TT Trump ân xá hàng loạt đồng minh, bị chỉ trích can thiệp vào tư pháp

Tổng cộng, ông Trump ra lệnh ân xá cho 11 người - động thái can thiệp mới nhất của ông vào hệ thống tư pháp. Chỉ vài ngày trước, ông lên Twitter bình luận một cách giận dữ về một vụ kiện liên quan tới cố vấn cũ. Những người phản đối đã chỉ trích ông dùng quyền lực tổng thống để gây áp lực lên các công tố viên.

Những nhân vật nổi bật được ân xá bao gồm cựu thống đốc bang Illinois Rod Blagojevich (bị kết án 14 năm tù, được giảm án), và Bernie Kerik, cựu giám đốc cảnh sát New York (được tha tội).

Ngoài ra, được đặc xá còn bao gồm Michael Milken, “vua trái phiếu lãi cao” (junk bond king), đã ở tù hai năm đầu thập niên 1990 vì vi phạm luật chứng khoán Mỹ, và Edward De Bartolo Jr., chủ đội bóng bầu dục Mỹ San Francisco 49ers.

Những lệnh ân xá trên vấp phải ý kiến tranh cãi. Chẳng hạn, ông Blagojevich, cựu thống đốc bang Illinois, bị kết tội tham nhũng, bao gồm việc “rao bán” chiếc ghế nghị sĩ Thượng viện đại diện cho bang Illinois, và đe dọa một bệnh viện nhi. Nhưng ông Trump lại nói cựu thống đốc chịu án quá nặng.

Một loạt lệnh ân xá ngày 18/2 bị một số người chỉ trích là động thái can thiệp của ông Trump vào hệ thống tư pháp. Ảnh: AP.

Ngoài những người được ân xá, một số vụ khác cũng nhận được sự chú ý vì đồn đoán ông Trump sẽ ra lệnh ân xá, bao gồm các đồng minh của ông đang bị truy tố như Roger Stone, Paul Manafort (cựu giám đốc chiến dịch tranh cử), và Mike Flynn (cựu cố vấn an ninh quốc gia). Ông Trump thường xuyên lên tiếng bênh vực cho những người này.

Mimi Rocah, cựu công tố viên liên bang ở khu vực Manhattan, New York nói các lệnh ân xá gửi thông điệp rằng tham nhũng được chấp nhận, và “ra tín hiệu với những đồng minh đang bị điều tra, truy tố hình sự rằng tổng thống sẽ chống lưng cho họ”.

Hạ nghị sĩ Bill Pascrell của đảng Dân chủ, bang New Jersey, cáo buộc tổng thống lạm dụng quyền ân xá của mình để “bảo vệ những người phạm tội, những kẻ phân biệt chủng tộc”. Ông còn dự đoán với việc tổng thống trắng án sau luận tội, “những hành vi lạm dụng trắng trợn như vậy sẽ còn nhiều hơn, tệ hơn”.

Ở Illinois, Thống đốc đương nhiệm J. B. Pritzker, một chính khách Dân chủ, cho biết trong một thông cáo rằng ông Trump “đã lạm dụng quyền ân xá theo những cách khó hiểu để bênh vực bạn bè và dung túng cho tham nhũng, và tôi tin rằng đợt ân xá này gửi thông điệp sai”.

Theo AP, một số nhân vật trên được ông Trump ân xá nhờ sự vận động của một số đồng minh, bao gồm Sheldon Aldelson, tỷ phú, trùm sòng bạc, Tom Barrack, chủ tịch ban tổ chức lễ nhậm chức của ông Trump, hay Maria Bartiromo, người dẫn chương trình Fox News.

Paul Pogue, chủ một công ty xây dựng bị kết tội trốn thuế, là một nhân vật khác được ân xá. Gia đình, họ hàng của ông Pogue đã quyên góp những khoản tiền lớn cho chiến dịch tái tranh cử của ông Trump.

Ngoài những nhân vật trên, các lệnh ân xá của ông Trump cũng bao gồm một số phụ nữ thường có tên trong những thư yêu cầu ân xá mà ông nhận được, phù hợp với những nỗ lực cải cách tư pháp đang diễn ra.

Các trường hợp ân xá này nhận được phản ứng tích cực. Holly Harris, chủ tịch của Justice Action Network (tạm dịch: Mạng lưới Hành động vì Công lý), nhóm vận động trong lĩnh vực tư pháp hình sự ở Mỹ, đánh giá cao Tổng thống Trump vì “đã thực hiện những bước đi trên”.

Nhưng bà cũng nói hy vọng tổng thống dùng quyền hạn của mình để “giúp thêm những người khác trong số hàng nghìn người xứng đáng ân xá, kể cả những người không có tiền, có tiếng, có quan hệ”. Bà nói những người đó cũng xứng đáng được ân xá như những người giàu có và quyền lực, theo AP.

Trọng Thuấn