Từ cảng hàng hóa đến không gian văn hóa: TP.HCM 'thay áo' cho khu Cảng Nhà Rồng-Khánh Hội

Sau khi Thường trực Thành ủy TP.HCM thống nhất dừng dự án khu phức hợp nhà ở tại khu đất Cảng Khánh Hội (quận 4), Sở Quy hoạch – Kiến trúc đã trình UBND thành phố phương án quy hoạch mới, trong đó gần 60% diện tích được chuyển thành công viên và Không gian văn hóa Hồ Chí Minh. Song song, Sở Xây dựng kiến nghị mở rộng đường Nguyễn Tất Thành và xây mới cầu Tân Thuận 1, nhằm giảm ùn tắc và hoàn thiện hạ tầng đồng bộ khu vực ven sông Sài Gòn.

60% diện tích cảng Khánh Hội sẽ trở thành công viên và không gian văn hóa

Theo tờ trình của Sở Quy hoạch – Kiến trúc TP.HCM, khu đất Cảng Khánh Hội rộng khoảng 31,5 ha (không bao gồm khu Bến Nhà Rồng – Bảo tàng Hồ Chí Minh) sẽ được chuyển đổi công năng từ khu phức hợp nhà ở cao tầng sang công viên, mặt nước và công trình công cộng.

Cụ thể, gần 60% diện tích đất dành cho công viên cây xanh và mặt nước, 20% cho công trình công cộng, và 20% cho hoạt động cảng quốc tế. So với quy hoạch chi tiết 1/2.000 được phê duyệt năm 2015, tỷ lệ đất cây xanh trong đề xuất mới tăng gấp 15 lần, trong khi khu nhà ở cao tầng và biệt thự sẽ được loại bỏ hoàn toàn.

TP.HCM sẽ quy hoạch khu đất "vàng" vảng Khánh Hội, ưu tiên không gian công cộng với 60% diện tích làm công viên, đồng thời mở rộng đường Nguyễn Tất Thành. Ảnh: Nguyễn Minh Tú

Quyết định điều chỉnh quy hoạch được đưa ra sau khi Thường trực Thành ủy TP.HCM thống nhất dừng dự án Khu phức hợp Nhà Rồng – Khánh Hội, nhằm ưu tiên phát triển không gian công cộng và văn hóa, tạo nên Không gian văn hóa Hồ Chí Minh ven sông Sài Gòn – biểu tượng kết nối giữa đô thị hiện đại và giá trị lịch sử của thành phố.

Theo Sở Quy hoạch – Kiến trúc, việc chuyển đổi công năng khu “đất vàng” này không chỉ mang ý nghĩa văn hóa – xã hội, mà còn mở ra cơ hội tháo gỡ “điểm nghẽn” giao thông kéo dài nhiều năm trên trục đường Nguyễn Tất Thành, vốn là tuyến huyết mạch nối khu Nam Sài Gòn với trung tâm thành phố.

Đề xuất mở rộng đường Nguyễn Tất Thành, xây cầu Tân Thuận mới

Nhằm đảm bảo đồng bộ hạ tầng cho khu vực sau khi chuyển đổi công năng, Sở Xây dựng TP.HCM cũng vừa kiến nghị UBND Thành phố chấp thuận chủ trương mở rộng đường Nguyễn Tất Thành và xây mới cầu Tân Thuận 1.

Theo đề xuất, tuyến đường Nguyễn Tất Thành dài khoảng 2,5 km, đoạn từ cầu Khánh Hội đến cầu Tân Thuận, sẽ được mở rộng từ 4 làn hiện hữu lên 6 – 8 làn xe. Dự án còn bao gồm hầm chui tại nút giao Hoàng Diệu (tối thiểu 4 làn) và xây mới cầu Tân Thuận 1, thay thế cầu hiện hữu đã xuống cấp, nhằm giảm ùn tắc và cải thiện kết nối giao thông giữa quận 4 với khu Nam thành phố.

Tổng vốn đầu tư dự kiến của dự án khoảng 2.950 tỷ đồng. Sở Xây dựng cũng đề nghị Sở Tài chính tham mưu bố trí vốn cho giai đoạn chuẩn bị đầu tư; đồng thời, giao Sở Quy hoạch – Kiến trúc tổ chức thi tuyển ý tưởng kiến trúc khu vực bờ Tây sông Sài Gòn, từ cầu Ba Son đến cảng container quốc tế, với các hạng mục gồm công viên công cộng đa chức năng, 3 cảng thủy nội địa hành khách và khu công viên bến Bạch Đằng – cảng hành khách quốc tế.

Hướng tới không gian đô thị mở, giao thông thông suốt ven sông Sài Gòn

Hiện đường Nguyễn Tất Thành dài hơn 2 km, rộng khoảng 14 m với 4 làn xe, thường xuyên ùn tắc với lưu lượng phương tiện vượt 140% công suất thiết kế. Dự án mở rộng lộ giới lên 37 – 46 m đã từng được đề xuất nhưng bị đình trệ do vướng mặt bằng thuộc khu dự án cũ. Với quy hoạch mới, việc giải phóng mặt bằng, mở rộng tuyến đường được đánh giá sẽ khả thi hơn, góp phần hoàn thiện hạ tầng đồng bộ khu vực Nhà Rồng – Khánh Hội.

Để triển khai phương án mới, Sở Quy hoạch – Kiến trúc đã đề nghị UBND phường Xóm Chiếu thực hiện các bước pháp lý tiếp theo. Lộ trình thực hiện quy hoạch mới bao gồm việc điều chỉnh cục bộ đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 cho khu trung tâm hiện hữu 930 ha, trong đó có tiểu khu cảng quận 4, trước khi lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 làm cơ sở pháp lý cho việc triển khai công viên và các công trình công cộng.

Các chuyên gia quy hoạch đánh giá, việc chuyển đổi một khu đất ven sông có giá trị cao thành công viên văn hóa – sinh thái sẽ nâng chất lượng sống đô thị, cải thiện môi trường, đồng thời gia tăng giá trị bất động sản cho khu vực lân cận nhờ cảnh quan xanh và hạ tầng giao thông được cải thiện.

Nếu được thông qua, dự án cảng Khánh Hội và hạ tầng liên quan sẽ tạo cụm không gian văn hóa – cảnh quan ven sông lớn nhất TP.HCM, nơi kết hợp giữa biểu tượng lịch sử Bến Nhà Rồng và khu công viên hiện đại mở rộng dọc sông Sài Gòn, góp phần định hình diện mạo mới cho đô thị trung tâm thành phố trong những năm tới.

Ngô Gia