Từ đế chế nghìn tỉ Asanzo đến bê bối buôn lậu và trốn thuế của Shark Tam

Cái tên Shark Tam trở nên nổi đình đám, phủ kín các mặt báo như một gương mặt doanh nhân trẻ trung, năng động... với thành tích đáng kính nể: từ 2 bàn tay trắng làm nên hãng tivi "made in Vietnam" có tên Asanzo. Thời điểm Shark Tam ra mắt Shark Tank mùa 3 cũng là thời gian thương hiệu Asanzo đình đám hơn bao giờ hết.

Từ giữa năm ngoái, Công ty Asanzo đã gặp khủng hoảng nghiêm trọng do ông Phạm Văn Tam bị khởi tố về tội "trốn thuế"

Công ty cổ phần Asanzo được thành lập vào cuối năm 2013 với nhà máy ban đầu trị giá 20 triệu USD, được xây dựng tại TP.HCM. Từ doanh nghiệp với vốn điều lệ ít ỏi ban đầu, Asanzo đã vươn lên trở thành đế chế nghìn tỉ trong ngành điện tử Việt.

Công ty có tên gọi ban đầu là Công ty cổ phần Tập đoàn Asan, hoạt động trong lĩnh vực sản xuất linh kiện điện tử. Cổ đông sáng lập là ông Phạm Văn Tam (nắm 90% vốn), Công ty TNHH Truyền thông Asanzo (2%), Công ty Điện tử Asanzo Việt Nam (2%), Phạm Xuân Tình (2%), Phạm Văn Toán (2%) và Phạm Thị The (2%).

Chỉ sau một năm có mặt trên thị trường, Asanzo cho biết đã tiêu thụ được hơn 122.000 chiếc tivi. Tới năm 2015, con số này đã tăng gần gấp 3 lần. Năm 2016, lượng tivi bán ra của Asanzo lên tới con số 500.000 chiếc và tiếp tục tăng 140% một năm sau đó.

Cùng tivi, năm 2018, Asanzo cũng cho biết đã bán ra trên 4 triệu sản phẩm điện máy các loại. Đáng chú ý, trong giai đoạn hoàng kim, Asanzo ghi nhận thành tích bán hàng mảng tivi chỉ xếp sau các ông lớn như Samsung, LG và Sony.

Theo báo cáo của Công ty Nghiên cứu thị trường GfK, thị phần của Asanzo trên thị trường tivi Việt Nam khi đó chiếm khoảng 16%, trong khi ông lớn LG chiếm 17%, Sony 25% và Samsung 35%.

Cũng trong năm 2019, với lượng hàng tiêu thụ vượt dự tính, sản phẩm máy lạnh cũng chiếm 20 - 30% doanh số của Asanzo, xếp thứ 2 chỉ sau sản phẩm chủ lực là tivi. Chỉ tính trong năm này, các nhà máy của Asanzo đã phải hoạt động hết công suất để cung ứng mỗi ngày khoảng 1.000 chiếc máy lạnh, với 50% đến từ thị trường miền Nam, tiếp đến là miền Bắc với 35% và miền Trung 15%.

Ước tính trong cả năm 2019, có khoảng 300.000 sản phẩm máy lạnh của Asanzo được thị trường tiêu thụ.

Từ một doanh nghiệp sản xuất tivi, sau 5 năm, Asanzo đã trở thành tập đoàn có hơn 70 dòng sản phẩm điện tử, 7 nhà máy, hơn 2.000 cán bộ - công nhân viên, 15.000 điểm bán hàng và 1.000 trạm bảo hành trên toàn quốc.

Với chiến lược giá rẻ và tiếp cận thị trường nông thôn, doanh thu của Asanzo đã có bước tiến mạnh. Năm 2014, Asanzo cho biết doanh thu của hãng đã đạt 670 tỉ đồng. Năm 2015, Asanzo đạt doanh thu 1.600 tỉ đồng, năm 2016 đạt hơn 2.500 tỉ đồng với 500.000 chiếc tivi được tiêu thụ.

Đến năm 2017, Asanzo đã tăng tốc cuộc đua doanh thu trên thị trường khi cán mốc hơn 4.600 tỉ đồng. Đây là con số rất ấn tượng nếu so với tốc độ tăng trưởng chung của toàn ngành tivi, điện tử, vốn bị đánh giá là đã rơi vào trạng thái bão hòa.

Năm 2018, doanh thu của Asanzo tiếp tục tăng vùn vụt khi cán mốc 6.250 tỉ đồng với hơn 4 triệu sản phẩm các loại được bán ra. Riêng dòng sản phẩm chủ lực là tivi, Asanzo chiếm tới 15% thị phần tivi Việt. Đây là một thành tích cực kỳ ấn tượng với một doanh nghiệp điện tử còn khá non trẻ.

Vào năm 2019, Asanzo từng bị cáo buộc "hàng Trung Quốc đội lốt hàng Việt" khi bán các sản phẩm điện tử. Lúc này, tình hình kinh doanh của công ty đã lao đao.

Từ giữa năm ngoái, Công ty Asanzo gặp khủng hoảng nghiêm trọng tiếp do ông Phạm Văn Tam bị khởi tố về tội "trốn thuế". Cụ thể, tháng 6.2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM đã thi hành lệnh bắt tạm giam đối với ông Phạm Văn Tam và ông Phạm Xuân Tình vì tội "trốn thuế".

Tóm lại, tình hình kinh doanh của Asanzo đang gặp khó khăn, thể hiện qua các vụ kiện tụng và lùm xùm về sản phẩm, tác động lớn đến hoạt động kinh doanh của công ty này.

Tuyết Nhung