Từ điển Oxford công bố 'Vax' (viết tắt của vắc-xin) trở thành Từ của năm 2021
Năm ngoái, Oxford cho biết tình hình đại dịch bất ổn và bùng phát trên toàn cầu khiến họ không thể tóm tắt năm 2020 chỉ trong một từ, tuy nhiên vắc-xin đã trở thành giải pháp để khắc phục vấn đề này. Đó là lý do tại sao Từ điển Oxford đã chọn 'vax' (viết tắt của vắc-xin) làm Từ của năm 2021.
Theo Oxford Languages, tần suất sử dụng từ "vax" vào tháng 9 vừa qua đã tăng gấp 72 lần so với cùng thời điểm năm ngoái. Những từ khóa liên quan tới tiêm chủng cũng được mở rộng trong nhiều ngữ cảnh khác nhau như "fully vaxxed" (tiêm chủng đầy đủ) hay "vax cards" (giấy xác nhận đã tiêm vắc-xin).
Từ tháng 12/2020, cụm từ "vaccine distribution" (phân phối vắc-xin) đã trở nên phổ biến, sau đó được thay thế bằng "vaccine rollout" (triển khai vắc-xin) và "vaccine passport" (hộ chiếu vaccine) vào tháng 3 năm nay.
Bắt nguồn từ tiếng Anh - Mỹ, tuy nhiên từ "jab" (mũi tiêm) nay được nhiều người Anh sử dụng hơn. Bên cạnh đó, "vax" cũng được sử dụng trong các từ mô tả người phản đối việc tiêm vắc-xin như "anti-vax" hay "anti-vaxxer".
Casper Grathwohl, chủ tịch của Oxford Languages cho biết: “Khi xem xét các dấu hiệu ngôn ngữ, 'vax' nổi bật như một lựa chọn rõ ràng. Cách sử dụng của từ này đã khiến chúng tôi chú ý và bắt đầu phân tích tại sao nó trở thành Từ của năm."
Khái niệm vắc-xin đã xuất hiện trong tiếng Anh từ cuối những năm 1790, khi Edward Jenner phát hiện dịch chiết từ bệnh nhân nhiễm bệnh đậu mùa ở bò có thể sử dụng như một loại vắc-xin chống lại virus đậu mùa. Ban biên tập đánh giá tần suất sử dụng từ này bằng cách theo dõi nội dung thời sự trên thế giới.
Tiến sĩ Mercedes Durham, chuyên gia ngôn ngữ học xã hội học tại Đại học Cardiff, cũng cho rằng từ "vax" được chọn vì nó có khả năng thích ứng cao. "Không có gì đáng ngạc nhiên khi từ khóa của năm 2021 liên quan tới tiêm chủng bởi nó mang tinh thần của thời đại và người ta đang dành nhiều thời gian hơn bao giờ hết để nghĩ tới vắc-xin."
Phạm Lê
Theo The Guardian