiệm và đúng đạo đức?
TS. MC Trịnh Lê Anh (Trường Đại học KHXH&NV, Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng, khi thực hiện ứng xử trực tuyến, hãy luôn đặt câu hỏi 'có trách nhiệm và đúng đạo đức không?' cho bản thân và những người khác.
Mạng xã hội - mặt tích cực và những nguy cơ
Là người được tiếp xúc với nhiều bạn trẻ, anh nhận định thế nào về việc sử dụng mạng xã hội của người trẻ hiện nay?
Theo góc nhìn của tôi, việc sử dụng mạng xã hội của người trẻ có một số đặc điểm: Thứ nhất, tích hợp vào cuộc sống hằng ngày. Tức là, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống người trẻ, giúp họ kết nối, chia sẻ thông tin và tương tác với bạn bè, gia đình và thế giới xung quanh.
Thứ hai, sử dụng mạng xã hội có thể ảnh hưởng đến tâm lý của người trẻ. Áp lực để có cuộc sống hoàn hảo, so sánh với người khác và tình trạng nắm bắt số lượng lớn thông tin có thể gây căng thẳng và lo âu.
Người trẻ có thể cảm thấy áp lực phải cập nhật và "tiêu thụ" thông tin liên tục, để không bị "bỏ lại" hoặc thiếu kiến thức về các sự kiện quan trọng. Thấy người khác có cuộc sống hoàn hảo hơn (dựa trên hình ảnh được chia sẻ trên mạng), họ có thể cảm thấy tự ti, đánh mất niềm tin về bản thân. Sự so sánh và bị áp lực để thể hiện cuộc sống tốt hơn trên mạng xã hội có thể gây ra lo âu về vị trí xã hội của họ.
Thứ ba, mạng xã hội đã tạo ra một nền tảng mạnh mẽ cho quảng cáo. Người trẻ thường theo dõi các nghệ sĩ, người nổi tiếng và nhận định về sản phẩm thông qua các nền tảng này.
Thứ tư, mạng xã hội cũng là nơi lan truyền nhanh chóng thông tin sai lệch và tin giả, ảnh hưởng đến sự hiểu biết và quan điểm của người trẻ.
Thứ năm, việc chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng xã hội có thể gây nguy cơ về quyền riêng tư và bảo mật, đặc biệt đối với người trẻ. Có thể nói, mạng xã hội đã thay đổi cách người trẻ tương tác và tiếp cận thông tin. Tuy nhiên, cần chú ý đến các tác động tiêu cực và thực hiện việc sử dụng mạng xã hội một cách thông thái và cân nhắc.
Với những người nổi tiếng, có tầm ảnh hưởng thì nhất cử nhất động của họ đều có tác động tới cộng đồng, đặc biệt, những phát ngôn thiếu chuẩn mực của họ thường gây tác hại rất lớn đến nhiều người. Góc nhìn của anh?
Tôi đồng tình với quan điểm những người nổi tiếng và có tầm ảnh hưởng đối với công chúng có trách nhiệm lớn đối với những gì họ nói và làm. Họ thường được người khác ngưỡng mộ và theo dõi, do đó, hành động và phát ngôn của họ có thể có tác động rất lớn đến nhiều người.
Người nổi tiếng nên nhận thức rõ trách nhiệm xã hội của mình và cân nhắc trong việc thể hiện hành vi và lời nói. Họ có thể truyền đi thông điệp tích cực, khuyến khích tư duy và hành vi lành mạnh trong cộng đồng.
Họ có thể đóng vai trò là những bản mẫu về cách sống và làm việc. Hành vi của họ có thể ảnh hưởng đến người hâm mộ, đặc biệt là các thế hệ trẻ. Do vậy, người nổi tiếng nên thận trọng trong việc chia sẻ thông tin trên các nền tảng truyền thông xã hội để tránh lan truyền thông tin sai lệch hoặc gây ra hoảng loạn.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, người nổi tiếng cũng là con người, họ cũng có quyền tự do ngôn luận. Chính vì vậy, sự cân nhắc và kết hợp giữa quyền tự do ngôn luận và trách nhiệm xã hội là một thách thức phải đối mặt trong việc đánh giá hành động của họ.
Thanh lọc không gian mạng thế nào?
Có cách nào để “dọn sạch” không gian mạng hay không thưa anh?
"Dọn sạch" không gian mạng có thể hiểu là việc làm sạch và quản lý các tài khoản trực tuyến, thông tin cá nhân, hoặc giảm tiếp xúc với nội dung không mong muốn. Dưới đây là một số cách tôi nghĩ các cá nhân có thể thực hiện.
Xem xét tất cả các tài khoản trực tuyến và xóa những tài khoản không còn cần thiết. Điều này giúp giảm tiềm năng rò rỉ thông tin cá nhân. Đồng thời, đảm bảo rằng bạn đã thiết lập cài đặt quyền riêng tư cho tài khoản mạng xã hội và trang web cá nhân của mình sao cho phù hợp với mong muốn. Loại bỏ địa chỉ email khỏi danh sách thư rác bằng cách hủy đăng ký từ các thông báo không mong muốn.
