TT Duterte: 'Trung Quốc, ta là bạn, sao lại lấy cả đại dương như vậy'

“Tôi không sợ Trung Quốc, nhưng tôi sợ chúng ta sẽ không có ai cứu giúp và bị xóa sổ”, tổng thống Philippines bình luận thêm về những chỉ trích cho rằng ông cố xoa dịu Bắc Kinh, sau vụ 22 ngư dân Philippines bị tàu Trung Quốc đâm chìm đêm 9/6 ở bãi Cỏ Rong, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

22 ngư dân bị tàu Trung Quốc bỏ mặc, lênh đênh trên biển trong nhiều giờ trước khi được tàu cá Việt Nam cứu lên.

Ông Duterte “nghĩ sao nói vậy”, như phong cách phát biểu thẳng thắn, đôi khi bặm trợn, của ông bấy lâu nay, trong buổi tuyên thệ nhậm chức của các quan chức địa phương ở thành phố Davao.

Tổng thống Philippines nhắc đến đường chín đoạn phi lý của Trung Quốc, chiến tranh với Trung Quốc, đồng thời hoài nghi cam kết tham chiến của Mỹ vì phải thông qua Quốc hội Mỹ, theo trang tin PhilStar.

Tổng thống Duterte gây thất vọng sau khi bị cho là đã lên tiếng thiếu cứng rắn, gọi vụ đâm tàu và bỏ mặc ngư dân là “sự cố hàng hải”. Ảnh: Phủ tổng thống Philippines.

“Tôi có câu hỏi này cho Trung Quốc, chúng ta bạn... Nhưng Trung Quốc, các ông vẽ cái đường sát bờ biển Việt Nam, Malaysia, Brunei. Cái tôi muốn nói là, liệu có đúng không khi Trung Quốc tuyên bố sở hữu cả một đại dương? Tôi là người có quan hệ tốt với Trung Quốc ở ASEAN. Nhưng tôi phải đặt câu hỏi: liệu các ông có thể lấy cả đại dương như vậy”, tổng thống Philippines phát biểu.

“Bây giờ tôi đang nghĩ cứ lấy luôn biển Sulu. Đừng đi qua đó khi chưa xin phép tôi. Và tôi cũng sẽ không thấy vấn đề gì nếu Mỹ lấy luôn Thái Bình Dương, Australia lấy tất cả. Đó là cái nguy cơ, mà tôi muốn nói đến”, ông Duterte nói.

Vị tổng thống, phát biểu trước khi sang Thái Lan dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN diễn ra từ 22-23/6, cũng nói vụ đâm tàu Philippines ở bãi Cỏ Rong không phải tấn công vào chủ quyền Philippines.

“Vấn đề là Trung Quốc vẽ đường chín đoạn, gần bờ biển chúng ta. Hãy nhớ sự kiện ở bãi Cỏ Rong không phải vấn đề chủ quyền. Lãnh hải là 12 hải lý tính từ bờ biển, và đó là lãnh thổ của nền cộng hòa chúng ta. Xa hơn là vùng đặc quyền kinh tế”, ông nói.

“(Vụ việc) xảy ra quá xa (bờ biển), không phải vụ tấn công vào chủ quyền. Chủ quyền cũng chính là nền cộng hòa. Nếu ai tấn công điều đó, tôi đánh trả ngay”, tổng thống nói thêm, đồng thời cho biết sẽ không điều động hải quân.

“Sao có thể chống lại tên lửa Trung Quốc? Thủy quân lục chiến của tôi sẽ bị xóa sổ ngay khi rời Palawan”, ông nói.

“Mỹ có quyền can thiệp nếu có một cuộc xung đột đẫm máu (giữa Trung Quốc và Philippines),” ông Duterte nói.

Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra rằng Quốc hội Mỹ sẽ phải thông qua nếu Philippines và Mỹ kích hoạt Hiệp ước Phòng thủ Chung. “Họ sẽ tham chiến, chỉ khi tổng thống Mỹ nói vậy, và Quốc hội thông qua. Nếu không, sẽ chẳng có gì”.

Ông lại dùng từ “sự cố hải quân” để nói về vụ đâm tàu. “Tàu bè va chạm, đó là sự cố hải quân. Cũng như va chạm trên cao tốc. Không phải xung đột giữa lính, máy móc, tàu bè có vũ trang. Không có ai chết cả”, tổng thống Philippines phát biểu.

Vì vậy, ông sẽ để hội đồng điều tra của lực lượng Thủy quân lục chiến hoặc Tuần duyên tìm cách xử lý.

Trọng Thuấn