Từ Horgos đến Thiên Tân: Thương mại sôi động tạo đà cho hội nghị SCO

Tân Hoa Xã ngày 31/8 cho biết, được thúc đẩy bởi hoạt động mua sắm xuyên biên giới và du lịch sôi động, Trung tâm Hợp tác Biên giới Quốc tế Trung Quốc - Kazakhstan Horgos trong những tuần gần đây đã chứng kiến lưu lượng qua lại tăng mạnh, với hơn 30.000 lượt xuất nhập cảnh mỗi ngày.

Là minh chứng cho kết quả về hợp tác khu vực trong khuôn khổ Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), trung tâm này đã chứng kiến mối quan hệ kinh tế và thương mại ngày càng phát triển giữa các quốc gia thành viên. SCO được thành lập cách đây 24 năm với sự tham gia của Trung Quốc, Nga, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan và Uzbekistan.

Tính đến ngày 11/7, trung tâm rộng 5,6 km2 này đã ghi nhận hơn 5 triệu lượt qua lại xuyên biên giới trong năm 2025, tăng 73% so với cùng kỳ năm trước. Trung tâm được xây dựng một phần tại Horgos, Khu tự trị Tân Cương (Trung Quốc) và một phần trên lãnh thổ Kazakhstan.

Những kết quả ghi nhận được khi các nhà lãnh đạo từ châu Á, châu Âu và châu Phi sẽ tập trung tại thành phố cảng Thiên Tân (Trung Quốc) ngày 31/8 và 1/9 để dự Hội nghị Thượng đỉnh SCO lớn nhất trong lịch sử, kỳ vọng sự kiện này sẽ vạch ra lộ trình phát triển tương lai của tổ chức, đồng thời đóng góp thêm động lực cho kinh tế thế giới.

Các cột đèn được trang trí bằng biểu ngữ đánh dấu Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) năm 2025 tại Khu vực mới Binhai, Thiên Tân, miền bắc Trung Quốc. Ảnh: Xinhua

Quan hệ kinh tế, thương mại vững mạnh

Tại khu vực thuộc Trung Quốc của Trung tâm Hợp tác Biên giới Quốc tế Horgos, hơn 2.000 cửa hàng, trong đó có hơn 200 cửa hàng miễn thuế, bày bán hơn 1.000 mặt hàng đến từ hơn 40 quốc gia. Mỗi du khách được phép mua hàng miễn thuế trị giá tối đa 8.000 nhân dân tệ (khoảng 1.125 USD) mỗi ngày.

“Các sản phẩm như socola từ Kazakhstan và mũ truyền thống của người Kazakhstan ở Trung Quốc đặc biệt được ưa chuộng”, Lin Zixuan, một chủ cửa hàng tại trung tâm cho biết, đồng thời tiết lộ doanh thu mỗi ngày của chị có thể đạt tới 100.000 nhân dân tệ vào những ngày cao điểm.

Sức sống thương mại mạnh mẽ tại trung tâm này phản ánh quan hệ kinh tế, thương mại ngày càng phát triển giữa Trung Quốc và các nước thành viên SCO trong những năm gần đây, với hợp tác trải rộng trên nhiều lĩnh vực như hạ tầng, năng lượng, nông nghiệp và công nghệ. Riêng năm 2024, kim ngạch thương mại giữa Trung Quốc và các nước SCO đạt 3,65 nghìn tỷ nhân dân tệ, gấp 36,3 lần so với thời điểm tổ chức mới thành lập.

Xu hướng hợp tác thương mại tích cực tiếp tục được duy trì trong năm nay. Số liệu chính thức cho thấy từ tháng 1 đến tháng 7/2025, tổng kim ngạch thương mại của Trung Quốc với các nước SCO đạt 2,11 nghìn tỷ nhân dân tệ, tăng 3% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, riêng trong tháng 7, kim ngạch thương mại giữa Trung Quốc và các nước SCO tăng 8,5% lên 326,05 tỷ nhân dân tệ, đạt cả giá trị và tốc độ tăng trưởng hàng tháng cao nhất từ đầu năm.

