Tự hào, 'Tớ là người Việt Nam'

Sách tranh Tớ là người Việt Nam của nhóm tác giả Quỳnh Hương, Hoàng Anh, Maru do Slowbooks và NXB Phụ nữ Việt Nam ấn hành.

Cầm Tớ là người Việt Nam trên tay, ấn tượng đầu tiên là thiết kế: Gáy sách nằm ở cạnh trên thay vì cạnh trái. Mỗi trang sách mở ra một khổ thơ trên nền tranh vẽ khổ dọc.

Mùa hè học về Tổ quốc

Khởi đầu câu chuyện là hình ảnh các cô cậu học trò trong đồng phục áo trắng cắp sách đến trường và khung cảnh sinh hoạt chung dưới cột cờ. Bế giảng năm học, hè về, bốn bạn nhỏ bắt đầu hành trình khám phá Tổ quốc.

Gợi nhắc về tình cảm với ngôn ngữ quê hương Tớ yêu tiếng Việt mình / Từ lời ru của mẹ / Truyện dân gian ba kể / Từ ngày xửa ngày xưa

rồi lại đến ẩm thực:

Tớ yêu món Việt mình / Đi bao xa cũng nhớ / Thèm mùi thơm của phở / Tiếng rồm rộp bánh mì

lần nữa khẳng định: Tình yêu nước xuất phát từ những điều gần gũi, bình dị và giản đơn nhất.

Trích sách Tớ là người Việt Nam. Ảnh: Slowbooks.

Chuyến tàu xình xịch đưa nhóm bạn đi ngắm nhìn đảo xa, rừng thẳm của Đất nước bốn ngàn năm; đến mỗi nơi lại dành thời gian tìm tòi, học hỏi về tri thức bản địa ẩn chứa trong từng loại cây cỏ, trong những cánh rừng nhiệt đới, rừng đá vôi, rừng ngập mặn, trong Ngàn cây số giáp biển... tạo thành những hệ sinh thái tự nhiên đa dạng.

Giữa chuyến đi là những điểm dừng chân thưởng lãm nghệ thuật dân gian, quan sát và cảm nhận truyền thống văn hóa phong phú, từ ca trù, hát then... đến Trang phục nước ta nhiều / Tùy vùng miền, dân tộc khơi dậy niềm tự hào về sự phát triển văn hóa xã hội của đất nước.

Con người Việt Nam luôn biết đùm bọc lẫn nhau Trong những phút nguy nan / Luôn chìa bàn tay nắm được biểu tượng bằng những hình ảnh quen thuộc rất mực thời sự; trong khi quá khứ đất ầm tiếng súng... trời động tiếng bom là lời nhắc nhở Sống trọn với hòa bình.

Cuối cuốn sách, các bạn nhỏ không quên nhắn nhủ: Tình yêu thương nói ra là để nhớ, mà nhớ là để thương, để hiểu và từ đó hành động vì sự phát triển bền vững của Việt Nam trong tương lai.

52 trang sách vừa vặn với loạt tranh vẽ sinh động, mỗi chi tiết nhỏ đều được chăm chút kỹ lưỡng, do đó ẩn chứa vô vàn "mảnh ghép Việt Nam" và rất giàu sức gợi; kết hợp hài hòa với lời thơ dung dị, chân thành song không kém phần sâu sắc. Chuyến đi ấy càng khiến mỗi bạn nhỏ không khỏi hân hoan khi được nói Tớ là người Việt Nam / Tớ tự hào lắm đó. Và rồi khép lại mùa hè, lại là một năm học mới: sau Quốc khánh 2/9, lại đến 5/9 tựu trường.

Một bút-ký-họa

Tớ là người Việt Nam thu hút ngay từ hình thức lạ mắt: sách lật giở theo chiều dọc như một cuốn lịch, thay vì kiểu sang trang ngang thông thường. Chi tiết này góp phần tạo ấn tượng đây là một tập bút-ký-họa ngay từ phút giây đầu tiên độc giả chạm tay, chạm mắt vào. Dường như tác phẩm đúc kết từ chính những trải nghiệm mà các tác giả Quỳnh Hương, Hoàng Anh, Maru đã thu nhặt trong suốt hành trình trưởng thành, sống và đi trên mảnh đất quê hương.

Chia sẻ về quá trình sáng tạo của mình, đại diện nhóm cho biết: “Dù cả ba chúng tôi đều là người Việt Nam nhưng thật khó để diễn tả hết niềm tự hào dành cho đất nước mình chỉ bằng cuốn sách tranh nhỏ này. Mỗi người sinh ra và lớn lên tại đất Việt nhưng ở những địa phương khác nhau, thực hành văn hóa cùng những cộng đồng khác nhau, có những trải nghiệm sống khác nhau sẽ giữ cho mình các định nghĩa đa dạng về 'người Việt Nam'. Tuy vậy, tôi hy vọng bất cứ ai trong chúng ta cũng từng một lần thấy con tim hân hoan khi nói 'Tớ là người Việt Nam!'"

Tác giả sách thiếu nhi Quỳnh Hương từng đoạt giải B Giải thưởng Sách Quốc gia với bộ sách Hít hà mùi đất nước hợp tác cùng họa sĩ Trúc Nhi Hoàng. Chị được biết đến qua các cuốn sách tranhChầm chậm như nước, Dáng hình của đêm, Dạo bước với thời gian, Xuân mời mặt đất nở hoa và gần đây nhất là sách minh họa Thư gửi Thần Chết; cộng tác cùng nhiều họa sĩ Việt đa dạng phong cách. Là người sáng lập Slowbooks, Quỳnh Hương ấp ủ khát vọng góp phần phát triển và đưa sách tranh Việt Nam đến tay độc giả trong nước lẫn quốc tế.

Họa sĩ Hoàng Anh tốt nghiệp Thạc sĩ ngành Văn học thiếu nhi: Minh họa sách trẻ em tại Anh. Tác phẩm xuất bản đầu tay của chị là sách tranh Xuân mời mặt đất nở hoa.

Họa sĩ Maru hiện sinh sống tại Hà Nội. Dạo bước với thời gian là tác phẩm xuất bản đầu tay của chị.

Tâm Anh