Nếu không muốn tiếp tục theo dõi một số người hoặc trang trên mạng xã hội, bạn có thể bỏ theo dõi hoặc hủy kết bạn. Kiểm tra và loại bỏ nội dung không mong muốn. Xem xét các bài viết, ảnh, nội dung bạn đã chia sẻ trước đây và loại bỏ những thông tin không còn phù hợp.
Cần cân nhắc việc chia sẻ thông tin cá nhân. Trước khi chia sẻ thông tin cá nhân, hãy suy nghĩ xem liệu thông tin đó cần thiết và an toàn để chia sẻ trực tuyến. Sử dụng ứng dụng quản lý thời gian. Cài đặt ứng dụng quản lý thời gian để giới hạn thời gian bạn tiêu trên mạng xã hội và tránh lãng phí quá nhiều thời gian trực tuyến.
Theo tôi, việc thanh lọc không gian mạng là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự cân nhắc. "Dọn sạch" không gian mạng không chỉ áp dụng cho cá nhân mà còn cho các chủ thể khác như doanh nghiệp, tổ chức, trang web và thương hiệu. "Dọn sạch" không gian mạng cho các tổ chức và thương hiệu là một phần quan trọng của quản lý trực tuyến để đảm bảo danh tiếng và tương tác tích cực với khách hàng và cộng đồng.
Đây cũng là một vấn đề quan trọng đối với cơ quan quản lý, cả ở mức vĩ mô (Chính phủ) và mức vi mô (các tổ chức và cơ quan cụ thể), giúp cơ quan quản lý duy trì danh tiếng, quản lý thông tin và tương tác trực tuyến một cách hiệu quả và bảo vệ thông tin quan trọng.
Quan điểm của anh như thế nào về những ồn ào liên quan sự cố lỡ lời của một Hoa hậu thời gian vừa qua? Nhiều người cho rằng, từ những phát ngôn thiếu chuẩn mực nên cô Hoa hậu này bị tấn công, bị công kích, bị bạo hành trên mạng. Cần có bài học nào trong văn hóa ứng xử mạng xã hội, đặc biệt đối với người nổi tiếng?
Hoa hậu hay bất kỳ người nổi tiếng nào khác, bị tấn công, công kích, hoặc bạo hành trực tuyến không bao giờ là điều chính đáng. Việc sử dụng mạng xã hội để công kích hoặc bôi nhọ người khác là hành vi thiếu đạo đức của cá nhân, có thể gây hại về tinh thần và tâm lý cho nạn nhân.
Trong văn hóa ứng xử mạng xã hội, tôi cho rằng cần lưu ý một số bài học quan trọng. Đó là tôn trọng đạo đức và quyền riêng tư. Mọi người, bao gồm cả người nổi tiếng, nên tôn trọng quyền riêng tư và đạo đức của người khác trên mạng xã hội.
Trước khi chia sẻ thông tin hoặc bình luận trực tuyến, hãy suy nghĩ về hậu quả của những hành động này và liệu chúng có đóng góp tích cực hay tiêu cực vào giao lưu trên mạng. Cùng với đó, hãy thúc đẩy tương tác trực tuyến lành mạnh và có tính xây dựng bằng cách thể hiện sự tôn trọng và sẵn sàng lắng nghe ý kiến khác biệt.
Rõ ràng, người dùng mạng xã hội đang thiếu các cơ hội để được giáo dục về quyền và trách nhiệm hướng đến sự tham gia môi trường mạng một cách tích cực và an toàn. Các hành vi trái với luật pháp, bao gồm quấy rối và bạo hành trực tuyến cần được xác định rõ ràng trong thực tiễn và nên bị truy cứu trách nhiệm pháp lý.
Hãy thúc đẩy tương tác trực tuyến lành mạnh và xây dựng bằng cách thể hiện sự tôn trọng và sẵn sàng lắng nghe ý kiến khác biệt. Sau cùng, theo tôi, việc xây dựng một văn hóa ứng xử trực tuyến tích cực là điều quan trọng không chỉ đối với nhóm người nổi tiếng mà còn với tất cả cộng đồng mạng.
Làm sao để mỗi cá nhân sử dụng mạng xã hội cần xác định rõ trách nhiệm của mình trước mọi phát ngôn?
Để mỗi cá nhân sử dụng mạng xã hội một cách có trách nhiệm và tự chủ trước mọi phát ngôn, theo tôi cần xem xét một số nguyên tắc và hướng dẫn quan trọng. Cụ thể, tìm hiểu và hiểu rõ quy tắc và chuẩn mực; tự kiểm soát thông tin cá nhân; suy nghĩ trước khi chia sẻ; đừng lan truyền thông tin giả mạo; tôn trọng người khác; tham gia tích cực và xây dựng; đối mặt với hậu quả và cố gắng sửa sai; tuân thủ luật pháp.
Việc xác định trách nhiệm của mình trước mọi phát ngôn trên mạng xã hội là quan trọng để đảm bảo môi trường trực tuyến lành mạnh và tôn trọng. Hãy luôn đặt câu hỏi cho bản thân và những người khác khi thực hiện ứng xử trực tuyến: có trách nhiệm và đúng đạo đức không?