Hợp tác tiên phong trong các lĩnh vực mới nổi

Trên thảo nguyên rộng lớn của vùng Akmola (Kazakhstan), hơn 40 tuabin gió sừng sững chuyển hóa gió thành điện sạch, đưa vào mạng lưới truyền tải để cung cấp cho thủ đô Astana. Trang trại điện gió này do một công ty Trung Quốc xây dựng và vận hành, đi vào hoạt động từ tháng 9/2023, trở thành dự án lớn nhất ở Kazakhstan thời điểm đó.

Tại Kyrgyzstan, mạng lưới 5G với sự tham gia xây dựng của doanh nghiệp Trung Quốc đã phủ sóng các thành phố lớn, giúp tỷ lệ người dùng Internet tăng từ 43% lên hơn 70%. Trong khi đó, tại Tajikistan, nền tảng y tế số do Trung Quốc và Tajikistan hợp tác phát triển đã cung cấp dịch vụ tư vấn y tế từ xa đến toàn bộ các khu vực hẻo lánh.

Những dự án này cho thấy các nước SCO đang hướng tới hợp tác chặt chẽ hơn trong các lĩnh vực mới nổi như năng lượng sạch, bảo vệ môi trường, xe năng lượng mới và kinh tế số. Thông qua hợp tác thương mại điện tử xuyên biên giới, nhiều sản phẩm chất lượng từ các nước SCO cũng dễ dàng tiếp cận thị trường Trung Quốc hơn. Riêng năm 2024, nhập khẩu thương mại điện tử xuyên biên giới của Trung Quốc từ các nước SCO tăng 34%.

Chuyên gia Kyrgyz Igor Shestakov cho biết, Trung Quốc đóng vai trò quan trọng trong SCO và là động lực thúc đẩy phát triển của tổ chức này.

Theo Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Lăng Cơ, phù hợp với chủ đề “Năm phát triển bền vững của SCO”, Trung Quốc đang thúc đẩy hợp tác với các nước thành viên trong các lĩnh vực dầu khí, sản xuất, năng lượng xanh và kinh tế số. Những nỗ lực này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy chuyển đổi công nghiệp và tăng cường gắn kết chuỗi công nghiệp, chuỗi cung ứng giữa các nước SCO.

Hướng tới bao trùm và cùng có lợi

Đánh giá cao việc Trung Quốc thực hiện các cam kết hỗ trợ các nước thành viên SCO mà không gắn kèm điều kiện chính trị, Shestakov cho rằng, cách tiếp cận này thể hiện tinh thần Thượng Hải, nhấn mạnh sự tin cậy lẫn nhau, cùng có lợi, bình đẳng, tham vấn, tôn trọng sự đa dạng văn minh và cùng nhau phát triển.

Tính đến cuối năm 2024, tổng vốn đầu tư của Trung Quốc vào các nước thành viên, quan sát viên và đối tác đối thoại SCO đã vượt 140 tỷ USD.

Chuyên gia quan hệ quốc tế Sri Lanka Yasiru Ranaraja, Giám đốc sáng lập tổ chức “Sáng kiến Vành đai và Con đường Sri Lanka”, cho biết SCO đã không ngừng phát triển và mở rộng trong suốt 24 năm qua, thể hiện tính bao trùm cũng như sức hấp dẫn và sức sống mạnh mẽ. Sri Lanka hiện là một đối tác đối thoại của SCO.

Ông nhấn mạnh, việc nhiều quốc gia mong muốn gia nhập SCO với tư cách thành viên hoặc đối tác đối thoại cho thấy sự công nhận rộng rãi của cộng đồng quốc tế đối với tổ chức này. Theo ông, SCO mang đến một nền tảng hợp tác quý giá cho các nước thuộc “Phương Nam toàn cầu”. Trong bối cảnh thế giới đối mặt với nhiều thách thức như xung đột địa chính trị và chủ nghĩa bảo hộ, SCO thể hiện “một tầm nhìn công bằng và bao trùm hơn về quản trị khu vực.”

Trần Đình