Từ 1-1-2026, hệ thống y tế cơ sở tại TP.HCM có gì thay đổi?

Ngày 26-12, Sở Y tế TP.HCM cho biết TP.HCM đang triển khai sắp xếp lại hệ thống y tế cơ sở theo hướng đưa trạm y tế về gần dân hơn, phục vụ tốt hơn, phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp và yêu cầu nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu.

Theo đó, TP thực hiện chuyển đổi 38 trung tâm y tế khu vực, gồm 168 trạm y tế trực thuộc Sở Y tế, thành 168 trạm y tế xã, phường, đặc khu trực thuộc UBND cấp xã.

Việc sắp xếp dự kiến hoàn thành và chính thức vận hành từ ngày 1-1-2026. Đây là bước cụ thể hóa Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, đồng thời phù hợp với các kết luận mới của Trung ương về tổ chức bộ máy chính quyền địa phương.

Theo đề án, các trạm y tế sau sắp xếp là đơn vị sự nghiệp y tế công lập, có tư cách pháp nhân, con dấu và tài khoản riêng; chịu sự quản lý trực tiếp của UBND xã, phường, đặc khu về tổ chức, nhân lực và tài chính, đồng thời tiếp tục được Sở Y tế hướng dẫn, hỗ trợ và kiểm tra về chuyên môn, nghiệp vụ. Việc sắp xếp bảo đảm kế thừa toàn bộ cơ sở vật chất, nhân lực, trang thiết bị hiện có, không làm gián đoạn hoạt động y tế.

Người dân khám chữa bệnh tại trạm y tế trên địa bàn TP.HCM. Ảnh: THẢO PHƯƠNG

Đối với các trung tâm y tế khu vực không có giường bệnh, toàn bộ chức năng y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe ban đầu, quản lý bệnh không lây nhiễm, tiêm chủng, truyền thông – giáo dục sức khỏe được chuyển giao đầy đủ về trạm y tế cấp xã và các trung tâm này sẽ chấm dứt hoạt động sau khi hoàn tất bàn giao.

Với các trung tâm y tế khu vực có giường bệnh, TP chuyển giao một phần nhiệm vụ về y tế cơ sở cho trạm y tế, đồng thời tiếp tục duy trì hoạt động khám, chữa bệnh nội trú, ngoại trú và xây dựng lộ trình chuyển đổi phù hợp với quy hoạch mạng lưới y tế trong giai đoạn tiếp theo.

Việc đưa trạm y tế trực thuộc UBND xã, phường, đặc khu được kỳ vọng giúp rút ngắn khoảng cách quản lý, tăng tính chủ động của chính quyền cơ sở, đồng thời giúp trạm y tế bám sát hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu của người dân, thực sự trở thành “điểm chạm y tế đầu tiên” của hệ thống y tế TP.

Song song với sắp xếp tổ chức, Sở Y tế TP.HCM xác định nâng cao năng lực hoạt động của trạm y tế là nhiệm vụ trọng tâm. Ngành y tế sẽ phối hợp các cơ sở đào tạo tổ chức các khóa bồi dưỡng, cập nhật kiến thức pháp luật, quản lý và chuyên môn cho đội ngũ y tế cơ sở; đồng thời đẩy mạnh các chương trình hỗ trợ chuyên môn giữa bệnh viện cấp cơ bản với trạm y tế, tăng cường tư vấn, hội chẩn từ xa qua telemedicine.

Trong công tác cung ứng thuốc bảo hiểm y tế, Sở Y tế tiếp tục hỗ trợ đấu thầu gộp và giao bệnh viện cấp cơ bản thực hiện, bảo đảm cung ứng đầy đủ, kịp thời thuốc theo danh mục đã được chuẩn hóa cho trạm y tế, bảo đảm quyền lợi người dân khi khám chữa bệnh tại tuyến cơ sở.

Cạnh đó, TP sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo trong hoạt động của trạm y tế, trong đó nghiên cứu nhân rộng mô hình ứng dụng AI hỗ trợ đọc phim X-quang, đã phát huy hiệu quả tại trạm y tế xã đảo Thạnh An. Trung tâm Cấp cứu 115 tiếp tục phối hợp, hỗ trợ trạm y tế trong các tình huống cấp cứu cần chuyển tuyến, bảo đảm an toàn và tính liên tục trong điều trị.

Về phòng, chống dịch, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM sẽ triển khai các chương trình đào tạo, huấn luyện theo nhiều kịch bản, phù hợp đặc điểm từng địa bàn, nhằm nâng cao năng lực phát hiện sớm, đáp ứng nhanh và xử lý dịch ngay từ tuyến cơ sở.

Sở Y tế TP.HCM cho biết sẽ tiếp tục tham mưu UBND TP quan tâm quy hoạch, đầu tư xây dựng mới hoặc cải tạo, nâng cấp trạm y tế, bảo đảm đáp ứng tiêu chuẩn chuyên môn và phù hợp mô hình chính quyền hai cấp.

Ngành y tế khẳng định trạm y tế luôn là nền tảng của hệ thống y tế và sẽ được kết nối chặt chẽ trong một hệ thống thống nhất, liên thông, nhằm chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe người dân ngay từ cơ sở.

THẢO PHƯƠNG