Từ 1/7/2024, giá đất theo thị trường sẽ được xác định như thế nào?

Theo Luật Đất đai 2013 hiện vẫn còn hiệu lực, Chính phủ ban hành khung giá đất định kỳ 5 năm một lần đối với từng loại đất, theo từng vùng. Trong thời gian thực hiện, giá đất phổ biến trên thị trường tăng từ 20% trở lên so với giá tối đa hoặc giảm từ 20% trở lên so với giá tối thiểu trong khung giá đất thì Chính phủ điều chỉnh khung giá đất cho phù hợp.

Căn cứ nguyên tắc, phương pháp định giá đất và khung giá đất, UBND cấp tỉnh xây dựng và trình HĐND cùng cấp thông qua bảng giá đất trước khi ban hành. Bảng giá đất được xây dựng định kỳ 5 năm một lần và công bố công khai vào ngày 1 tháng 1 của năm đầu kỳ.

Bỏ khung giá đất, xây dựng bảng giá đất hàng năm theo nguyên tắc thị trường sẽ tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp

Sau 10 năm triển khai, áp dụng khung giá đất và bảng giá đất cho thấy rất nhiều bất cập. Khung giá đất và bảng giá đất được xây dựng định kỳ 5 năm một lần và rất ít điều chỉnh trong khi giá đất trên thị trường biến động hằng tháng. Hệ quả là khung giá đất tại hầu hết các tỉnh thành, đặc biệt là các đô thị, có chênh lệch rất lớn so với giá chuyển nhượng thực tế trên thị trường. Giá chuyển nhượng thực tế dễ bị bóp méo, khiến các giao dịch chuyển nhượng nhà đất hiện nay đang bị các bên mua - bán thao túng theo hướng có lợi cho mình.

Luật Đất đai (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua đã bãi bỏ quy định về khung giá đất. Thay vào đó, giá đất sẽ được xác định theo nguyên tắc thị trường. Như vậy, giá tài sản có thể cao hơn nhưng là giá trị thực tế, không phải là giá “ảo”. Nhờ đó thị trường bất động sản có thể phát triển minh bạch, lành mạnh hơn, giảm tình trạng đầu cơ, “sốt đất ảo”.

Để bỏ khung giá đất, lập bảng giá theo giá thị trường, vấn đề quan trọng là định nghĩa thế nào là giá thị trường

Nếu chỉ đạo đề xuất Luật Đất đai (sửa đổi) có hiệu lực sớm, bắt đầu từ ngày 01/7/2024 của Chính phủ được Quốc hội thông qua, phương pháp định giá đất sẽ theo nguyên tắc thị trường; tuân thủ đúng phương pháp, trình tự, thủ tục định giá đất; bảo đảm trung thực, khách quan, công khai, minh bạch; bảo đảm tính độc lập giữa tổ chức tư vấn xác định giá đất, hội đồng thẩm định bảng giá đất, hội đồng thẩm định giá đất cụ thể và cơ quan hoặc người có thẩm quyền quyết định giá đất; bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, bảng giá đất được xây dựng theo khu vực, vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn. UBND cấp tỉnh xây dựng, trình HĐND cùng cấp quyết định bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026. Hằng năm, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm trình HĐND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1 tháng 1 của năm tiếp theo.

Ngọc Châm