Từ Công ước Hà Nội đến trách nhiệm và hành động của thanh niên Việt Nam trong kỷ nguyên số

Tham dự Tọa đàm có đại diện lãnh đạo các ban, đơn vị Trung ương và Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐQGHN), các chuyên gia trong lĩnh vực pháp luật quốc tế và tư pháp hình sự, cùng hơn 100 sinh viên đến từ các trường thuộc ĐHQG-HN.

Ủy viên BCH Trung ương Đoàn, Bí thư Đoàn Thanh niên Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương Nguyễn Nhất Linh, phát biểu khai mạc Tọa đàm

Phát biểu khai mạc, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn, Bí thư Đoàn Thanh niên Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương Nguyễn Nhất Linh nhấn mạnh ý nghĩa mang tính thời điểm và chiến lược của Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng được ký tại Hà Nội tháng 10/2025. Việc Công ước mang tên “Công ước Hà Nội” không chỉ đánh dấu sự đóng góp của Việt Nam trong định hình trật tự pháp lý quốc tế trên không gian mạng, mà còn khẳng định vai trò ngày càng cao của Việt Nam trong bảo đảm an ninh mạng, chủ quyền số và trật tự thông tin toàn cầu.

Ông Nguyễn Nhất Linh cho rằng, nếu như trước đây, nhận thức về tội phạm mạng chủ yếu tập trung ở góc độ kỹ thuật và an ninh, thì ngày nay, trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra sâu rộng, mỗi người dùng Internet - đặc biệt là thanh niên - đều có thể trở thành tác nhân tích cực hoặc bị động của an ninh mạng.

Thanh niên vừa là người khai thác các công cụ số với tốc độ nhanh, cường độ lớn và mức độ sáng tạo cao; đồng thời cũng là đối tượng dễ bị lôi kéo, xâm hại hoặc lợi dụng nếu thiếu bản lĩnh, thiếu kỹ năng và thiếu hiểu biết pháp lý khi tham gia tương tác trực tuyến. Thanh niên Việt Nam không chỉ là lực lượng sử dụng công nghệ - mà là lực lượng kiến tạo văn hóa số. Văn hóa đó phải là văn hóa của tính trung thực, của trách nhiệm và của sự nhân văn.

Bí thư Đoàn Thanh niên Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương đề nghị tổ chức Đoàn các cấp cần tiếp tục triển khai mạnh mẽ các hoạt động tuyên truyền, bồi dưỡng kiến thức pháp luật về an ninh mạng, kỹ năng bảo vệ dữ liệu cá nhân và đạo đức khi sử dụng công nghệ.

Đồng thời, phát huy tinh thần tình nguyện số thông qua việc lan tỏa thông tin tích cực, minh bạch và tạo môi trường mạng lành mạnh.

Các đại biểu tham dự tọa đàm

TS. Đỗ Việt Cường, Giảng viên Khoa Luật Quốc tế, Trường Đại học Luật - ĐHQG-HN, đã chia sẻ về nền tảng pháp lý quốc tế trong phòng, chống tội phạm mạng, phân tích những điểm mới của Công ước Hà Nội so với các văn kiện quốc tế trước đây.

Bên cạnh đó, TS. Nguyễn Khắc Hải, Giảng viên Khoa Tư pháp Hình sự, đã làm rõ các vấn đề pháp lý và đạo đức trong ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt liên quan đến hiện tượng deepfake, giả mạo danh tính và lừa đảo công nghệ cao - những nguy cơ đang ngày càng hiện hữu đối với người trẻ.

Tại hội thảo, các câu hỏi của sinh viên xoay quanh khả năng nhận diện tin giả, bảo vệ dữ liệu cá nhân, phân biệt ranh giới giữa tự do biểu đạt và hành vi vi phạm pháp luật trên mạng, cũng như vai trò của sinh viên trong đấu tranh chống lại các hành vi tiêu cực trên không gian số.

Những trao đổi tại tọa đàm đã góp phần làm rõ sự an toàn và lành mạnh của môi trường mạng không chỉ phụ thuộc vào hệ thống pháp luật hay giải pháp kỹ thuật, mà cần đến nhận thức, thái độ và ý thức tự chịu trách nhiệm của từng người dùng.

Các đại biểu tham dự tọa đàm

Bí thư Đoàn ĐHQG-HN Hứa Thanh Hoa khẳng định: "Việc nâng cao năng lực công dân số, tri thức pháp luật và đạo đức số cho sinh viên sẽ tiếp tục là trọng tâm trong các chương trình giáo dục và phong trào thanh niên của ĐHQG-HN. Mỗi sinh viên ĐHQGHN phải là hạt nhân tích cực trong việc lan tỏa giá trị sống đẹp, sống có trách nhiệm và sống có tri thức trên không gian mạng để Việt Nam không chỉ hội nhập, mà còn dẫn dắt những chuẩn mực mới của văn minh số".

Mạnh Hưng